Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

YR HANESYDD CENADAWL, RHIF. V—MAWRTH, 1828. CYMDEITHAS GENADAWL LLUNDAIN. TU DRAW rit GANGES. Pigion o Lythyr y Parcli. W. H. Med- hurst, Cenadwr yn Batavia, at y Cyfar- •wyddwyr, dyddiedig Gorphenaf 20fedt 1827. " . Anrhydeddus Dadau, a Brodyr, Er pan eich cyfarchais o'r blaen, bum yn brysur iawn, ac yn ddibaid ar waith gyda gwahanol orchwylion ; a chyn ileied oedd fy hamdden, f'el nad oedd dichon i mi wneyd i fyny fy nheith-lyfr megys arferol, na danfon fy hysbysiadau tri-misol fei o'r blaen. Adysgrifeniad Lhjfrau Japanaidd. Gan fod yr hanes a rydd y Parch. Mr. Medhurst o'i lafur dan y pen uchod yn bur í'aith, ac, efallai, heb fod o bwya digonol i'w gyfieithu air yn air; rhoddwn y crynodeb o hono i lawr yma, yn lle y cwbl. Ymddengysbod yn fawr ár feddwl Mr. Medhurst gael rhyw fesur o wybodaeth am iaith y Japaniaid, fel y gallai wybod pa un a wnelai y cyfieithiad Chineaidd o'r ysgrythyrau y tro iddynt hwy ai peidio; ac os na wnela't, pa gyfnewidiad oedd yn angenrheidiol, i'w wneuthur yn ddealladwy i'r bobi hyny. Ni chafodd gyfîe i gyrhaedd yr wybodaeth hon tàn Chwefror diweddaf, pryd y daeth nifer o T^yfrau Japanaidd idd ei law, gyda rhyddid i wneyd y defnydd a allai o honynt dros amrai fisoedd, ac i adysgrif- enu y í'aint a fynai o honynt. Gan nas gallasai wneuthur nemawr ei hunan mewn ychydig fisoedd, penderfynodd gyflogi o gylch deuddeg o Chineaid i'w gynnorthwyo yn y gorchwyl o adysgrif- enu. Ysgrifenasant Wyth oEiriaduron, un o honynt yn ddau lyfr wyth-plyg, ac yn cynnwys pedair o ieithoedd, yr Ellmyn- aeg, y Saesonaeg, y Japanaeg, ac y Chineaeg. Llyfr arall a adysgnfenasant oedd, Silliadur Ellmynaeg a Japanaeg. Pedwar o lyfrau Confucius, y rhai a ddarllenir yn ysgolion y Japaniaid, ac ar y rhai y sylfaenant eu cred. Mae y rhai hyn yn dangos yn eglur pa gyfnewidiad sydd raid ei wneyd yn y Bibl Chineaidd, i'w wneuthuryn ddëalladwy ibobl Japan. Adysgrifenasant o gwbl dros dri ar ddeg . a deugain o lyfrau: gwaith mawr, ond gwaith a farnai Mr. Medhurst yn llwyr angenrheidiol ei wneyd, gàn nad oedd y cyíryw Iyfrau i'w cael ar werth yn argraffedig. Mae y Cenadwr llafurus hwn (ar ol adrodd y rhan uchod o'i laíür) yn myned rhagddo fel y canlyn : —" A chyda 'r cynnorthwyon sydd yn awr yn fy meddiant, nid oes fawr ammheuaeth ar fÿ meddwl I, nas gallaf (os caf einioes) wneyd yr Ýsgrythyrau Chineaidd yn ddealladwy i'r Japaniaid. Fe alJai y bydd i ragluniaeth, ar yr un pryd, agor y ffordd ì oleuni dywynu ar y wlad dywyll a gornosawl hòno. Mae yn arwydd da, bod llyfrau yn dechreu cael eu dwyn ymaith o Japan, a bod Cenadon yn taro wrthynt; efallai bod rhy w beth gwell etto yn ol: ein dyledswydd ni yw mawrâu a defnyddio y' fantais gyntaf a gaffom, a gwneyd y goreu o'r moddion a osoder yn ein dwylo, a gadael y canlyniad i Dduw. Mae Japan hyd yma wedi bod yn gauedig yn erbyn yr efengyl —nia galíai yr un cenadwr ddyfod yn agos i'w chyffiniau, ac nis gaüai yr un o'r trigolion ychwaith ddyfod oddi yno— ychydig a wyddid am eu hiaith hwynt gan weinidogion Cristionogaeth, acychyd- ig a wyddai y Japaniaid am ein creíÿdd ninnau fel y mae mewn gwirionedd. Y/n awr mae Duw megys yn agor y ffordd i ni i gael gwybodaeth o'u hiaith hwy ; a phwy a ẁyr, na threfna efe foddion i daenu yr efengyl yn eu plith, yn mhen ychydig ílynyddoedd? Mae eu llyfrau