Welsh Journals

Y CYFAILL. Cyfrol XXVII. GOR,IPHE:iSrJíVIi\ 1864. Rliifyn 319. Craeíjfü&aa, $t. GENESIS A'I GYNNWYS. DARLITH Y PEDWAREDD. Traddodwyd yn Utica, Chwef. l§eg, 1864. T CYNDDTLIFIAID. Wrth fyned rhagom yn ein sylwadau ar Gyn- nwys Llyí'r Genesis, a chyn dyfod at y dy- gwyddiad mawr a gofuodir yma, sef y Dylif, efallai nad anfuddiol fyddai ymholi ychydig i nifer ac ansawdd cyffredinol y Cynddylifiaid. T FARN GTFFREDIN. Yn ein tybiau cyffredin ni mewn cyfeiriad at drigolion y ddaiar cyn y Dylif, yr ydym yn cael ein hunain yn dueddoli gyf'eiy&roi,f n neilldu- ol mewn dau beth, ymchwiliad manylach \n nghylch pa rai sydd yn peri i ni feddwl yn dra gwahanol; y ddau beth hyn yw eu nifer, a'u cyrhaeddiadau mewn gwyddor a chelfyddyd ; y dyb gyffredin yw nad oeddent ond ycbydig mewn cydmariaeth o ran nifer, na'u cyrhaedd- iadau, gyda dau nen dri o eithriadau, yn eu gosod ar nemawr, os dim, gwell tir nag anwar- iaid ty wyll a barbaraidd. Ond ai felly yr oedd- ent mewn gwirionedd ? Un achos, mewn rban o leiaf, a'n harwein- iodd i'r tybiau byn yw, bod yr hanesyddiaeth cynddylifawl wedi ei gryuhoi i gàa lleied le ; Ceir yr holl hanesyddiaeth awdurol sydd gen- ym am y cynddyliüaid mewn 49 o adnodau, sef o'r 16eg aduod o'r 4edd bennod o'r llyfr hwn, i'r 8fed adnod o'r Cfed bennod : ac y mae mwy iia'r hauner o'r byn a geir yma yn gyfansodd- edig o enwau ac oedran gwahanol borsonau, yr hyn, er mor werthfawr ydyw mewn amser- yddiaeth ac acbyddiaeth, nid yw ar yr wyneb yn tueddu nemawr at è'bangiad y meddwl am aosawdd a sefyllfa cymdeitbas ar y pryd. 13 OES T BTD CYNDDTLIFAWL. Fel cam pwysig tu ag at gael syniadau cy- wir am yr hyn sydd dan sylw, cymerwn ystyr- iaetb bwyllog o oed y byd yn y cyfnod o'i ddyg- iad i fod byd ddinystr ei drigolion trwy y dyfir- oedd Dylif, sef yr ameer a fodolai cyd-rhwng y Greadi^aeth a'r Dylif. Ceir byn yn y 5ed bennod o'r llyfr hwn. trwy ychwanegu at eu gilydd oedran y patrieirch ar eneoligaeth ea meibion, yu nghyd ag oed Noah pan ddaetb y Dylif ; ceir yn y benuod grybwylledig oedran olyniad o'r patrieirch, yr byn, yn nghyd ag oedran Noah yn myned i'r arch, sef cbwe' chan' mlynedd, a wna oed y byd cyd-rbwng y Greadigaeth a'r Dylif yn un fil, cbwe' cbant, pum' deg a chwech oflynyddoedd (165*î.) Cyf- nod maitb : dim ond dau cant ag wyth (208) o flyuyddoédd yn Hai na'r hyn aeth beibio er pan y ganwyd Crist yn Methlehem Judea! EI BOBLOGAETH DEBrGOL. Am nifer trigolion y ddaiar yn flaenorol i'r Dylif, mae'n wir, nad oes genym ddim sîcr a phenderfynol i gyfeirio ato ; eto ycbydig o adystyriaetb erbyn hyn, a ddengys yn ddiau eí fod yn fawr. Cadwer mewn côf yr amser a gafodd y patrieirch i luosogi, effaith gorchy- myn Duw yn peri iddynt ffrwytho, amlhau. a llenwi y ddaiar—ac nid yn unig eu nertb a?u bir boedledd yn moreuddydd dyuoliaetb, eithr hefyd eu parhâd i gyd oesi a'u beppil trwy eu hir-hoedledd, rhaid dyfod i'r penderfyniad fodl y ddaiar yma yn boblog iawn erbyn y díleadi dyfriawg. Gwelid yma y pryd bwnw—y tad, y taid, yr hen daid, a'r gorhendaid yn cyd- oesi am flyDyddoedd lawer gyda'u plant, eu hwyrioD, gorwyrion, hengawon a gorhengaw- on. Oedran cyffredin y patrieirch yn cael plant oedd o driugain i fyny ; ac 'yr oedd cyrbaedd yr cedran mawr o naw can' mlyn-' edd cyn marẁ yn beth cyffredin iddynt. Mae casgliadau o eiddo Sauriu yn gwneyd poblogaetb debygol y byd pan bu farw Àbel