Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Ctrlcjnpratüit Ufool aí toasmtiittíj feòòürhetíj a §aròb0îtra.díj (§vmxÛQ. CYHOEDDEDIG AE Y CYNTAF O BOB MIS. Ehif 17. CYF. II. IONAWE 1, 1874. Pris 2g ADOLYGIAD Y FLWYDDYN. mak yn lien ffasiwn, bellach, gan y wasg i wneud adolygiad, neu yn hytrach i daflu h*em flynyddol dros brif ddygwyddiadau y flwyddyn. Ac er bod yn ol y ffasiwn—yr hyn sydd wir bwysig yn yr oes gerddorol hon — rhaid i ninau geisio gwneud yr un peth. 0 ran ein hunain credwn fod yr henffasiwn anwyl hon yn dda—anwyl meddwn am ein bod rhywfodd yn teiralo mwy o serch at hên bobpeth da, nag a deimlwn at y pethau da newyddion. Ond heb gyfeirio at neb yn bersonol, yr ydym wedi sylwi amryw weithiau fod lluaws o'n ysgrfenwyr golygyddol, yn cymeryd mantais ar yr hen arferiad camoladwy hwn, nid i adolygu prif ddigwyddiarlau'r flwyddyu; ond adolygant orches ion llenyddol ei hunain; a chyfeimnt sylw y darllenydd nid yn unig at ei gorchestion yn ystod y flwyddyn. ond at gyftawniadau ei hoes; ac wrth gwrs bydd y cyfriw adolygiadau yn cael eu hysgrifenu yn gydwybodol a ffafriol iawn. Nid ydym wrth hyn am awgrymu na ddylai y dosbarth dan sylw ymofyn yn nghylch effeith- iau eu llafur; oblegid mai peth pwysig yw fod yr hyn a wneir neu a ysgrifenir yn cyrhaedd eu hamcan. Ond yr hunan ganmol blynyddol yma, mae yn hollol afresymol ac anysgrythyrol. Dylai yr euogion o hvn gadw mewn cof gyngor doeth yr Apostol, "canmoled arall tydi," canys y mae peiriant mawr diwyìliant yn yn cael ei wneud i fyny a'i weithio gan filoedd heb law gan olygyddion y " Musical Standard,"a'r " Musical World," Ond dyna ninau wrth grwydro yn anfwriadol fel yna ar ol pechodau ereill, wedi cyflawni pechod pwysig ein hunain, sef cilio oddi wrth ein testyn dechreuol y flwyddyn. Diau fod i ambell i flwyddyn ei hyodrwydd mwy neillduol nau gilydd mewn ystyr gerddorol, ac ystyr- iwû fod y flwyddyn 1873, y pwysicaf « holl flvnydd oedd y byd mewn cysylltiad a saäe gerddorol Cymru. Nid peth dibwys oedd y fuddugoliaeth Iwyr hono a enillwyd gan Gymdeithas Gorawl y Deheudir ar y Saeson, trwy yr hon yr agorwyd eu Uy<raid os nid eu clustiau i weled a chlywed, fod cerddoriaeth mewn ystyr ddatganyddol o leiaf, mor uchel ei safon ar fynyddoedd Uechweddau, a chymoedd Gwalia, ac ydyw hi hyd yn nod yn Llundain prif ddinasy gân. Os rhoddwn drem mewn cyfeiriad arall i'r wybren dgerddoro). cawn fod rhai o hen sêr yr oes hon yn par- hau i Iewyrchu, achawn fod amryw o honytit fel pe am or-ddysgleirio cyn eu machludo. Dyna yr helbul- us M. Oounod, er ei holl drafferthion cyfreithiol gyda ei gyhoeddwyr &c. Oeir ei fod yn ysgrifenu yn barhaus orchestion teilwng o'i " Faust," si'iJoan of Arc," Daeth yr hen ysoglhaig Macfaren allan hcfyd y flwyddyn ddiweddaf a phrif orchestgamp ei oes. sef ei oratorio newydd " St. John the Baptist," yr hon a ddatgnwyd am y waith gyntaf gyda gradd helaeth o lwyddiant, ac a ddatgenir yn fuan eto yn Albert Hall Llundain dan arweiniad Oosta. Tebyg iawn y ca y gwaith well chwareteg yno nag a gafodd yn Brystol. Cafwyd oraotrio hefyd gan Mr Henry Smart o'r enw "Jacob," ac oratoriogan Ouseley o'r enw c'Ha2:ai" i'r rhai y rhodda y wasg Seisnig ganmoliaeth uchel. Ond yn ddiau, prif orchestgamp yr hen flwvdrlyn ydyw " Goleuni y byd,"oratorio newydd M.r Sullivan. a chan nad yw ef eto ond cydmarol ieuanc, gellir dys- gwyl llawer oddi wrtho o'r un cyfeiriad. Cynyrchwyd hefyd amryw Operas yn y wlad hon, ond llawer mwy yn ngwledydd y Cyfandir, yn en- wedig yn Germany, lle mae'r dwymyn operayddol fel wedi gwreiddio yn nghalon gerddorol y genedl. Yma y mae yr hynod Richard Wagner, Apostol mawr iwreiddioldeb yn parhau i gynyrchu yn ei arddull newydd a deithriol ei hun, a hyny o dan gawodydd o o wawd. Gyda golwg ar Gymru, yn y cyfeiriad awdurol yma. Ni chawsom yn ein hawyrgylch gerddorol, am y saith neu yr wyth mlynedd diweddaf ond llewyrch yr hen sêr sefydlog. Oud y flwyddyn ddiweddaf ymddangosodd dwy neu dair o sêr newyddion, cyfeiriwn at Mr. D. Jenlcins, Trecastell Mr. D. Davies, ( Dewi Myrnach) a Mr. W. Evans, ( Alaw Afan) ymddangosiad cyn- taf y rhai sydd i ni yn addawol. Wrth edrych ar Gymru fel yr oedd ar hyn yw yn bresenol, cawn ei bod yn symud yn mlaen. Gyda sef- ydliad yr Athrofa Gerddorol mewn cysylltid ar Brif Ysgol yn Aberystwyth, a chyda athraw o ddvsg ac anhrylith gerddorol Mr Joseph, Parry disg»vyliwn y bydd olwyn fawr diwylliant oerddoriaeth yn troi yn llawer cyâymach nac y bu yn Nghymru.