Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

vM Jk P £ r» ■■%. 4, î <Ä Rhip. 7.] GORPHENAF, 1849 [Cyf. XII. lì R A S L U N O A B D - E L - K.A » E R Dyn tra nodedig, mewn llawer o ystyr- iaethau, yw yr Abd-el-Kader hwn, y dyn a Wnaeth gymaint o helbul i'r Ffrangcod yn Algiers. Yn y flwyddyn 1830, mae y dar- ilenydd efallai yn cofio, ymosododd pobl Ffráingc ar Algiers, yr hon oedd mewn enw dan lywodraeth Twrci, a'r Dey, neu Lyw- odraethwr, a yrwyd ymaith. Ymddengys ttiai achlysur yr ymosodiad hwn oedd sarhâd a gynnygiwyd ar y Trafn-noddwr (Conoul) Ffrengcig. Yr amser hwnw, yn gystal a llawer o fìynyddoedd cyn hyny, yr oedd cymdeithasiadau neu frawdoliaethau crefydd- ol, yn y wlad hóno, a phob un o honynt yn Ctf. xii. ^13 hóiii rhyw brophwyd difrifol fel eu pen. Dy- ben y cymdeithasiadau hyn oedd i gynnal neu. gryfhau yr awdurdod a'r dylanwad Ma- hometanaidd. Yn y flwyddyn 1828, dwy flynedd cyn yr ymosodiad gan y Ffrangcod, yr oedd aelod o un o'r trefniadau crefyddol hynaf a mwyaf parchus o'r rhai hyn yn gweddiio gyda'i dad Mahied-Din, o dan un o'r öromanau goréuredig a adeiledesid goruwch arch eu noddẁr mawr yn Bagdad. Y dyn ieuangc hwn oedd Abd-el-Kader. Cyn hyn —felly y rhed y chwedí—y prophwyd sanct- âidd hwnw, creiriedig o dan y cromanau, a ymddangosòdd i'r ieuaugc-ddyn difrifol, ar