Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

YR OES. Rhn. 4.] TACHWEDD 1, 1826. [Cyf. I. OESOEDD BOREUOL Y BYD. [Parhad o tnclal. 79.] DECHREUy tmmmed ran gycl ag adeiladiad y deml gan Solomon, C. C.1402. Rehoboam mabSoìomon, drwy weithred liynod o annoeth a achosiodd ymadaw- iad y deg llwyth, y rhai ni ymunasant byth wedi hyn ; dau lwyth yn unig, Juda a Benjamin a ymlyuasant wrth Rehoboam ; gwnaeth y llwythau eraill Jerobo- am yn frenin arnynt, felly y cododd y ddwy deyrnas wahanol, Israel a Judah. Prif cidinas Judah oedd Jerusalem, a phrif ddinas Israel oedd Samaria. Yr oedd brenhinoedd Israel yn gyffredin yn ddynion drwg, a'r bobl yn annuwiol; ac wedi llawer o rybydd- ion amlwg, llusgwyd hwy allan o'u gwlad gan Salman- ezer, brenhin Assyria, (prif ddinas yr hon oedd Babilon,) ac ni chawsant byth eu hail-sefydlu. Dygodd Salmanezerlwythauo'rdwyrainiSamaria yn eu lle, y rhai yn cael eu haíîonyddugan lewod, aanfon- asant at y brenin i ddyweucl eubod yn cael eu blino am nad allent addoli duw y wlad yn iawn. x\r hyn gorchymynodd y brenin i rai o'r Lefiaid alltudieciig i fyned atynt i fod yn oífeiriaid iddynt, y rhai a ddygasant i mewn addoliacl gau, yn yr hwn yr oedd eilunod yn cael euhaddoli mewn cysylltiad â'r gwir Dduw. O herwydd hyn yr oedcl y Samariaid yu ffiaidd gan yr Iuddewon, y rhai a arferent'wawdio Crist, gan ei alw yn Samariad ; oddiar hyn yr oedcl y wraig o Samaria yn rhyfeddu fod Crist, ag efe yn Iuddew, yn siarad â hi. Belìach, nid yw cenedl yr Tuddewon yn cynnwys ond Judah a Benjamin yn unig. Aeth yr luddewon yn neillduol o ddrwg. Cynydcí- odd Assyria unwaith yn rhyfeddol. Dylwn yn hytrach ei galw unbenaeth Babilon, canys syrthiocld