Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y CYFAILL Rhip. LTX.] TACHWEDD, 1842. [Cyp. V. 3ut íjîrractfjofcaetfj* BUCHWEDD A MARWOLAETH PAROH. GEORCrE WHJTPIEL». (Parhâd o dn dal. 291.) Mchefin 24ain, y raae yn ysgrifenu o Bristol: "Ddoe dygodd yr Arglwydd fi yma, gwedi teithio wyth gant o filltiroedd, a nerthodd fi i bregethu i dros gan' mil o eneidiau. Bûra mewn wyth o siroedd Cymru, ac yr wyf yn meddwl na chawsom un cyfarfod sych. Mae y gwaith yn Nghymru yn llwyddo yn fawr, ac yn debyg o lwyddo yn fwy yn feunyddiol.'—Yn Gorpheuaf ac Awst bu yn Llundain, Bristoì, Plymouth, Biddeford, a Exeter. Yn Medi aeth i barthau gogleddol yr ynys, a phregethodd yn Oundle, Abberford, Leeds, a Haworth. Yn y Ue diweddaf yr oedd Mr. Grimshaw yn weinid- og, yr hwn a fu yn dra Uafurus a llwyddiannus yn dwyn eneidiau at Grist. Yr oedd dros fil o gymunwyr yn yr eglwys, a thros chwe' mil o wrandawyr yn y fonwent. Yn Leeds yr oedd ei wrandawyr dros ddeng rnil. Gwedi preg- ^ethu dros ddeg-ar-hugain o weithiau yn sîr Gaer- efrog, a thros ddeng-waith yn sír Gacrlleon, a Lancashire, i gynnulieidfäoedd Uuosawg a dif- rifol, dychwelodd i Lundainyn tnis Tachwedd; arosodd yno hyd fis Chwefror, yn llafurìo yn ol ei arfer. Aeth yn y rais hwnw i Gaerloyw, Bristol, Exeter, a Pblymouth. Yn y daith hon cyfarfu a M. Pcarsall o Taunton, a Mr. Darra- cott o Wiüington, am ba rai yr ysgrifena yn ei lythyrau (Lettcrs, 1320) gyda 'r wch mwyaf Yn Plymouth pregethodd ddeuddeg gwaith mewn chwe' diwrnod: ac yr oedd ei wran- dawyr yn cynnyddu yn feunyddiol. Oddi yno aeth i barthau pellaf^Cornwal, yn pregcthu mewn llawer o fanau. Cawn ef yn Escter Mawrth 21ain, o ba le yr ysgrifena, ac y dywed, ' Y mae gwahoddiadau yn cael eu hanfon ataf o amrywiol fanau. Y mae arnaf eisiau mwy o dafodau, mwy o gyfph, a mwy o eneidiau i laf- uriaw dros yr Arglwydd Iesu. Pe bai genyf ^deng tnil, efe a'u cai hwynt i gyd.' {Letlers, 1324, 85, 36.) Yn mk Mai aeth i Aehby i alw «r yr Arglwyddee Huntingdon, yr hon oedd wedi **& yn sâl. Ar eì ífordd yno cafodd gydgyfar- Cw. V. 41 fod á Dr. Doddridge, Mr. Herrey, * a Dr.——. O Ashby aeth trwy amrywiol drefydd ar ei ffordd i Edinburgh a Glasgow, Ue cafodd dder- byniad croesawgar iawn, fel arferol. Pregeth- odd bob dydd ddwy waith, ac un diwrnod dair gwaith, n diwrnod arall bedair gwaith. 'Yr ydwyf' medd ef, ' gwedi gwanhau yn ddirfawr; ond yr wyf yn gobeithio adgryfhau eto. Yr wyf yn llosgi gan dwymyn, a chefais annwyd trwm ; ond y mae presennoldeb Crist yn peri i mì wenu ar y boen a thân ei gariad ef sydd yn Uosgi y twymynoedd i gyd.' Dychwelodd oddi yno yn fuan i Lundain, gan bregethu ar y ffordd yn aml. Yn mis Medi a Hydref, teithiodd trwy amryw barthau o'r wlad, ' yn crwydraw oddiamgylch,' medd efe,' i edrych pwy a gred ymadrodd yr efengyl.' Treuliodd y gauaf yn Llundain yn ei ddull Uafurus arferol, a chyda Uwyddiant mawr. Mawrth ac Ebrill, aeth i barthau gorllewin Lloegr, ac o Eseter aeth ar daith trwy Gymru, Ue, mewn cylch tair wythnos, y teithiodd bum' can' mültir, a phreg- ethu yn gyffredin ddwy waith y dydd. Oddi- * Am y cyfarfod hwn ysgrifenodd Mr. Henrey fel y canlyn: ' Gwelais yn ddiwcddar y gweinidog tra ar- dderchog i Iesu Grist Mr. Whitfield. Ciuiawais, swp. erais, a thretfliais y prydnawn gydag ef a Dr. D. yn Northampton. A dilys uas treuliais brydnawn mwy hyfryd erioed, nac un yn tebygu fwy i ddedwyddwch j nef. Gwr bonheddig o'r dref a'a gwahoddodd i'w dý, ac a'n gwieddodd yn geinwych: ond pa mór ddistadl oedd ei ddanteithion, i'w cydmharu â ffrwyth&u gwefus- au fy nghyfaill; yr ocddynt yn dyferu fei diliau mêl, ac oeddynt yn tfynnon bywyd. O'm rhan i, nis gwelais neb erioed yn tebygu yn fwy i'm Harglwydd, na'r fath ddelw fwy o hono, nac un yn ymhyfrydu mór ardderchog yn Nuw, yn meddiannu y fath ewyllys da ëang i ddyn, y fath ffydd gadam yn yr addewidion dwyfol, a'r fath awyddfryd gwresog am y gogoniant dwyfol; a'r cwbl o hyn, heb ddim sarugrwydd nac afrywíogrwydd tymher, \ nac yraddygiad afr«rj«iol: ond gwedi ei hyfrydu â*r sirioldeb tymher mwyaf ennillgar, ac wedi ei lywod- raethu a'i reoli gyda holt sobrwydd rheswm a doethìneb ysgrythyrol. Nis gallaf laì na chymhwyso ato eiriaa Solomon am wraig rinweddol: ' Llawer mab a weithiodd yn rymus ond ti a rmgomist arnyut oll.' ^