Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y DRYSORFA. Rhif. LXY.] MAI, 1802. [Llyfr VI. 35t}mgrnffiaì. Y PAROII. JAMES HUGIIES, LLEYN, SIR GAEENARFON. Gwrthddrych y cofiant hwn ydoedd I fab i Hügh a Sarah Jones, y rhai ar y pryd oeddynt yn byw yn Liverpool; ac I telly yn Lirerpool y ganwyd Jaine.s Hughes yn y flwyddyn 1778. Crydd i oedd ei dad o ran creiî't. Pan yr oedd James tua dwy flwydd oed, symudodd j ei dad a 1 fam, ac yntau gyda hwy, i : Lëyn, yn agos i SarnfoUdeyrn, lle yr ; oedd cefnder i'w dad yn byw, o'r enw ! William Jones, yn cadw gwaith crydd j llod ëang, ac aeth ei dad i weithio iddo. Clywaia James Hughes yn dyweyd na allai siarad ond Saesoneg yn unig pan y daeth i Lëyn. Hoffbdd yr ewy'thr y bachgen Jam.es, a chan fod ei wraig heb j un plentyn, fe'i cymerodd fel plentyn iddo ei hun. Cafodd ddysg mewn ysgol Gymraeg a Saesoneg, a dygwyd ef i fynu ' yn nghreft't ei dad a'i ewythr. Trigodd gyda ei ewythr o'r tymmor a nodwyd j hyd nes y priododd. Yn faebgenyn, yr oedd James Huglies : o'r fath dymher addfwyn, fel ag yr oedd , yn dra hoff gan ei gymdeithion bech- j gynaidd mewn ohwareuaeth diniwed. Byddai efe, yn ol yr hanes, yn rhoddi ambcll bregeth iddynt oddiar ben coed- en. Rhoddwyd ar ddeall i mi ei fod ar y pryd yn hoft' iawn o chwareu y bêl, yr hyn arforiad sydd dra ehyinhwys er lloniad natur (recrentìon), oherwydd niae yn rhoi yr holl gyfansoddiad ar waith er cryfàu y gewynau ; eithr y mae Satan yn cymeryd y fantais ar y cyfry w chwareuaeth, gan demtio i daeru a dyweyd celwydd, ac i adrodd llwon, ac i yfed y ddiod feddwol, nes y mae yn ddinystr ar focsoldeb, ac yn fagwracth i Cyiriìs Nüwydü. annuwiòldeb, fel mae gwell ei roddi heibio. Pan yr oedd üia phedair ar ddeg oed, yr oedd gŵr dyeithr yn pregothu yn y Tj'-mawr ar nos Sabbath y Pasg. Aeth James i wrandaw, gyda'r bel yn ei logeìì. Yr oedd y pregethwr yn taro yn drwm ar hen arferiadau yr oes, ac yn neill- duol ar chwareu y bôl ; ac ebe efe yn ei bregeth, "Fe aìlai föd y bêl yn dy boced yn awr erbyn y fovu." Gyda hyn dyma y goleu i gydwybod James, fel y bu raid taflu y bêl. Yn fuan ar ol hyn ymunodd ag eglwys y Methodistiaid Callinaidd yn y Tŷ-mawr, gan roddi ei hun yn gyntaf i'r Ärglwydd, au i'w bobl trwy ei ewyllys ; a chafodd y fraint o fod yn aelod hardd a phrydferth yn yr eglwys am yn agos i driugain mlynedd. Yr oedd iddo, o ddechreuad ei brofíes, air da gan baw"b a chan y gwirionedd ei hun. Pan yr oedd unwaith, er mwyn ymddyddan crefyddol, yn anfoh cyfaill o'r pentref, dywedai wrtho, " Rhaîd i mi fyned yn ol i gynnal y weddi deuluaîdá, onide mi a dynat'yr holl dŷ yn fy mhen : fy ewythr, fy nghydwybod, aDuw hefyd." Yr oedd hyna yn dangos ei symlrwydd, a'i ofal am allor i'r Arglwydìl Pan y cyrhaeddodd tua thair ar hugain oed, oddiar gymhelliadau dirgel ei feddwl, ac annogaeth ei frodyr, fe ddechreuodd ar y gwaith pwysig o bregethu yr efengyl. A phan yr oedd tua phump ar hugain, efe a briododd un Äfary Thomas, o Enlli, mereh o deulu parchus a chyfoethog, ac yn perelien cryn eiddo. Rhoes hyn gyffeusdra iddo gymeryd tyddyn yn y gymydogaeth, a