Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Of. 2. Rhif. 8. Jjft ä & i YSTOKI DARED. (PARHAD O'R RHIFYN DIWEDDÎf.) 28. A s'ef a orug gwŷr Troea gwedi gorfod o honynt ar y lleill, ysbeiliaw y deml, a dwyn carcharorion lawer ganthynt i'w llongau; ac wynt a hwyliasant yni ddoethant i Borth Tenedon; ac yno y llonyddodd Alecsander Elen ag ymadrawdd clauar o'r drygyrferth yr oedd yn ei gym'ryd arni; achos ei hewyllys a oedd ar fod fal yr oedd y gydàg Alecsander. A gwedi hyny . . . . i Meneläws a Nestor.....cyrchu a orug' yntau at Agamemnon ei frawd, hyd Spirát'a, ac anfon at wŷr Groeg, i erchi iddynt ddyfod ataw i ym- gynghofi 'am y dirmyg a gawsai. Ac yn hyny oysbaid, Alecsander a dtìaeth hyd at Priáf ei dad, ac a fynegis iddaw y weithred, mal y gwnaethoedd; ac yn y lle, llawenhau a orug Priaf, gan obeithio anfon Esonia ei chwaeradref drachefn, adiniwedu o wŷrGroeg wŷr Troea am y dirmyg a gawsant; a sef a orug, hyfrydhau Elen yn dyner a'i d'yd'dahu, a'i rhoddiyn wraig i Alecsander. A phan gigieu Cassan- dra ferch Piiaf hyny, dechreu a orug ddywedyd dewindabaeth, gan gòfíau y pethau a ddywedasai o'r blaen ; a sef a orug Priaf ei thad, përi ei dodi yng ngharchar. 29. Ac wedi dyfod Meflelëws hyd yn Sparta, ac Agamemnon y gydagef, yr hwn a oedd yn ei ddyddanu ef; ac yno y cawsant, yn eu cynghör, anfon cenadau dros wyneb Groeg, i wysiaw ac i gyn- nulliaw pawb yng nghyd, i ddial ar wŷr Troea y dirmyg a gaws- ynt. A Hyma y Tywysogion a ddoethant: Echel, Patroclus, Troeliws, Tolopelenus, a Diomedes. A gwedi eu dyfod i Sparta, wynt a farnasant fyned i ddial eu sarhäed ar wŷr Troea, i fynegu iddynt eu bod y llüyddaw am eu pen ; a hefyd anfon a o'rugant dros wyneb Groeg i gynnullaw lluoedd, ac i erchi iddynt ddyfod â'u llyngesau i borth Athenas, ac odd :yno myned i Droea i ddial y sarhadau a'r gwaradwydd a gawsant. Ac yn y lle, ethol a-orugant Agamemnon, brawcl Menelëws, yn amherawdr ac yn dywysawg Uu arnaddynt. Ac yn hyny, clybod o Gastor a Pholucs gribddeiJiaw Elen euchwaer ; ac yn y lle, wynt a esgynasant eu llongad, ac a'u hwyliasant; a phan ytoeddynt yn gadael traeth Lisbi, drẃy ddir- fawr dymmestl, ni weled wynt ohyny allan. Gwedihynyhagen y dywedid eu bod yn arfarwol. Odd yno yr anfoned llongau i geisiaw chwedl i wrthynt parth â thraeth Lisbj, ac ni chaed chwedlo'r byd ì wrthynt. 30. Dahed Phrygiws, y gwr a ysgrifenws yr ystoria hwn, a ddywawd ryfarchogaeth o honynt y brwydrau a fu y rhwng gwŷr Groeg agwŷr Troea, o'rfatelgyntafafurhyngddynt hydpan ennill- odd Gaer Droea, ac a ddyfod gwcled y gwŷr hyny pan fai gynghreiriau, ac ereill ohonyntwedi eu ryladd yn y brwydrau. Ac efe awreles ac , a wybu pa osgecld ei pha anian a oecld o Gastor a Pholucs- Melyn oeddpob un o naddynt, a thebyg oedd pob un i'w gilydd; llygaid mawr oëdd iddynt, a gwynebau Ilathraid, goleu eu llun, ac amlwg ar eu cyríf. A thebyg oecìd Elen iddynt hwythau; a theg, a gwreigaidd, a hynaws oedd, ac ysgeircwraig dda; a man oedd rhwng ei dwTyael; a geneu bychan oecld iddi. 81. Pjbiaf, brenin Troea, gwr mawr a theg, ag ymadrawdd hynaws, a chorff eiriawl. 32. Ector, bloesgoedcl, a phengrych, a gwyn ei gnawd, a gogam oedd, a hirion ei aelodau, â gosgedd anrhydeddus, a barf weddus, ac ymladdgar ei fryd, caredig yn ei giwdawdwyr, a thrugarawg, a theilwng ac addas o gariad. 33. Deiphobus ac Helesws, tebyg oeddynt i eu tacl o bryd, ac annhebyg o anian. Deiphobus, cadarn oedd ; ac Helenws, tru- garawg a doeth oedd, a daroganwr rhag llaw. 34. Troilws, mawr oedd a grymus herwydd ei oed, a chadarn a chyflym o nerth. 3 5 Alecsander, gwyn oedd, a hir, a chadarn, á Hygaid teg iddaw, a gwallt melyn 'män, a geneu gweddus, ac ymadrawdd hynaws ; buan, a chwannawg i benclefigaeth oecìd. 36. Eneas, gwr coch pedrogl, dywediawl, a chaclarn, a gwâr ; cynghof hynaw.s oedd ganthaw; a llygaid duon llon oedd idclaw. 87- Antenor, gwr hir addfain oedd; a chorff eiriawl a oedd iddaw ; a chyfion a gwâr oecld. 38. Cassandra ferch Priaf, gwraig gyfartal ei maint oedd; a geneu crwn iddi; a theg oedcl ei llygaid echdywynedig ; a darogan- wraig rhag Ilaw oecld. 39. [Andromacca ferch Priaf, hir oedd, a. gwen, a theg, a hy- naws; â llygäid eglur iddi, a doeth a cliwair oecld;] a phen uchel, a niwnwgl hirdeg oedd iddi; a llygaicì teg, a gwallt melyn aml, ac aelodau gweddus, a ' bysedcl hirfeinion, ac esgeiriau union, a thraecí lluniaicld, a goful eiphryd, ac ehelaeth, a rhodd'awdr oedd. 40. Agamemnon, gwyn oeddo gnawd,a'mawra grymuseiaelocláu; boneddig, a phrudd, a chywaethog oecld. 41. Menelaws, cyfartal oedd o faint; c'all oedd, a chymmeredig ei bryd, a hygar. 42. Achel, bronawg, a geneu tag .oedd iddö, ae aelodau mawî