Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y CYFAILL. ^yírol XXIV. M^l.1, 1861. üliifyn S81 Y Cx A U A F üoefjrüìro, $t. Y GAITAF. " Boreu oer yn bwrw eira—yn oerllycl Mae yn arllwys yma, Flodau gwyn yn flawdiog iä O'i berfedd ar y borfa." CÎ"DYMDDYDDAN RHWNG CYMRO IEUANC A'R " CYFAILL." tym.ro Teuanc.—Yr ydym wedi cael gauaf an- erol o faith a chaled ; y mae hi yn eira yma ^°gledd-barth Sir Oneida) er ys tua phum' mis eü ychwaneg ; a chan fy mod yn cael y cyfle ^dyw, carwn ofyn ychydig o bethau i chwi ycla golwg ar yr eira mawr yma, sydd am r°edfeddi yn gorchuddio y ddaiar er's cymaint 0 aniser ? uyfaìll."—Mae i chwi groesaw calon, Gym- anwyl ; fy hoff waith i yw goleuo fy nghyd- geQedl, hyd y medrwyf. ym.—\Ye\, yn gyntaf i ddechreu, eglurwch ^i beth yw eira ? Q//." — Tarth tewychedig yr awyr wedi ewi, a'i ollwng ar y ddaiar. fym.—Beth ydy' yr achos o eira ? C?//."—paa y it,yfl(j0 yr aWyr we^j g| lenwi yn agos â tharth, ac yn cael ei gyd-dewychu gan ffrydiad o awyr îslaw y pwynt rhewiadol, y mae rhyw faint o'r tarth yn cael ei dewychu, a'i rewi nes bod yn eira. Ychydig o flynyddoedd yn ol, rhai pysgot- wyr (y rhai a auafasent yn Nova Zembla) ar ol cael eu cau i fyny mewn bwthyn dros rai dydd- iau, a agorasant ffenestr, a'r awyr oer allanol yn rhuthro i mewn, mewn eiliad a dewychodd awyr y bwthyn, a syrthiodd ei darth ar y ddaiar yn gawod o eira. Oym.—Paham y mae yr eira yn dyfod i laur yn amser y gauaý ? " Cÿ/."—Oblegid fod pelydr yr haul yn rhy led-traws (oblique) i wresogi arwyneb y ddaiar y pryd hwnw, (a chan nad oes gan y ddaiar ddim gwres i belydru i'r awyr) mae yr awyr yn oer iawn. Cym.~Beth ydyw yr achos o eir-wlaw ? " Q//."—Pan y byddo lluwch yr eira (yn eu disgyniad) yn dyfod trwy wely o awyr uwchlaw y pwynt rhewiadaid, y maent yn toddi mewn rhan, ac yn syrthio i'r ddaiar fel eira haner- toddedig neu eir-wlaw. Cym.—Beth yw gwasanaeth eira? "Cyf»—l gadw y ddaiar yn gynes, a'i máethu