… CANIAD VI. CYSTENYN FAWR, ar ol ad-drefnu'r byd, Ar ol dymchweliad lluoedd uffern ddu, Oedd fel rhyddhawr a phennaeth dynol ryw, Ac addewidion ei…
… CANIAD VI. CYSTENYN FAWR, ar ol ad-drefnu'r byd, Ar ol dymchweliad lluoedd uffern ddu, Oedd fel rhyddhawr a phennaeth dynol ryw, Ac addewidion ei foreuddwyd claer, Fel blagur Ebrill yng ngogoniant Awst, Yn cael eu sylweddoli yn ei nawn,- Yn gorffwys un diwrnod-llawn o swyn Mehefin, mewn ystafell yn ei Lys,- Ystafell llе y byddai ef a Duw Yn cydgyfarfod mewn cymundeb brwd. Gyferbyn iddo yr eisteddai gwraig Oedrannus-gref mewn corff a, meddwl, lawn…
… Oddiallan-myrddiwn oddimewn,yr hen Farbariaid cethin losgent drefi heirdd, Ysbeilient wledydd, ac a laddent wyr A gwragedd,-ddarostyngodd, neu a droes Yn frodyr ini,yr ymrysonfeydd A…
… Oddiallan-myrddiwn oddimewn,yr hen Farbariaid cethin losgent drefi heirdd, Ysbeilient wledydd, ac a laddent wyr A gwragedd,-ddarostyngodd, neu a droes Yn frodyr ini,yr ymrysonfeydd A darddent fyth oddiar gynddaredd boeth Ei chalon bechadurus hi ei hun,- 0 wydd uniondeb ei gyfreithiau ef, Giliasant i ddiddymdra llwyr,-gwnaeth hi Yn un yn rhwymau deddfau doeth, a gwnaeth Hi yn rheffynau cryfach serch-yn un. Mawrygwn ras ein Harglwydd ynddo ef." Mewn mintai arall, clywid seiniau pêr,- Cyflawnodd hefyd…
… PEN. V. GWERTHU ALMANACIAU A CHERDDI. AN mai rhyw dipyn o lyfrwerthwr teithiol oedd Tomos am ei flynyddau olaf, byddai, yn natur- iol, yn…
… PEN. V. GWERTHU ALMANACIAU A CHERDDI. AN mai rhyw dipyn o lyfrwerthwr teithiol oedd Tomos am ei flynyddau olaf, byddai, yn natur- iol, yn crwydro cryn dipyn oddicartref; er mai anfynych, yn y blyn- yddau hynny, yr ai ym mhellach ar un llaw na Phenmachno neu Ddolyddelen, a Chonwy ar y llaw arall. Cymerai ei amser yn dra hamddenol i fyned o'r naill fan i'r llall. Yr oedd fel pe am gymhwyso yr ymadrodd…
… Mewn ambell ffair, cymerai digwydd- iad tebyg i hyn Ie. Byddai Tomos wedi gwerthu almanac i ddyn neillduol; ac ym mhen yr awr, efallai,…
… Mewn ambell ffair, cymerai digwydd- iad tebyg i hyn Ie. Byddai Tomos wedi gwerthu almanac i ddyn neillduol; ac ym mhen yr awr, efallai, deuai y dyn hwnnw ag ef yn ol gan ddweyd,- Tomos Williams, wyddoch chi fod yr almanac ddaru chi werthu i mi yn hen?" Yn hen, wir," ddywedai Tomos, bybê wyt ti 'n alw'n hen ? Faint ydi oed o?" Mae hwn yn chwech oed," fyddai yr ateb. "Ac mi…
… PEN. VI. TRAETHU AR BRIODAS. Nis gwn fod llawer o engreifItiau o'r hyn a ellir yn briodol ei alw yn ffraeth- ineb i'w gael…
… PEN. VI. TRAETHU AR BRIODAS. Nis gwn fod llawer o engreifItiau o'r hyn a ellir yn briodol ei alw yn ffraeth- ineb i'w gael yn hanes Tomos Williams. Efallai nad teg a fyddai honni ei fod yn wr ffraeth. Yr oedd tafod yr hen wr yn hollol barod ar bob amser i siarad ar un- rhyw fa-ter neu achlysur, ond hwyrach mai llefaru yn ddigon di-bwynt a wnai yn fynych iawn. Er hynny i…
… briodi. Mi ddaru mi briodi hefo'r hen Feti Morus honno, wyddoch chi, ond ar ol gneyd, mi welis i yn fuan iawn mod i…
… briodi. Mi ddaru mi briodi hefo'r hen Feti Morus honno, wyddoch chi, ond ar ol gneyd, mi welis i yn fuan iawn mod i wedi priodi ei thlodi hi, ei thempar hi, ei thwyll hi, a'r hen sgiams ofnadwy oedd yn perthyn iddi hi. Wyddoch chi beth, fechgyn, mi 'roedd yna ddynes yn y dre acw, dro byd yn ol, yn mynd i briodi, ac mi ddeudais i, os basa rhwbath yn agor i…
… nes llanwodd bwa pont Llanddewi'r Cwm, ac yn fuan ymollyngodd y bont o dan bwysau'r gronfa, a chymerwyd hi ymaith yn llwyr. Yn awr,…
… nes llanwodd bwa pont Llanddewi'r Cwm, ac yn fuan ymollyngodd y bont o dan bwysau'r gronfa, a chymerwyd hi ymaith yn llwyr. Yn awr, cododd hyn lif yr afon mor sydyn, fel mai diangfa gyfyng a gafodd rhai teuluoedd wrth geisio ffoi i'r llofftydd rhag y dwfr. Ym Melin Dol Llinwydd, ar yr un afon, yr hon oedd yn cael ei dal gan ddyn diwyd o'r enw Thomas Evans, y gwnawd y trychineb nesaf…
… A BAEDDU YMNEILLDUAETH. GAN Y PARCH. T. J. JONES, M.A., GELLYGAER. ■ SGYNNODD Ann i'r or- sedd yn y flwyddyn 1702. Merch ydoedd, fel…
… A BAEDDU YMNEILLDUAETH. GAN Y PARCH. T. J. JONES, M.A., GELLYGAER. ■ SGYNNODD Ann i'r or- sedd yn y flwyddyn 1702. Merch ydoedd, fel y gwel- som, i Iago II., ond trwy ddyfarniad y Parlia- ment, yn hytrach nag o herwydd unrhyw ber- thynas i w thad y gwnaed hi yn frenhines. Yr oedd gwaed yr hen âch brenhinol ynddi, a da fu gan lawer am hynny, oherwydd sicrhau, fel y tyb- iwyd, adferiad…
… aeth, ynghyd a'r bargeinion colledfawr a wnaed yng ngosodiad a gwerthiant y tir- oedd, aeth esgobaeth Llandaf nad ydoedd hi braidd yn werth dim.…
… aeth, ynghyd a'r bargeinion colledfawr a wnaed yng ngosodiad a gwerthiant y tir- oedd, aeth esgobaeth Llandaf nad ydoedd hi braidd yn werth dim. Dywed yr esgob Beaw, Mewn perthynas i'm cyllid dyma ydyw; o hen renti £ 230 y flwyddyn, ac nid un ffyrling yn fwy." Yr oedd y treuliadau rheidiol allan o hynny ogymaint ag i osod yr esgob druan mewn cyfyngder neillduol. Yr oedd felly gydag esgob Llandaf, ac yr oedd…
… esmwythau llawer sefyllfa greulawn ei thylodi, eithr nid oedd ac nid yw yn ddigon i gyfarfod pob eisiau yn yr Eglwys. Do, fe wnaeth…
… esmwythau llawer sefyllfa greulawn ei thylodi, eithr nid oedd ac nid yw yn ddigon i gyfarfod pob eisiau yn yr Eglwys. Do, fe wnaeth tylodi niwed i grefydd, ac yr oedd Deddf felldigedig y Prawf yn ei gwenwyno yn barhaol ac yn cyrraedd hwnt i gylch yr Eglwys yn ei heffeithiau. Yr oedd Ymneillduwyr hefyd yn awyddus am swyddi cyhoeddus, ac er mwyn eu cyrraedd, yr oeddynt arferol, fel bo angen, o gymuno yn…
… i: IN hunig esgusawd am gymeryd testyn mor syml i ysgrifennu arno ydyw ei fod yn rhoddi i ni fantais i adrodd rhai pethau,…
… i: IN hunig esgusawd am gymeryd testyn mor syml i ysgrifennu arno ydyw ei fod yn rhoddi i ni fantais i adrodd rhai pethau, os nad yr oll, ag sydd yn gorwedd o fewn cylch cof a phrofiad personol. Peth arall, y mae y trigain mlynedd diweddaf wedi dwyn cyfnewidiadau mawrion i mewn i fywyd ein cenedl. Nid ydys yn golygu yn awr y cyfnewidiadau ddygwyd i mewn gan addysg well, a manteision teithio…
… Y mae yr ardal yn fwy rhamantus nag ydyw o brydferth; ac aberoedd ei bryniau fel cadwyni arian yn disgyn i lawr ei bronnau.…
… Y mae yr ardal yn fwy rhamantus nag ydyw o brydferth; ac aberoedd ei bryniau fel cadwyni arian yn disgyn i lawr ei bronnau. Tai bychain ydyw y tai ar y cyfan wedi eu hadeiladu yn gad- arn o gerrig. O ran dim defnydd wnelid o briddfeini, gellid meddwl na bu y cyf- ryw yn nes atynt erioed mewn amser a lIe, na'r rhai a wnelid gan yr Hebreaid yn yr Aifft ers llawer…