Welsh Journals

CrF. XIX. M Y H Ë F I N , 1 8 5 G . Ehif. 222. ŴfÄBtÿHÌnm u líiitrHpiíih YR HÀNESYBDIAETH YSGÄYTUYROL. PENNOD LVI. [Pafhad o dn dal. lìl.] "TTTEDI gwrthod Rehoboam, mab Solomon, W mae y deg llwytli yu dewis Jeroboam, rnab ÌN'ebat, yn frenin i deyrnasu yn ei le; yr hwn, fel y gwelsom yn tìaenorol, oedd wedi ei eneinio tfwy orchymÿn yr Arglwydd amryw flynyddoedd cyn hyny i'r swydd; ac yn ebrwydd wedi ei ddewisiad gan y genedl, mae Jeroboam yn adeiladu ac yn ychwanegu Sich- em, hen le parchus gan y genedl. Yr oedd yn un o ddinasoedd yr offeiriaid, ac yn ddinas ■noddfa i fod yn brif ddinas i'r freniniaeth new- 'ydd. Mae befyd yn adeiladu Penuel, ar ochr ddwyreiniol i'r lorddonen, i'r dyben i ddal gafael ar y ddau lwyth a hanner oeddent yn . preswylio yr ochr hono i'r afon. Yr oedd Sichem yn gorwedd mewn dyffYyn .prydferth yn nghanol mynyddoedd Ephraim, yn nghyleh deugain milltir i'r gogledd o Jeru- salem. Yr oedd gan Jeroboam bob saii i ddysgwyl am Iwyddiant a ehysur vn ei sefyllfa newydd, oblegid yr oedd yr Arglwydd ei hun "wedi ei ddewis a'i rieilldilo i'r swydd trwy eneiniad, fel ydewisasai Ddafydd, cyn i'r bobl erioed feddwl dim am dauo, ac wedi addaw y byddai i'w dŷ gael ei seîydlu a'i adeiladu fel tŷ' Dafydd ei lninan,ond yn unigiddo ef rodio ger ei fron, a llywodrHethti yn ol y gyfraifch. Ond yr oedd mab Nebat yn hollol amddifnd o ymddiried yn yr Arglwydd, ac nid oedd mewn un modd fel Barnwyr duwiol Israol a'r breniu OYF. XII. 27 Dafydd, yn ystyricd na chydnabod mai rhag- yn eistedd ar orsedd yr Arglwydd ydoedd-; ond yn hytrach g«>lygai y fynud ysefydlwj-d \ ef ar yr orsedd, mai ei eiddo ef ydoedd, ac arferai ei awdurdod fel y mynai ei hun. Yr oedd Jerusalem eto,nid yu unig yn brif ddinas ac yn eisteddle llywodraeth teulu Dafydd,ond yr oedd liefyd yn eisteddle addoliad Duw Israel, a chanfyddai Jeroboam, neu dybiai ei fod yn canfod, os elai y llwythau oeddenfc dan ei lywodraeth ef i fyny i Jerusalem dair gwaith yn y flwyddyn i addoli ac i gj'dymgy- mysgu }-u gyfeillgar â'u brodyr o Judah a Ben- jamin, y byddai i'r rhwyg oedd wedi cael ei wneyd rhyngddynt, gael ei iachau, ac yr ym- unent â'u gilydd drachefu dan ly wodraeth teuíu Dafydd. I ragflaen'U yr aflwydd dychrynll}"d hwn, mae yn gwneyd y ddau lo aur, ac yn eu gosod i fyn}' i'r genedl i'w haddoli: un yn Dan, yn y cwr gogleddol i'r wlad, a'r llall yn Bethel, nid yn mhell o Sichem, ei brif ddinas I newydd, a chyhoeddai, " Dyma dy dduwiau | di, O Israel, y rhai a'th ddygasant di i fyny | o wlad yr Aipht." Yr oedd Jeroboam yn deall y natur ddynol i yn ddigon da i wybod fod yn rhaid cael rhyw 1 dduw i'r genedl, fel y byddai i'w enw gadw y i bobl o dan ofn ac mewn ufudd-dod; ac nid 'i oedd efe yn gofalu nemawr pa Dduw, ond i'r dyben hwn gael ei ateb. Mae yn fuan yu annghotìo }- rhwymau oedd arno i'r Arglwydd am ei dderchatìad i orsedd Israel, a pha fodd i , ddal gafael yn y deyrnwialen oedd yn awr yn j myned a'i holl fryd, a bychan oedd yn ei olwg anmharchu a bwrw ymaith addoliad y gwir Dduw, yr hyn y rhoddwyd y fath siars arno yn ei gylch gan y prophwyd ar dd}'dd ei en- I einiad, os gwelai hyny yn rhyw fantais iddo ef ! ei hun. Dangosodd lawer o gyfrwysdra , gwladyddol gy«ìa'i loi aur. Dewisai Bethel i ! osod un i fyny, oblegid yno yr ymddangoáasai