Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

I vj JL P /\JLJL/JL/. Cyf, xli.] AWST, 1878. [Rhif. 500. Arweiniol. Y DDWY FARWOLAETH Gan y Parch. H. M. Pugh, Bangor, Wis. ' Ac megys y gosodwyd i ddynion farw unwaith, ac wedi hyny bod barn: Felly Crist hefyd, wedi ei offrymu Unwaith i ddwyn ymaith bechodau llawer, a ymddengys yr aiî waith, heb bechod, i"r rhai sydd yn ei ddysgwyl, er Iachawdwriaeth."—Heb. 9 ; 27, 28. Mae yr Apostol yn y geiriau hyn yn cyf- wyoo i'n sylw ddwy farwolaeth, sef marwol- aeth dynion, a marwolaeth yr Arglwydd Iesu. ^waith ofer fyddai treulio amser i geisio cym- «aru y personau, oblegid nid oes yr un gym- flariaeth rhyngddynt. Ond ymddengys fod yn y ddwy farwolaeth lawer o debygolrwydd, yn Synaint felly fel y mae y gyntaf yn cael ei ^fnyddio fel engraifft i egluro, neu i osod all- an yr olaf. Weithiau y mae cymhariaethau ûeb fod yn -wirionedd yn cael eu defnyddio i os°d allan bethau gwirioneddol. Bryd arall, y mae pethau llai gwirioneddol yn cael eu e'nyddio i ddangos ac egluro pethau mwy s^irioneddol, megys y bara naturiol i osod Uan y Dara a ddaeth i waered o'r nef; a'r w'r naturiol i ddangos y dwfr ysbrydol a ywiol. Defnyddir y winwydden naturiol i °sod allan yr Arglwydd Iesu Grist; a'r Dernacl oedd yn yr anialwch i ddangos y ysegr nefol. Nid cymhariaethau dychymyg- ydyw y pethau hyn, ond pethau sydd yn ntodi yn wiiioneddol ydynt; ac eto, dang- lr nad ydynt ddim mor wirioneddol a'r peth- % y niaent yn gwasanaethu fel engreifftiau dangos a'u hegluro. Ac y mae y ddwy rwolaeth y sonir am danynt yn y testyn yn ntodi yn wirioneddol, ac y mae y naill a'r a" o osodiad Duw; ac y mae cymaint o debygolrwydd rhyngddynt, fel y mae yn briodol defnyddio y gyntaf fel cymharìaeth neu eng- raiffti osod allan yr olaf. " Ac megys y gos- odwyd i ddynion farw unwaith," &c. Y prif wirioneddau sydd yn tynu ein sylw yn y geiriau hyn ydynt, Marwolaeth dyn- ION—MARWOLAETH CRIST—Y TEBYGOLRWYDD a'r gwahaniaeth sydd rhyngddynt. Ed- rychwn, I. Ar FARWOLAETH DYNION. Mae hyn wedi ei osod, ac wedi ei osod gan Dduw ei hun ; ac y mae yn gyfryw osodiad, fel näs gall neb dynion ei esgeuluso na'i osgoi. Mae dynion yn gallu esgeuluso, dirmygu ac anmharchu llawer o osodiadau Duw. Maent yn myned yn anystyriol heibio iddynt, neu yn hýtrach ar eu traws, gan eu mathru a'u dir- mygu dan draed. Gosodiad o eiddo Duw yw y dydd Sabboth ; er ei fod wedi ei roddi er ein budd a'n lles ni, eto Sant yr Arglwydd a dydd Duw ydyw. Ond y mae miloedd o blant dynion yn amcanu, a dyweyd y lleiaf, ysbeilio Duw o'i unig ddydd mae ef wedi ei gadw iddo ei hun. Gosodiadau Duw ydyw moddion gras ac ordinhadau yr efengyl; ond y mae y pethau hyn eto yn cael ymddwyn tuag atynt, i raddau mawr, fel y mae dynion yn ewyllysio. Gallant eu hesgeuluso neu eu myn- ychu—bod yn astud a difrifol ynddynt, neu yn