Welsh Journals

COFIAÎsT EDWARD GOSLÊT. mewn golwg. Cynhelid y Gymmanfa yn Llundain, a chyd a'i bod wedi ei chyn- null, siglid y ddinas dr.vy ddaeargryn, yr hyn a barai i amryw oaelodau y Gym manfa frawyehu, a 'meddwl mai arwydd oedd y ddaeargryn o anfocìdlonrwydd y Goruchaf itìdynt. Ond Courtney a'u cy's- urai gan haeru -fo'd y ddaeargryn yn hytraeh yn arwyddo glanhad y deyrnas oddiwrth heresiau, yr hyn ni wneid heb ymdrech galed, a cbynhyrfiadau mawr- ion. Nid yw yn ymddangos i WicliíT ei hungael ei wysio i'r Gymmanfa hon o gwbl; er hyny eondemniw\d ainryw o'i olygiadau fel heresiau niweidiol, a chy- hoeddid ysgymundod diarbed ar baẃb-.a gefnogení neu a goleddent y cyfryw ol- ygiadau. Bod llawer o bobl y deyrnas wedi Uyncu yr egwyddorion hyn y pryd hyrìy à weür debygid wrth ystyried fod yr-'off- eiriaid Pabaidd, er llwyddo, i gael gan yr Arglwyddi ffurfio a chymeradwyo cyf- raith i erlid Wicíiff a'i bleidwyr, a llethu -eu hathrawiaeth, rnethent er pob ym- drechion, a chael gan dŷ y Cyffredin gad- arnhau y fath ddeddf, ac un hanesydd cyfoesedig i Wicíiff a ddywaid, fod tua hanner trigolion y wlad wedi eu halogi a'i heresiau. Ond yr archesgob a Iwydd- odd i berswadio y •b'renin i'w aẅdürdôdi ef a'i gydweithwyr i garcharu, erlid, a blino y diwygwyr; yr hyn a fu yn ddec'.i- reuad blinder nid yehydig i garwyr y gwir yn Mrydain Fawr. Fel hyn y bu Wicliff yn hir yn gẃ'rtl'- sefyil y llifeiriant a ruthrai i'w érby'n ; ond o'r diwedd, bu raid iddo adael ei swydd yn y brif athrofa, ac ymneillduo i'w fywioliaeth yn Lutterworth: ond ni bu yn segur yno, ond parhaodd yn ddj: flÌRO yn ei ymdrechion i lanhau 'ei wlad oddiwrth ei Dygredigaethau mawrion, ac i wneuthur lles i eneidiau dynion. Yma y gorphenodd efe ei gyfieithiad o'r Ys grythyrau, ac yr ysgrifehodd efe y nifer fwyaf o'i bregethau a'i draethodau. Efe a darawwyd â dyrnod o'r parlys cyn pen hir ar ol ymsymmudo i Lutter wortíi, ond efe a wellh.iodd o'r dyrnod hwnw yn fuan, fel y galiai ail ymaí'aei yn ei orchwylion. Y Päb Urban a'i gwysiaí i ymdcíaûgo* g'et" ei fron ef, i ateb y cyhuddiadau a ddygid i'w erbyn, ond efe a ddychwelai lythyr o ymesgusodiad, gan ddywedyd foá Çrist wedi ei.ddysgu i ufudáh&n i Dduvr yn hytrach nag i ddyn. Ar ol hyn deeh- réuai ei iechyd waetbygu yri raddol, er hyoy yr oedd yn parhau i bregeíhu yi* ddýfal, mewriamser ac allan oamser; hyd o'r diwedd, ar ddydd gwyl ygwirion- iaid yií y fl.wyddyn 1384, y caí'odd efe ddyrnod ëilẃaith gan y parlys, pan oedcí yn rhanu bara yn y swper sanctaidd (tnedd rhai) fel y collodd ei deimlad a'i barabl ar unwaith ; ae yn rnhen y ddeuddydd,! ehedai ei yspryd i'r orphwysfa dawel, sydd fry i bereiinìon S'ion ; ac felly y mach- ludodd yseren forau hon, Rhag. 31, 1384. ■ Yn 1415 archai Cynghor Constance i'w weddillion gael eu cyfodi, a'u bwrw o ddaear gyssegredig; ond . ni wnaed hyn, hyd y flwydtlyn 1428, yi\ nihen pedair mlynedd a deugain wedi ei fai'wolaeth, pan barodd y Pab i'w esgyrn gael eu cyf- odi, eu llos:;i yn íìudw, a thaenellu hwnw •'aryr afon a lifeiriai gerllavv. Ei o»ly£>iadau aíhrawiaethol oeddynt dia ysj;rytiiyrol ac efengylaidd ary eyfan, er fod plion llysná'fedd y golygiadau Pab- aidd, a ddysgasai yn ieuanc, ar ei fara hyd ddiwedd ei oes.. G'an oheitbio y bydd y buchdraith uch- .od yn dciifyrus ac adeiladol i ddarllenwyr lluosawg y Drysorfa, yr ydwyfyn terfynu yn bresenol, gan fwiiadu eich anrhegu y mis nesaf etto, â Buchdraith John Huss, diẁygiŵr enwog o Bohttmia. O. Jones. W'yddyrutj. ' .';. ^= Daw Buehdraeth L'uther yn ei gyleh. COFFADWRIAETH AWl MR: E. GOSLET, Gÿnt (ìweinidoy yr Efengyl gydaW Method- istiaid Calìiinaidd yri Sîr Fyrnuy ,• yr hwn afufarw yn y fheyddyn 1828. Cafocíd Edvvard Goslet ei eni o deulu cyffredin, yn mhlwyf Machen, (nid peíì oddi yno y treüliod.d ddiwedd ei oes) yn y flwyùdyn 1750.. Cafodd godiad cyff- redin, a'i ddysgu pan yn ièùaHg'c at yr alwedigaeth fel" Gof-haiarn i enniil ei fywioliaeth. Ychydig iawn oedd o ymarferyd â