Welsh Journals

YN CYNNWYä HANSS GWJ31THREDIADAU A LLWYDDiANT Y ìA,VS éer.fiedìg nr.yì? ochr arail, sydd *rd(l«iV^o*>iacl o Bramah, duw crëawl yr Himtwnid, a gýfetiŵir yn dad-cu dttwiau a cîýnron. Yr hanes canlynoS o'r rnod'd trw'y ba un y eaf'Wyd éf, a roddŵyd amryw fiynyddau ýit ol, inewii Liythyr oddiwrtli y diweddar Barch. Mr. Lawsou, o Gaicutta. "• Yn ystod f'ý afiechyd, y tymmor oer diweddaf', wedi cael ty lluddiási bi'egethu am bedwár npú btun inis, ac thum ýchydig i í'y11u i'r Whtdj ëf niwyn t'y iecliyd, ac nrosais fythefnos yn nhỳ un o'n haelodan, Mr. Johnson. Un diwrnod wrth basio trwy Uentref Uychun ac ancnwog, ni a welsom, nie.wn hewlan gul, dti eiíun an- ferth, wedi eu törri mewn tnarwor garw o liw du-làs. Yroedd dau o honynt wedi cu gosod mewn agwedd ögẅýddèdig daa rywgoed; 'yr oedd y llati wedi ei v thio i'r ddaear; ac, wrth ei chw'tlio, cawsom ar ddeail (o'rhyn leiaf i'n tyb ni) nad oedd cldim arngen nà darii áhferth o fargod» gaf'n, à fuasai av ben rhyw adeiiad Uagan- aidd ; gydâ math o ben a saí'n llnw yn llawn agored, Wedi ei fwriadú yn ùnig i'el adduni i gongt 'rhýw adeiiad, fei y.gwei- Bocìi iawer gwaith mewn pensaeruYacth, grë.adur hyll yn ymarllwys dwfr. ftlae hwn yn awr wedi ei osod i fynu fcl gwtth- ddrych addoliad. Mae genau y liun yn disgyrnu dannedd tnag i fynn; ac maey gwiagedd tlóíìion anwybodus yn porthi y duw bob dydd â dwr'r, rice, llydain y ffordd, &c. Gofynasont i'r pentrefwyr ani werthu i■ni un o'r delwau oedd dan y coed ; ond nî wnaent ar un cyfrií' f'od nior ddrygionus a chydsynio à'n cais. Y dydd canlynol, pa fodd bynag, gan íod y peu- trefwyrhyn yn ngwasanaeth Mr. Johiison, daetbant i'w dŷ i gytuuo am ry w waith ar ëi weithfa lîw-giàs. Gymníerodd rhyw betrus-ddadl (demur) le wrth gytunò, nes i Bîi'. J. ddywedyd," Wel, os dygẃch chwi yma y ddeiw fawr a welsom ddoe, a rlioddi ri benthyg i mi am ychydig amser, yna caiff y cytundeU f'od fel yr ydych yn ewyllysio." Cýdsyniodd y pentrefwyr yn ddioed: danfonwyd dau e'uiion a men i'r pentref, ac mewn byr aínser ymddangos- odd y ddclw, er íy mawr foddiunrwydd, Rhif. VII. Gorphenhaf, 1832.} gan fy mod wedi penderfyrni tŷrm ei \\i\nt a'i danfon.ryw amser i dilyfbd i Loegr. •Meddat'yn nwr yr hyfrýduch o anfon fy ailnüiad, ac ewyllysiwn iddo gaei ei gy- hütddi. Liiw ÿ garreg ydyw dii làa. Mae rn hynod o Uwysig, er nad ydywond ped-air tioedfedd a hanner o uchder, ac o led a Síurider cyf'aital; etto o btàidd y gaiiaí liil ar byintheg neu ugain o ddynion ei symtid o ttn uian i'r'llal). i)eiẅ Bramah ydyw, seí' un o'r piif ddnwiati. Gliwi a ganfydd.wch hanes digo-uol am dano yn ilyi'i* ein lnawd Waid. v r oedd lliui pen araìl wedi ei geiíìo ar àn cef'u y gàreg, yr hwii ni aliai ymddangos yn yr ailuniad. Máé y trwyn wedi ei dorri ymaith, ac hefyd un fraìch. Gwnaethwyd liyn ryw aniser yn ol gan y Müsuhùaniaid, neu fj'yddioniaid Maiioniet." Yn y pîidon a roddasoîH tichod o lythyr Mr. Lawson, fe nodir am hen wiagedd an- wybodus, y thai oeddynt ddigon iiol i ynl- weled à'r ddeiw ganeg anferth UoU dydd, ac i gario rice, llydain y ffordd, &c. i'ẅ phortlii., Oud dylemdda!iyn eincof, nad yvr y ffoliueU hwn yn gyfyngedig i rywddos- paith'iieiiiduol o fenywod yr Iìidia^ ond íbd,er ysoesoedd, y rhan fenywaidd ó böbl- ogi wydd y wiad heiaeth hòno, iieUnemawr o eitiîiadan, yn y fath sefyllfao anwybod- aeth, f'eí uad ydynt yn gwybod llytliyreii ar lyfr, na pha fodd í ddefnyddio nodwydd. Pe ■Uydtiai i chwi fyued yno, chwi a synech ac a ddychrynécii wrth ganfod cau íeicd y cyfrif a wneir o honynt—trinir hwynt fel caethesau, trwy eti gosod i adeil- adu'tai, ac i wneud pob caled-waith arall, tra rhae eu gwýr segurllyd yn eistedd i ddi- fyru euhunain. Ond trwy drugaredd, yr ydys ẅedisefydlu ysgoüon, ar o! liaẅer o anhawsderau, er buddiáut y menywod tiodion hyn, ac y mae yn dda genym fedd- vvl fod y gwaith da ac anghenrheidiol hwn, wedtliedu allwyddo yn fawr er ei sefydliad» •Gwcl " Watd'í Hindoo Mytlioiögy, Vol. Ì. P. 33.' [X» Th.oma.Sj Argraffijdd^ Abeftèfâ