Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y GWYLIWR. Bhif 18. GORPHENAF, 1871. Cyf. 2. Y DDYLEDSWYDD 0 ADDYSGU PLANT. " Hyfforddia blentyn ym mhen ei ffordd ; a phan heneiddio nid ymedy â hi." Diar. xxii. 6. Dywed Solomon mewn man arall: " Bod yr enaid heb wybodaetli nid yw dda." A chanmola Paul Tim- otheus am iddo er yn fachgen, wybod yr Ysgrythyr lán ; ac mae y gwr doetli yn y testyn, yn dangos i ni mae ein dylecìswydd ydyw addysgu y plant. " Hy- fforddia blentyn ym mhen ei ffordd ; aphan heneiddio nid ymedy à íii." Mae y geiriau hyn yn awgrymu fod dijn ijn ijreadur dijmjadirii; hyny yw, yn gyfryw ag y gelíir ei ddysgu. Nid yw gwybodaeth yn reddf- ol mewn dyn—nid yw yn naturiol a chynhenid yn- ddo ef; ond wedi ei ddysgu y ma^. Fel bòd rhesymol y mae ynddo allu a chymhwysder i dderbyn addysg; hyn sydd yn ei wahaniaethu oddiwrth greaduriaid direswm. Pysfpi a ý'urfìo ei arferion y mae dyn, onrl cael ei arwain yn naturipl irldynt—gan v reddf sydd ynddo, y mae y creadur direswm. Nid oes eisieu dysgu y pysgodyn i nofio, neu yr nderyn i ehedeg a gwneyd ei nyth ; y mae y Y>ethau yna mor naturiol iddynt ag ydyw anadlu,—mae hyny yn reddf yiîddynt. . Ond nid oes ynddvnt alln a chym- hwysder i dderbyn dysg ; nis gallant ddysgu mwy nag y mae greddf yn ddysgu iddynt, ac y mae greddf yn gyfyrig a therfynol. Nid oes greddf mewn dyn, felly nis gall wybod dim oud trwy ddysgu. Ond y. mae ei allu 'a'i gymhwysder i ddysgu, bron yn an-f hherfynol. Mae yn mhob dyn allu i dderbyn dysg, ond y mae yn llawer cryfach mewn rhai na'u gilydd. Mae rhai dynion wedi bod yn dysgu yn gyflym o'u