Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y GYMRAES. Cyf. I.] MEDI, 1850. [Rhif. 9. ■--,---_____-----------------_-----,-------._____________,___>____ ■ &îrgofotu FY MAM. Ei Dyddiau Boreol—Adgofion Teüluaidd ac Eglwysig. V mae amryw o'n cyfeillion wedi dymuno arnom gyhoeddi Adgofion ein Mam y» y Gymraes. Prin y tybiasem hyny yn weddus yn awr, oni buasai ein bod yn gallu eu hargraphu o'r Cenadwr Americanaidd. Gan eu bod wedi eu öarnu yn deilwng o ail gyhoeddiad yn America, dichon na wrthodir iddynt y on ffafr yn Nghymru. Afraid i ni ddywedyd fod ynddynt gyfeiriadan,. ỳ rhai ni ysgrifenasid pe buasai y Gymraeìs yn eu cyhoeddi ar y cyntaf, er na w-lir yn briodol eu dilëu yn awr. Dichon hefyd yr ychwanegir ambeli nodyn, os gwelir yn angenrheidiol. Caled ydyw calon, a rhewllyd ydyw mynwes y plentyn yr hwn a eill edrych ^r fedd ei Fam yn ddigyffroad. Trom yw sefyllfa yr hwn nas gall hebgor J'hyw gyfran o'i enaid i drysori coffadwriaeth yr hon a'i hymddng, ac a oddef- °<Jd holl bangau merthyrdod mamolaidd er ei fwyn cyn iddo agor ei lygaid ar °lau dydd. Anfynych iawn y mae un fam heb gyflawni miloedd o weithred- °edd serchus, y rhai a deilyngant i'w henw gael ei ddwfn gerfio ar lechau clawdol y galon. Hanes y fam i raddau helaeth ydyw hanes y plentyn. Yn y cyffredin, hi sydd yn ffurfio y tueddiadau y rhai a ddadblygir mewn blyn- eddoedd dyfodol. Yn sefyllfa bresenol Cymru, y mae pob peth perthynol i'r cynieriad mamaidd o bwys; a hyderir y gall rhai o ferched a mamau ein S^lad dderbyn ychydig lesâd oddiwrth y crybwyllion canlynol am fy mam; ac efallai na bydd y cofion eglwysig y cyfeirir atynt yn annerbyniol i'r cyffredin. Yr oedd rhieni fy mam yn dlodion. Nid oedd ganddynt ddim i fyw arno ^ẁ^lafur eu breichiau. Priodasant yn ienanc, a bn iddynt lawer o blant. * niaent eill dau yn gorwedd yn agos i fedd Llywarch Hen, yn mynwent ^lanfor, gerllaw y Bala, lle y ganwyd, y priodwyd hwynt, y buont fyw, ac y Juont feirw. Hunant yn dawel gyda'n tadau. Fy mam oedd eu cyntafanedig. Ganwyd hi Mawrth 18, 1773. Gwneid yoiaint o groesaw i'r ddyeithres fach ar y pryd ag a aliai teulu y dyn tlawd Saniatâu. Yr oedd Dafŷdd Zaccheus mor hoff o'i eneth íechan â phe buasai -n iarll neu ardalydd, ac nid llai oedd llawenydd ei wraig Gwen nâ phe y S^isgasai goron duces ar ei grùdd. Ni roddodd Duw gyfoeth i'r holl hil «ynol, ond rhoddodd serch i bawb. Amser lled isel ar grefydd oedd dyddiau ,0ieol fy raam Yr oedd Dafydd Zaccheus yn Fethodist gwresog, ac yn