Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

GERDDOR Cglejjjgratom üisaí aí fe»4 tebìtóriaaf fr a §arbfj0Ẁeííj <%mrrijg. CYHOFDDEDIG- AR Y CYNTAF O BOB MIS. Ehif 81 CYF. VII. Pris 2c OBIEL Y PRIF FEISTRL B E ET H O V E N. Parhacl. Dymunodd Ymerodr.es Austira ar fod \ "Fidelio'' Beethöven î gael ei pherfíòrmio ar "ben blwydd dydd ei genedigaeth. Gofidiai Her Umlauf—cyfarwyddwr opera Vienna—pnn ddeallodd hyny, am fod Anna Milder Hauptmami,—i'r hon yr ysgrifenodd Beethoven ran Leuora o'r opera,—wedi symud i Berlin. Nid oedd yn holl Vienna yr un gantores a allai gymcryd ,ei lle. Aeth Umlauf a gorchymyn ei mawrdydi at Beethoven X * * "Gan nad oes genyf ìe i ddewis" cbe Umlauf, "rhaid ymddiried rhan Lenorai Wilhelmine Schroder, yr hon, er mor ieuanc, ydyw yr unig un a fedda a'r lais digon cwmpasog." "Beth!" ebe Beetho:yen, "geneth l7eg oed yn myned i gynryehioìi fy Lenora. Sut y geliwch ymddiried cymeriaâ mor bwysig yng ngofal plentyn. Gwcll peidio -perfformio yr ope.ra o gwbl." Y cyfarfwyddwr gan grebachu ei ysgwyddau a dynodd o i logell y gorchymyn a gafotld oddiwth ei mawrhydi, yr Ymerodres, "fy nghyfaill" ebe Umlauf "ofer yw jpob gwrthwynebiad, Wele i chwi y gorchymyn Yinerodrol, mewn dn a gwyn. Bhaid perfíbrmio yr opera, gwyddoch hyny cystal a minau; ar hyn o bryd nid oes genym well Lcnora wrth law; gan hyny rhaidiiii gael gweled beth a allwn ẃneud o Mdlle Schroeder." " Wcl, os na ellir gwell, ewch yn mlaeu o'm rhan i.'' Cerddai Beethoven a'i ddwylaw ar ei gefn i fynj a,c i lawr o'r ystafell. "Ond yr wyf yn dweyd wrthych, Umlauf, na fydd dim a wnelwyf a'r perfFormiad, yr wyf yn myned i'r wlad, ac os deuwch ar fy ol yn nghylch cyfarwyddo y darn. syrthiwch chwi a minau allan a'n gilydd—dyna i gyd." Ni ddywedodd y cyfarwyddwr yr un gair, ond gwenai. Wedi i Beethoven i fynqd, ymaith, aeth Umlanf weled Sut yr oedd Schroeder yn dysgu rhan Lenora. Cafodd hi wrth y piano gyda'i mam. * * * ''Nid ydych yn cael eich boddloni, mani," ebe hi, gan roddi ei llaw ar fraich ei mam "Yr ydych yn ofni na allaf feistroli mwy na'r Act gyntaf, ac y bydd i mi fethu yn yr ail. Na, fy anwyl fam. Gadewch i Lenora unwaith gael esgyn i'r chwareufa. Yno y byddaf gartref, ac yn ddigon ymddiriedol. Eto os bydd Beethoven yn y chwareudy, nis gallaf gael allan un nodyn pur gan ddychryn.'' "Y mae ef yn mynecl i'r wlad," ebe y cyfarwyddwr. Calonogodd y newydd hwn yr eneth, a pharhaodd i ymarfcr dan gyfarwyddyd ei mam—yr hon hefyd oedd gantores enwog. Teimlai yr eneth yn ei ystafell fschan fel aderyn mcwn eage; ond ar y stage fel yr uchedydd yn eodi i ganu fry yn yr wybren henlog. Yn y rehearsals cyntaf rhoddai Her Umlauf i fyny gyda Hawer, er mwyn peidio a'i digaloni trwy nodi beiau. Yn fuan daeth i fyny a disgwyliadau uchelaf Umlauf. Yn y rehearsals olaf er syndod Schroder yr hon a feddyliai fod Beethoven yn y wlad, codai i fyny yn ddisymwth fel ysbryd o fysg yr orchcstra, gan nid yn unig beio y cantorion a r chwareuwyr, ond eu poeni hwynt. Gwyddai Umlauf hyn oll, a dwedai wrth Schroder ara beidio bod mewn prydi r, y byddai BeethoYen yn sicr o gyehwyn i'w d ith ar ol y rebearsal hono * * Tr.iwai cloch twr St. Stephen chẅech. Ymgynullodd y cantorion a'r chwareuwyr i'r rehearsal. Safai Frau Schroder yn y fy^nedfa flaenaf. Tu ol i'r blwch ymddangosodd yn sydyn berson yn rhwym mewn mantell a'i wedd yn wyllt gyda llygaid tywanaidd. Rhoddodd yr ochestra, y tri bassos y tenor a'r ddau sopranos, yng nghyd ar holl gorawd o garcharorion y wladwriaeth a'r gwarcheidwyr ochenaid bruddaidd. Teimlai Umlauf yn gynes er fod trwch o eira oddi allan. "Nefoedd'' gwaeddai Schroder, "Dechreu" " galwai Beethoven allan, gan godi ei Amser fesurydd ( baton). Dechreuwyd yr ovcrtun:. Beethoven er fod ei glyw wedi dechreu myned yn ddrwg. eto a glywai y diffyg lleiaf. "Clywai gyda i galon," Yr horns yn y 5ed bar adagio. Rhaid i'r ail Violins ddysgu siarad tôn gyflawn oddiwrth haner tôn. Beth y gelwch y rediadau ilyfn yna? Y maent yn rhagwybodus gloff.