Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y GERDDORFA: Culcljgraton jfpSuâ ni ímtsattîutlj tebtoriatffj a §arbìr0tttattlj ëgtẁrM CYHOEDDEDIG AR Y CYNTAF O EOB MIS. Rhif 82 CYF. VII. Pris 2c CYNWYSIAD. Orier y Pif Pëistri...............................53 ClîRDDORIAETH GENEDLAETHOL................ ... 54 Anerchiad gan Dr. Parry...................... 54 GrWERSi ar GynuiiAnèdd...........................55 BËiiiyiADAiiTH Anthemaù Eisteddfod Òaisrdydd. .56 Nodion ..Cerddììhol.........................,___56 Y Llais Dynol ........................'..'..:.':.-.'.'.'. 55 ORIEL Y PRIP FEISTRI. JOSEPH HAYDN. ____ Gan E. Lloýd Jones (Llwydmor.) Parhud. Ymddengys fod tymhcr Hnydn yn hawdd ei chyn- hyrfu ar y pwnc o feirniadu ei gerddoriueth. Nis gallaaai guddio <d anfod'üonrwydd hyd yn nod mewn bywgraífiad o houo ei hun, a ysgrifenodd ar gais honeldiges, "Bu m nior ffodus a gillu plesio bron hob cenedl, (o-idy:i wir y Berlinwyr) mewn chamber. music, fel y tystia y papyrau newyddion, a llytliyrau persouol ataf fi. Testyn syn rud ì mi ydyw, nad yw boneddigion Berlin yn cadw ílwybr canolog yn eu sylẅaiíau ár fy ngweithiau cerddorol. Un wythnos eanmUaiit fi i'r eutryeh, wythno-i arall cla, d.tnt fi g-an llath yn y d laear, a hyny heb unrhyw reswm di('onol. Ond gwn pa fodd ìme hyn—uid ydynt yn aUuög i berffbíoiio fy ngwoithiau, ae y maeut yn rhy hunanol 3, gymjryd y drafferth i'w hastudio yn drwyudl; ae am achosion eraUl hefyd, y rhai a dynaf i sylw yn yr. amser priodol, os boJdlon Duw. Ys'r ifeno ld y CopeU-mcister yoii Dittersdorff ataf, yu eríya arnaf i aniddiif'yn fy huu yn erbyu eu hymosodiadau creulou, ond atebais iddo ua 'wna, un wenol hâf: hwyrich, rhyw ddiwrnod y delai rhywun diíluedd i roddi terfyn ar ei siarad, yr hyn ddigwydd- odd iddyut o'r blaen pan gyhuddid fi gauddynt o uudonyddiaeth.'' Mae geiriau tebyg i'r rhai uchod yn debygcach i Wagner yn arllwys ei gynddaredil ar ei gyhuddwyr na'r tyner a'r dioeddefgar Haydu. Dro arall gesyd y eyfansoddwr uodiad ar ddalen gyntaf un o'i wcithiau i ddangos pa fodd yr oedd rhyẁ ddarn neullduol i'w berfformio, "i herio "meddai ef "sylwadau beirniadol niirhyw goegddyn" aç "fel n i byddo yr holl waith yn caei ei gon.Ieuinio am yr adran yma o hono, pa un y gall y beirniaid wyrdroi.'' Yr achos o hyn oll ydyw, niae'n debyg, fod Haydn yn arfer edrych ar ei weithiau ei hun gydag addfwyii'ler fel tad ei blentyn, acnis goddefa i neb eu camdrin. Mae rhywbeth yn ddigrif yn y modd yr ysgrifena am rai o honynt megis y canlyn. Ysgrifena at Artaria pan yn anfon Sonata iddo fel y canlvn, "Does neb ond cenfigenwyr (allawer sydd o honynt) a wna ei beio" Pan gyfeiria at drafnid- iaeth rhyng Ido ef a chyfarwyddwyr cyngherddau yn Paris dywed: - "Darfu iddynt gynyg argratFu fy holl weithiau dyfodol am bris hynod o resymol,, acy maent wedi eu synu yn faẅr fod fy nghyfansodd- iadau i leisiau inor swynol, nid wyf fi pa fodd bynag yn synu diin, oheiwydd nad ydynt wedi clywed ond ychydig o honynt etto. Pe clywsant fy Operattas L' Sola d sabitata' a 'La Fedelta' Premiata!' ; Yr wyf yn sicrhau i chwi na chlywyd eu bath yu Parts erioed nag, hwyrach yn Vienna ychwaith." Eto, yn ysgrifenu at Artaria ynghylch tair câu oedd ; wedi ysgi ifenu ar eiriau gan Friebert, niae yn gwneyd' ymos sdiad ereulon ar un o'r euw Hoffmann. 'Mae Hoflmann wedi ysgrifenu cerdrloriaeth druenus ar y can ;uon hyn o'r blaen, ac am i'od y brol-ddyu liWii yn nieddwl ei f(.d wedi dringo i gopa bryn Parnassufä, ac am ei fod yn fy rhedegi lawr ymhob; niau y gull, yr wyf wedi cyfansoddi ar yr un geiriau i ddangos i'r byd y gwahaniaeth, Nid ydynt, mae'a wir, ond alawon, ond nid baledi ystryd fel yr eidd0 Hoft'mann, yn amddifad o feddylddrych, teimlad, a mwy na'r cwhl, o beroriaeth" Mewn man arall pan yn cynyg Uapriccio newydd i Artaria dywed "oherwydd derbynir hon gan y dysgedig a'r au- ysgedig am ei fod yn dangos cymaint o chwaeth, ac hefyd wedi ei orphen mor ddestlus." Mae eyfeiriid hefyd at "ddeuddeg minuetts a Trios pur swynol" a gynyg i Artaria am yr un faint o ducat?. Eto i gyd yn yr holl ddyfyniadau-'uchod, a Uuaws eraill ellid e'u cael, nid bôd chwyddctìig ydym yn cael Haydn, ond geiriau ydyw yr uchod yn dangos hunanbarch nad yw yn agored i ofercdd fel ag i ofni cael ei gyhuddo o falcher ac o hnn- anoldeb " oddiwrth pa rai" meddai "y mae fy uhad nefol wedi fy ngwaredu ar hyd fy oes."