Welsh Journals

YR YMWELYDD: ¥E WYDDIA DUR CYMREIG, JÜ toasanaeth s €ümrg 2« Jltt0tra.lia, ^fteto Eealano, &c. CYF. I.] MELBOURNE: MEDI16,1875. [RHIF. 12 NERTH FFYDD YN CAEL EI ARDDANGOS YN MYWYD A GWEITHREDIADAU Dr. CULLIS. PENNOD XII. Mae dyn yn gynwysedig o ddwy ran, sef corph ac enaid; mae y naill fel y ìlall yn rhaii o'r dyn. Nid oes dim gwir ddyn- garwch nac ychwaith gwir grefyddolrwydd, os nad ydyw yn cy- meryd y ddwy ran hyn i ystyriaeth. Mae difíÿg mawr yn y grefydd hono nad oes dim a wnelo hi ond ag eneidiau dynion— y grefydd fydd yn dân i gyd am achuh yr enaid, ac am i Ddnw drugarhau wrth yr euaid, ond os hydd y corph mewn angen neu rhyw ddryswch yn yr amgylchiadau, nid oes dim a íÿno a hyny ; mae y fynwes mor oer a'r hedd, a'r llygad mor sych ag ydyw y swllt yn y llogell ; yr ydym yn dweud fod rhyw ddiffyg mawr mewn crefydd fyddo fel ynà. Gallwch fod yn eithaf sicr mai nid crefydd Iesu Grist ydyw y grefydd yna; mae hono yn cym- eryd i mewn yr holl ddyn—y c<n-ph yn gystal a'r enaid, a'r enaid yn gystal a'r corph. Pan yn anfon ei apostolion allan, mae yn dweud wrthynt "Ac wrth fyned, pregethwch, gan ddywedyd fod teyrnas nefoedd yn agoshau; iachawch y cleifion, glanhewch y rhai gwahauglwyfus, cyfodwch y meirw, hwriwch allan gyth- reuliaid ; derbyniasoch yn rhad, rhoddwch yn rhad."—Matt. x. 7,8. Felly ar y Uaw aralî, gyda golwg ar y peth a elwir yn ddyn- garwch, mae hwnw yn anfeidrol ry fychan i lenwi ei enw, os na fydd yn cymeryd i mewn i'w ddarpariaeth y rhan yshrydol; ond yn fynỳch iawn yr ydym yn canfod mai nôd uwchaf ein sef- ydliadau dyngarol, a gweithrediadau ein dynion dyngarol, ydyw îliniaru ychydig' ar y dioddefiadaucorphorol ar y yryd, tra y mae y rhan ysbrydol jn cael ei hesgculuso yn hollol. Mae cymwy- nas i'r corpli yn dda mor belí ag y cyrhaedda, ond mae yn beiHawn o ddyfod i fynu i safon gwir ddyngarwch ; y dyngarwr mwyaf a welodd y byd ynm oedd íesu Grist, mae efe yn esiampl o ddyngarwch, ac y mae pawb o honom yn gwybod pa fodd yr oedd ef yn gweithredu ; ei arfer ef oedd gweiuyddu trugaredd ddeublyg, iechyd y corph a iacliawdwriaeth yr enaid yn cerdded law yn liaw. íra byddai y corph 3Tn cael ei ryddhau o gadwyn- au afìechyd, byddai yr enaid yn cael ei olìwug yn rhydd o iefethei- riau euogrwydd. " Ha fab, maddeuwyd i ti dy bechodau." Yr