Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

L, Y CENHADYDD. Rhif. 25.] IONAWR 15, 1842. [Cyf. 3. COEIANT EYAN HOWELLS, MERTHYR. Mae cofio am ryw ddynion yn creu gofid a galar yn ein teim- îadan wrth feddwl am eu bywydau a'u marwolaethau; rliai oblegid yr effeithiau fycidai yn cydfyned â'u bncheddau annuw- iol, ereill o herwydd eu trais a'u gormes, -ond canlyniadau eù tharw iddynt hwy sydd annrhaethadwy. Oad os yw yn alariis meddwl am farwolaeth yr annnwiol, eto gwerthfawr yn ngoíwg yr Arglwydd yw marwolaeth ei saint ef; ac uno'r cyfryw octld gwrthrych y cofiant hwn. E. Howells oedd fab i John ac Ann Howells, o blwyf Llan- .gypidr, swydd Frycheiniog. Ganwyd ef ar yr lGeg o Fawrtii, 1825. Yr oedd yn fachgen pwyllog a thawel ei dymherau o'i febyd^ac }'n wastad yn hawdd ei drin. Paa oedd E. %gylch naẃ rhlwydd oed bn f'arw ei dad, yr hya a fu yn achos o Iselder a thlodi amgylchiadol iddo ef; a gorfu ar ei fam a'i thetiln amddifaid symud i Ferthyr, île buont fyw aftylclr ttia saith mlynedd: a thrwy ystod yr amser uchod, yr oedd yn cyrchu í'î' ysgoi sabbothol â berlhyn i Gapel Sion, Merthyr. Gweithiwyd ei feddwl, trwy gyfrwng yr ysgol,at ei fater tragwyddol, a thru- enusrwydd ei gyflwr, nes y peuderfynòdd i ddyfod at grefydd ; a gwasgodd at ddysgyblion yr Arglwydd- fel pechadur téimíadwy, ac ymorphwysodd ar Iesn Grist fel unig sylfaen gobaith pcchadur am fywyd ac iechydwriacth tragwyddol. Bu dros amryw fisoedd gerbron yr eglwys, heb gymeryd ei le yn gyflawn o herwydd ■iselder ei sefyllfa, a thlodi ei amgylchiadau; ond bedyddiwyd«ef ar broífes o'i ffydd yn Mab Duw, Gor. 19, 1840, a bu byw yn unol á'i broífes fel dyn duwiol a christion gostyngedig, a chadwodd eî arfau yn loyw yn erbyn ei elynion, Er ei fod yn wan ei gyf-4 ansoddiad, isel ei amgylchiadau, a thlawd ei sefyllfa, etídfeiM, cwbl, yr oedd yn meddu cyfoeth tragwyddol; er nad oedd gan- ddo lawer o wisgoedd a berthynai i'w gorff, eto yr oedd ganddo wisg am ei enaid, weithiedig o Fethlehem i Galferia, ac nad à yn hen, ac na threulia yn dragwyddol. Mynych yr achvvynai ar ei wendid corphorol, ac un diwmod dywedai wrth un o'i frodyr, yr hwn oedd un o'i gyd-ieuengctyd, ag oedd yn fynych yn ei gyfeillach ; Nis gwn, eb efe, beth sydd arnaf pan y byddaf gyda'r bi;odyr yn ceisio canu, yr» wyf yn blino yn union; wn i yn y Cyf. III. B ■•"».- <t*23tir