Welsh Journals

Y DRYSORFA. Rsip. COXLII.] OHWEFROR, 1867. [Llyfr XXI. "DYNA. Y DUW!" S7LWEDD PREGETH A DRADDODWrD GA.ÎÍ T DIWEDDAR BARCH. RIC3A.RD HUMPrinSfS, DrFFRTN, yn Nghapel Bedford Street, Liverpool, ar y Sül- gwîn, 1853. Ezra i. 3: "Dyna y Duw." Mae y testun yn rhan o eiriau öyrus wrth aní'on y caethion adref o Babilon. Un o'r dynion hynotaf ymhiith y rhai hynod oedd Cyrus. Yr oedd yu ddyn talentog t'ei llywodraethwr gwladol; a champ fawr arao oedd ei fod yn LLawn o'r Liyu a elwir yn synwyr cyífredin, ond yr hwn, ysywaeth, yw y mwyaf anghyffredin o bob synwyr. Rhoddodd Duw hy.sliysrwydd am dano cyn ei eni. Ymdden^ys fod Cyrus yn gwybod rhy wl>eth am y gwir Dduw. Mae yn ei gyhoeddiad am oLlyngiad yr Iuddewon i'w gwlad, ac am adeiladu y deml yn Jerusalera, yn galw Duw Israei yn " Ar- glwydd Dduw y nefoedd," ac yn dywed- yd mai Efe a roisai iddo deyrnasoedd y ddaear ; ac, medd efe yn ein test- un, "Arglwydd Dduw Israel,—dyua y Duw!" lel pe dywedasai, 'Nid oes un Duw yu y nefoedd na'r ddaear yn werth ei addoli na'i enwi ond Duw Israel. Clywais am lawer o dduwiaa; ond un yn unig yw yr iawn Dduw : Arglwydd Dduw Israel,—dyna y Duw! " Dylem ninnau ystyried mai ein peth mawr ni yw cael Duw. Gan Dduw y cawsom ein crëu. Mae perthynas crë- aduriaid â Chrëawdwr yn bod rhyng- om âg Ef; nis gall lai na bod, ac ni phaid byth. Ond peth arall yw cael ein Crëawdwr yn Dduw i ni. Mae perthynas llywodraethedig a Llywodr- aethwr hefyd rhyngom â Duw ; ond mae hyny hefyd yn wahanol oddiwrth ei fod yn Dduw i ni. Mae Efe yn Dduw Mawr, ond gallwn ni fyned trwy y byd heb ei adnabod. Mae yn " Frenm mawr ar yr holl ddaear." Yr wyf yn tybied mai dyna ddylai fod pwrlc mawr pob crëadur rhesymol; cael ei Giëawd- wr yn Dduw iddo. Bu Efe unwaith yn Dduw i'r angelion ni chadwasant eu dechreuad, ond nid yw felly yn bresen- noL Y mae ar ddyn, coíier, anghen Duw. Yr ydymwrthnatur"hebobaith I genym, ac heb Dduw yn y byd." Dyna | dde8grifiad gresynus iawn o'n tlodi. ArganmawL Duw sydd yn y testun : i " Dyna y Duw." Rhaid i lawer o ber- ffeithiau gogoneddus ymddangos yu yr ; un gwrthddrych cyn y gellwch ddy weyd | am dano, " Dyna y Duw." I. Rhaid ei fod o ran ei briodoliaeth- au naturiol,— 1. Yn Dragywyddol; ynddiddechreu a diddiwedd. Nid oes yr un ciëadur I fel hyn, ac ara hyny ni ddichon y crë- adur fod yn Dduw. Nid ydym ni ond newydd ddechreu byw. Mae miloedd wedi hanfodi o'n blaen. Pe meddyliech am hen ŵr pedwar ugain mlwydd oed, nid yw efe mewn cymhariaeth ond megys newydd ddechreu bôd ; eithr nid ä byth bellach allan o fôd. Er na , pherthyn anfarwoLdeb i'r crëadur yn hanfodol, eto y mae Duw wedi ordeinio ! fod dynion i fyw byth ; ac am ein bod j i fyw byth, mae yn rhyw haws genym ' gydnabod fod Duw i barhâu i dragy- wyddoldeb, na'i tod erioed o dragy wydd- oldeb. Mae y meddylddrych o Fôd di- ddechreu yn ein dyrysu. Duw yn bôd, ac erioed heb ddechre bôd! Nid all y meddwl dynol amgyffred hyny; ac y mae yn chwilio am ryw le i ffoi rhag ei addef. Hwyrach yr ä i feddwl i Dduw ddechre bôd rywbryd draw, draw, ei fod yn hen iawn—yn henach na'r ddaear— cyn gosod ei sylfeini ymhell! ond nis §all hyny fod,—fod Duw wedi cael echreuad. Os cafodd Duw fôd gan