Welsh Journals

Y CYFAILL Cyf. xl.] MEDI, 1877. [Rhif. 489. Arweiniol. UNDEB YR YSBRYD. Gan y Parch. D. Charles Davies, M. A„ Llundain. " Gan fod yn ddyfal i gadw undeb yr Ysbryd yn nghwlwm tangnefedd."—Ephesiaid iv. 3. Nodwedd neillduol undeb efengylaidd a en- wir yma yw, mai " undeb yr Ysbryd " ydyw, yr hyn sydd yn cynwys nid yn unig mai undeb rhwng ysbrydoedd credinwyr â'u gilydd ydyw, °nd hefyd mai undeb yw a ffurfir gan yr Ysbryd Glan. Yr ArglWydd Iesu, yn ei weddi yn loan xvii., a roddodd i'r byd ddatguddiad cyf- lawn o'r gwirionedd mawr am undeb yr eg- l*ys; ond nid yw ynddi yn cysylltu yr undeb â'r Ysbryd Glan o gwbl; îe, ac nid yw yn gymaint ag enwi yr Ysbryd o ddechreu y ^eddi i'w diwedd. Ar ol i'r Iachawdwr daflu ger bron y byd y gwirionedd ei hun, * Aul a godwyd i ddwyn i'r golwg y modd yr °edd y gwirionedd hwn yn gysylltiedig â gwir- ioneddau eraill. Prif achlysur diffyg undeb yw y gwahaniaeth sydd rhwng dynion â'u gilydd. Y mae hwn yh ddosbarthedig i ddau fath : gwahaniaeth Personol rhwng y naill ddyn â'r llall, a gwa- "aniaeth cenedlaethol rhwng y naill genedl â'r ***D, Gellir ystyried yr olaf yn cynwys pob S^ahaniaeth rhwng unrhyw ddosbarth o ddyn- l0n â dosbarth arall. Yn Rhuf. xii., undeb er Pob gwahaniaeth personol a enwir. Yn I Cor- Xli<» undeb er y ddau wahaniaeth a enwir, yn enaf er gwahaniaeth personol. Yn Galat. l,« 28, undeb er gwahaniaeth rhwng Iuddew a ^henedl-ddyn a enwir. Ond yn y llythyr hwn, golygij- un(jeb er y ddaUi Os edrychir oddiar yr adnod hon yn ôl i pen. ii. 14—18, undeb rhwng Iuddew a Chenedl-ddyn ydyw er pob gwahaniaeth cenedlaethol. Ac os edrychir yn mlaen i ganol pen. iv., gwelir mai " undeb ffydd a gwybodaeth Mab Duw "—undeb corph er pob gwahaniaeth personol rhwng yr aelod- au â'u gilydd, ydyw. Gan fod y gwahaniaeth rhwng y genedl Iuddewig â phob cenedl ar- all mewn llawer ystyr y mwyaf a fu erioed, y mae y ffaith bod undeb wedi ei ffurfio rhyng- ddynt er hyn, yn cynwys y posiblrwydd i'w ffurfio er pob gwahaniaeth llai. Y mae y geiriau hyn yn gyferbyniol â geir- iau yr adnod flaenorol. Y mae " gan fod yn ddyfal i gadw undeb yr Ysbryd " yn gyfer- byniol â"gan oddef eich gilydd;" a"chw- lwm tangnefedd " yn gyferbyniol â'r " mewn cariad." Y mae yn amlwg fod yn bosibl ii ddynion " oddef eu gilydd" heb wneuthur hyny " mewn cariad." Hwy a allant oddef mewn ofn ambell waith—oddiar deimlad o hunan-les ar brydiau eraill—ie, ac oddiar y balchder sydd yn diystyru eraill. Goddefiad cariadus y mae yr efengyl yn ei ofyn. Yn gy- ffelyb y mae yn bosibl i dduwiolion feddu ar " undeb yr Ysbryd " heb ei fod yn cael ei gadw mewn " tangnefedd." Y mae undeb credinwyr â'u gilydd yn cael bôd yn undeb pob un yn bersonol â Mab DüW ; a'r unig fTordd i dori eu hundeb â'u gilydd yw, trwy