Welsh Journals

80 Y BRYTHON. MaWRTH, 1859. jjftaníon ac #límn CENEDL NEWYDD O D-D YNOLRYW. Ychydig amser yn ol ymddangosodd hanesyn yn un o newyddiaduron Cÿmru Newydd am ddarganfyddiad rhywogaeth newydd o negroaid ym mhell ym mharthau yn nhiròì Gorynys y De. nad oçdd ganddynt wallt ar goryn y pen, ac yn awr y mae hyny yn cael ei wirio, meddai y Bombay (India) Telegraph, gan lygad-dyst,' Mr. Thomson, yr hwn sydd newydd ddyfod yma o'r ardal lle y mae y brodorion yn arfer crwydro. Y máent o liẁ efydd, meddai Mr. Thom- son, yn dal a golygus, ac yn rhagori ym mhell ym mhob modd ar eu cymmydogion croenddu. Dywed hefyd fod y menywod yn îlawer mwy prydferth; ond yn amddifad o'r hyn a ystyrir yn gyflredin fel "go- goniant merch," sèf gwalít. Bu Mr. Thomson ac ereill gyda hwy yn eu gwersyllfa ar y Balonne Uchaf—ardal na bu troed dyn gwyn yn sangu arni o'r blaen—pryd y darfu i ymweliad ei gymmydogion göleugoch beri syndod iddo ef a hẁythaü. ^ Yr oedd- ynt o duedd heddychol; a chan nad oedd dim treisgar i'w weled yn eu hymddygiadau, ceisiwyd ymddyddan a hwy trwy arwyddion ac amneidiau. Dangoswyd penadur (punt) iddynt, pryd y cododd un o honynt gareg, ac y pwyntiodd â'i fys i'r Gorllewin, gan awgrymu fod yno ddigonedd o geryg o'r un desgrif- iad a'r penadur i'w cael ond eu codi oddi ar y llawr, cymmaint a'r gareg a ddelid ganddo ef yn ei law. Deallid fod y Ue a nodent allan tua chan' milltir yn uwch yn y wlad, ac awgryment eu bod yn bwriadu dyfod a rhai o'r ceryg gyda hwy y tro nesaf. Amcana Mr. Thomson fyned yn ol i Balonne, ac aros yno hyd bni ddychwelont. Dyma y rhywogaeth gyhtaf b ddynolryw diwallt y gwybuwyd am danynt ar ein daiar ni; ac os yw y chwedl hon yn wir, gallwn ddywedyd nad yw oes y rhesymau wedi darfod eto. LLAWER MEWN YCHYDIG. Mae cenadon yn, dwyn i oleuni lawer o ffeithiau dyddorol gyda golwg ar nbdweddau mecldyliol pobl Affrica. Mae Mr. Moffatfc—yr hwn sydd wedi gweled llawer o'r parth deheuol o'r cyfandir hwn—yn rhoddi yr adroddiad canlynol i nì, a adroddwyd wrtho ef gan ddyn o ganolbarth Affrica. Mae, hwyrach, heb ei gyffelyb am ei symlrwydd:—"Fy mlynyddoedd oeddynt ddeunaw. Yr oedd rhyfel. Yr amser yma bu farw fy mam. Bu farw fy nhad. Cleddais hwynt. Yr oeddwn wedi darfod. Daliodd y Foulahiaid fi. Gwerthasant fi. Pobl Housa a'n prynodd ni. Dyg- asant ni i Tomba. Codasom i fyny. I ddyn gwyn y gwerthasant ni. Nid oedd genym grysau. Nid oedd genym lodrau. Yr oeddym yn noethion. Rhoddas- aüt ni yng nghanol Uong, ar ganol dwfr. Lladdodd syched rhyw un. Lladdodd. newyn rhyw un. Gweddi- em yn y nos. Gwrandawodd Duw ni. Mae y Seison yn dda. Duw a'u hanfonodd hwynt. Hwy a, ddaethant. Cýmmerasant ni. Bu farw ein newyn. Bu farw ein syched. Aeth ein cadwynau ymaifh oddi wrth ein traed. Rhoddasant grysaui ni. Rhoddas- ant hetiau i ní. Yr oedd pob un yn llon. Canmolai pawb o honom y Seison, Pwy bynag a anfoddlonant y Seison, bydded iddynt fyned ì uífern."—Coloniza- tion Herald. O BWYS I WASANAETHYDDION. 0 Jlaen Joseph Pollocìc, Yswaîn.—Llys y Man Ddyledion, Lh'rpwll. Yb achwynydd yn yr achós hwn ydoedd morwynig, yn by w yn Waterlw Street. Yr amddifFynydd ydôedd Mr. Johnson, meddyg yn Great Georgés Sauare. Ceisiai yr achwynydd godi £2 fel cyflog am wasanaeth yn íle rhybydd pan gafodd ei throi o'i lle. Ymddangosai nad oedd y forwyn yn byw yn y modd mwyaf unol gyd a'i meistres. Rhyw ddiwrnod, fel yr oedd yn pasio drwy'r gçgin taflodd fwrdd gwn'io ei meistres, ■ac wedi ei godi, galwodd ei meistres arni i'w roddi yn nes ati, eithr hi a ommeddodd ddyfod, cododd ymrafael, a daeth y lodes i arfer haerllugrwydd. Anfonwyd am heddgeidwad, a throwyd hii ffordd. Cynnygiodd y meistr ìddi £1 14 8, yr hyn oedd ddyledus iddi i'r amser hwnw, eithr nis cymmerai, heb gyflog mis ym mlaen. Traddododd y Barnwr ei raith, ac a ddywedodd fod y forwyn, drwy anufuddhau, gorchymmyn ei meistres, wedi fforffedu ei holl gyflog am y tymmor, ac nad oedd gánddi hyd yn oed hawl i'r £1 14 8, sef y"swm a wrthododd gan ei meistr mewn natur ddrwg. (toMgftetímu, $ úûm\x, partoolael^u. Chwefror 3ydd, priod Cadben Evan Wiliams, o'r schooner Ann Jones, Porth Madog, ar ferch. 6ed, priod Mr. W. R. Llwyd, Belvoir Hotel, Rhyl, ar ferch. 7fed, priod Mr. Jones, Bodoryn, Llan St. Sior, ar fab. 7féd, priod Mr. W. Davies, o'r Twrdy, ger llaw Llansawel, sir Gaerfyrddin, ar fab. lOfed, priod Mr. Owen Jones, Tyddyn y Cefn,; Llangristiolus, ar ferch. ? löfed, yn Pendre, Llanrwst, priod Charles Chambers, Ysw., meddyg, ar ferch. 18fed, priod Mr. Thomas Humphreys, Ty Uchaf, Aberllyfeni, ger Machyhlleth, ar ferch. 21fed, ym Rlhersondy Liangwyfan, sir Ddinbych, priod y Parch. John Owen Jones, ar fab. PRIODASATT. Chwefror 15fed, yng Ngwrecsam, Mr. Hugh Jones, masnachydd, o Adwy'r Clawdd, â Miss Mary Hughes, merch hynaf Morris Hughes, Ysw., o'r un lle. 15fed, trwy drwydded, Mr. Wiliam Morris, Felin Hen, Llandegai, â Miss Margaret Wiliams, Rhos y Gwalia, Meirionydd. 15fed, yn Eglwys Gadeiriol Bangor, gan y Parch. D. Evans, Mr. Wiliam Thomas, Glasinfryn, â Miss Elizabeth Wiliams, Tyddynheilyn, Bangor. 16fed, yn Llanelwy, Mr. Joseph Reynolds, Rhuddlan, â Miss Margaret Jones, o'r un lle. 18fed, yn Eglwys Gadeiriol, Bangor, gan y Parch. D. Evans, Mr. Owen Evans, Lonypobty, â Mrs. Elizabeth Edmunds, Bangor. IUAAWOLAETHAU. Chwefror 2il, Mrs. Margaret Davies, Trehelyg, Llansawel, sir Gaerfyrddin, yn 70 mlwydd oed. 4ydd, yn 27 oed, Margaret, merch Mr. Roberts, Borth, Porth Madog. 4ydd, yn Cae Gwyn. Tfemëirchipn, Edwin Eyton Hughes, ysw., mab hynaf ỳ diweddar Barch. Edward H'ughes, A. C. periglor Bodfari, swydd Flint. ömed, Mrs. Margaret Wiliams, Castell, Llandegai, yn 73 mlwydd oed. 9fed, yn 39 oed, Wiliam Owain, Ysw. Tanygyrt, ger Dinbych. Yr ydoedd yn ŵyr i'r dysgedig Dr. Owen Puw, ac a berchid yn fawr. 9fed, Mrs. Elin Jones, priod Mr. Robert Jones, Tanyffordd, ger Bethesda, yn 37 mlwydd oed. 9fed, yn 45 mlwydd oed, yn 47, Gerrard-street, Soho, Llundain, Mr. David Davies, gynt o Llanym- ddyfri. lOfed, yn 48 mlwydd oed, Thomas Thomas, Drefacb, Llanwenog, wedi hir a maith gystudd. lOfed, yn dra disymmwth, Mr. Thomas Davies, Myon, Corris. ìlfed, yn Bryndysgwylfa, Dinbych, yn 67 mlwydd oed, Mrs. Wiliams, gweddw y diweddar Marc Wiliams, Ysw. 12fed, Mary, priod Mr. Robert Jones, Tanyffordd, Braich Melyn, yn 53 mlwydd oed. 12fed, yn ddisymmwth, Mrs. Ann Williams, Cross Foxes, Nannerch, yn y 95 flwyddyn o'i hoedran. 13ydd, Mrs. Hughes, priod Mr. Evan Hughes, Cae'r Lloi, Garthbeibio, Maldwyn, yn 53 mlwydd oed. 13ydd, yn dra disymmwth, yn 40 mlwydd oed. Mr. Evan Davies, Dinbych. 14ydd, priod Mr. Thomas Jones, morwr, Aberys- twyth, bu farw ym mhen ychydig oriau ar ol genedigaeth efeillesau. 14ydd, wedi cyrhaedd yr oed patriarchaidd o 103, Mrs. Sarah Jerman, Foel Lwyd, ger Llanidloes. Ni bu ganddi logell na drych wydrau yn ystod ei hoes hir. löfed, yn 9 mlwydd oed, Eliza Ÿaughan, merch ieuengaf Mr. W. V. Williams, argraffydd, Caernarfon. 15fed, yn Bangor, yn 46 mlwydd oed, Mr. David Edwards, yr hwn a fu am 25 o flynyddau yn gynnorthwyẃr yn Chwareli Talysarn, ac am bum mlynedd yn arolygwr ar y "Gweithiau Llechi Breiniol Bangor," LlanJLlechid. . 16fed, yn y Borth, yn 18 mlwydd oed, Catherine, merch hynaf Mr. Hugh Thomas, Mate yr Agerlong Fairy, Caernarfon. 17fed, yn Nhremadog, yn 79 mlwydd oed, a'r hwn a berchid yn fawr, Mr. Dafydd Llwyd, diweddar o ffarm Maesyneuadd, sir Feirionydd, a thad Mr. Wiliam Llwyd, masnachydd, Porth Madog. Marcbnadoadd a Ffeiriau Cymru a Iiloegr LLUNDAIN.—Chwefror 21. Yf oedd y cyflenwad o wenith o Caint ac Essecs yn llai nac arferol, a'r ansawdd yn parhau mor ddrwg fel ag i wneyd y swm yn anwerthadwy. Cafwyd llawn brisiâu blaenorol am yr ychydig samplau sych da a ddangoswyd. Gwerthiad araf ar flawd Norffolc am brfrfiau dj'dd Llun diweddaf, a.gellir dywedyd jt un petb am fathau Ffrengaidd. Y fasnach drefôl heb gyfneẅídiad. Haidd da yn cadw ei bris, ond mathau gwaelach yn ffafr y prynwr. Ceirch heb f yfnewid- iad, a'r fasnach braidd yn farwaidd. Yr oedd amryw fathau o ffa yn ls. y grynog yn rhatach ; 'ond pys, o herwydd. y gofyn am had, gymmaint a hynỳ yn ddrutach. GwaNiTH..—Y GryHog Ceirch dii 19 22 48 Eto da ... 35 36 ..3(5 45 FFA, HAIDD. Mazagan ... %î 37 At fiaçu...... 33 37 Ticks 36 37 Chevalier...... 35 42 Harrow ...... 38 39 Dystyllu...... 28 29 Pigeon ... 40 44 Malu ....... 'ití 29 PYS. BRAG. Gwynion...... 40 41 Lloegr 54 60 Maple 40 42 goreu 05 67 Brycbion...... 37 38 Ki wneyd vn y dref 52 61 •TfD ÌNDIA. Eto goreu 65 67 Gwyn, y 480 pwys 29 30 Rhuddgocb òü 52 Meíyn 29 30 RHfG. BLAWD. 30 32 Seisoneg, y 280 pwys 35 40 GEIRCH. Ffrengig...... Amerfg ...... 31 35 Seisoneg cyffredin 19 24 19 24 Eto byr ...... 26 31 Canada..... 20 24 Ysgotaidd 24 30 BLAWD CEIRCH. Eto byr ...... 28 34 Cymreig a Seisonig Gwyddelig cyfiFrediu 20 23 Gwyddelig 24 •85 Prisiau Caws a Bara, yn Uundain. Cáws Caer, 60s. i 78s. y cant; Cheddar. 60s. i 82s. y cant; Double Gloucester, 52s. i 68s. Bara gwenith, o 6ch. i 7c. y pedwarpwys; bara teuluaidd, 4§c. i 6ch. y pedwar pwys. „ LLERPWLL.—Chwefeor 22. Ychydig oedd nifer y prynwyr yn ein marchnad heddyw, a'r gofyn am wenith yn gyfyngedig, ond yr oedd y prisiau yn cadw heb ostyngiad. Gofyo gvveddol ar beillied am brisiau blaenorol. Ceirch goreu yn farwaidd ar brisiau ddydd Mawrth diweddaf, mathau ailraddol prin yn dal i fyny brisiau blaenorol. Blawd ceirch yn ddigyfnewid. Y fasnach mewn haidd yn ddibwys, heb gyfnewidiad yn y prisiau. CYMRTT. Aberteifî.—Gwenith, o 40s. i 42s.; haidd, 30s. i 32s.; ceirch, 18s. i 20s. y chwarter. Abertaẁy,—Gwenith, 40s. i 46s.; haidd, 28s. i 34s. 5 ceirch, o 20s. i 24s. y chwarter; blawd, 32s. i 33s. y sach. Aberystwyth.—Gwenith, 5s. 3c. i 5s. 6ch.; haidd, 3s, i 3s. lc; ceirch gwyn, 2s. i 2s. 3c. y mesur; ymenyn, 13c. 115c. y pwys. . . Caernarfon.—Gwenith, 38s. i 43s. y peg; ceircb, o 16s. i 18s.; haidd, o 24s. i 28s.; ymenyn ffres, I3c i 14s.; pytatws, 8 phwys am 2g. Llanrwst.—Gwenith, 13s. i 15s. yr hob; haidd, 9s< i 8s. 6ch. eto; ceirch, 5s. 6ch. i 6s. eto; blawd ceircb, 14s. eto; pytatws, o 3s. 6ch. i 4s.; cig eidion, 5c » 6ch. y pwys; cig dafad, 5c. i 6£eh; y pwys; cig Ŵ 4c. i 5c. y pwys; ymenyn ffres, 12c. i 13c. y pwys. Rhyl—Gweiith, o 13s. 6ch. i 13s. 6c. yr 198 pwy*? haidd', 8s. 6»ch. i 9s. 3c. y 147 pwys; ceirch, 6s. i 7s. ÿ 105 pwys; ffa, 14s. i 15s. y 180 pwys; pytatws, 6* 6ch. i 6s. y 210 pwys; cig eidion, 4£c. i7ic; cig dafad, 5c i 7c; cig llo, 5c i 6ch.; porc, 5c. i 6cb. í ymenyn ffres, 14c y pwys; wyau, 7 am 6ch. Masnacb IMEetteloedd, &.c. „ Haiarn.—Ghsgow.—No. 1, 51s. i 51s. 9c; mix^ Nos. Warrants, 52s. i 52s. 6ch.; eto Makers' Iro»' 51s. i 51s. 6ch. No. 3, 53s. i 53s. 3c. y dynell--^ Cymreig.—Rails, 6p. 5s. i 6p. lOs. y dynall y» * gweithiau; common bars, 6p. i 6p. 5s.; Staflordshi''e' Bp. i Sp. lOs. y dvnell, . PLWM.—Englísh Pig, o 20p. lOs. i 21^. y dyn^ Spanish Pig, 20p. lOs. Plwm coch, 24>.; gwyn, «™* CTHOEDDEDIO AC ABŴJtAFFEDIG, YN SWYDDFA M4.D0G, Oi,N ROBEBT ISAAt J0NE8, TBBŴD««.