Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

CYFAILL RHINWEDD. Rhif. 3. MEHEFIN, 1846. Cyf. I. JBy wycl a Mertliyrclod Xatimer. Mae enw Latimer yn adnabyddus iawn i lawer o'n darllen- wyr: deilliai o rieni paichus a gonest, er nad cyfbethog, yn Thurcaster, ger mynydd Torrel, yn swydd Leicester: gan- wyd ef oddeutu y tìwyddyn 1480. Dangosodd yn dra ieuanc gymhwysderau gwychiou i ddysgu ; o herwydd hyny pender- fynodd ei rîeni ei däwyn i fynui'r offeiriadaeth. I'r dyben Jiwn anlonwyd ef i Brif Ysgol Caergrawnt, lle y talodd y di- wydrwydd mwyaf i'w efrydiau. Wedi ei urddo yn offeiriad, teimlai yn frŵdfrydig hynod dros y grefydd babaidd—dadl- euai yn wrol a gwresog o'i phlaid, a gwrthwynebai yn benderfynoly golygiadau diwygiedig oeddynt wedi cyfodi yn ddiweddar yn y deyinas. Dygai Latimer ei " fawr zêl" dros babyddiaeth—gwrandawai y rliwygwyr gyda dirmyg, ac edrychai mor anfoddus, fel y dywedodd mai ei farn oedd, fod yr amseroedd diweddaf, adydd y farn yn agoshau. " Y mae annuwioldeb " meddai, " yn enill lir yn feunyddiol, ac i ba le nad ellir disgwyl i ddynion fyned, pan y dechreuont, hyd yn oed amheu anffaeledigrwydd y Pab." Eithr nid oedd Latimer i aros yn hir yn rhwymyn anwiredd; gwawr- iodd dydd ei ddychweliad, a difnydcliodd yr Arglwydd Bil- ney, diwygiwr synwyrol a duwiol, i ddwyn hyn oddianigylch. Wedi ei ddychweliad i'r ffÿdd Brotestanaidd, dechieuodd ymroddi yu egnîol o'i plilaid, a daeth yu faan mor ymdrech- gar i amddirlyn a lledaenü egw\ddorion y diwy^iad, a§ oedd wedi bod i'w gwithwynebu. Dysgai fyfyrwyr ac ertill