Welsh Journals

Rtaif. 27. gítjîyr Wytltníi.soí at HteaMetfc (Driau SamcWeuol y £eutu. Dan Olygiaeth BERIAH GWYNFE EVANS. CYNWYSIAD Cyf L—Sadwio-, Ebiull 16, 1881. Deigryn Hiraeth, gan Carneddog, Nantmor.................. Gwladys Ruffydd. çan y Golygydd.............................. Gofìdiau y diweddar Ymeraẃdwr, gan Sylwedydd, Abrrtawy..........................................."........."...... Yr Iaith Gymreií», gan Dewi Wyn o Essyllt ................. Wagner a Cherddoriaeth vdyfodol, gan James Morris, Portmadoc.............................................................. Thomaü Carlyle, ei Fywycl a'i Weithiau, gau Watcyn Wyn..............................................................."... Colofn yr Ynichwilgar, gan Alltud Gweut..................... Plart Helen, gan eu Hysglyfaeth Diweddnf.................. Llen y Wkjii>;. — Adduned Elen i'r Gobhn, gan Rhys ap Einön Goch............................................. Arwriaeth Masnach, gan Teganwy, Dowiais CONOL YR ADRODDWR.- Ymson y Weddw ieuanc uwch bedd ei pbriod, gan Tiberog, Trecynon.............................................. Aelwyd Ddedwydd, a'r raodd i'w sicrhau..................... Y Gog, gan Deheufardd, Llanelli................................. Yr Adran Gerddorol, gan Alaw Ddu,— Ein Bwrdd Cerddorol............................................ Cystadleua^th y Rhangan..................................... Nodion Cerddorol Cartrefol................................... Colofn Holi ac Ateb............................................... Cyfrinacb y Beirdd.............................................. Cystadleuaeth Rhif. 20............................................... Difyrwch yr Aelwyd............................................. Gwobrau CYFAIfcL YR AELWYD............................. At ein Darllenwyr.................................................. Y Ttulu ar vr Aelwyd.............................................. »74 374 37ô 37ó 376 377 377 37S 3i-4 :-tìt 3G4 DEÍGRYN HIRAETH. [bl-ddugol\ Gax Carweddog, Nantmor, Llanbüris. O! MOR brydferth ydyw'r deigryn Yn ymdreiclo dros y rudd, Gan ddeongli iailh y galon Sydd yn ocheneidio'n brudd ; Mae'n anilygu dyfnder teimlad Ar ol gwrtbddrych penaf serch, A* yn arwydd fyw o alar Ffurficdd cariad mab a mercb. Myn ymwthio'n ddystaw allan O ffynhonell hirneth pur, Am nas gall, gan rym tosturi, Arog, heb larieiddio cur; Mae'n tawelu 'stormydd trallod, Ac yn lleddfu teimlad bron, Ond, fe saif y sylw*dd vno, Gan ymchwyddo'n don 'rol ten. Mae santeiddrwydd nefol vnddo, A dwfn-dristwch fel y bedd, Dryefa y galen yw, yn dangos Argraft' prudd-der ar y wedd ; Dim or.d llewyrch Hani Cyfiawnder Sycha ddagrau peea a ehur, Credwn ynddo, fcl y gallwn Etifeddu'r gwyBfyd pnr. GWLADYS RÜFFYDD: YSTORI HANESYDDOL AM SEFYDLIAD CYNTAJ" CRISTIONOGAETH YN MHRYDAIN. GaN Y Golygydd. Pemod XIX.—Y Cydgarwyr. ^i-'YDYN a garw oedd deífroad Puden* a ^) Gwladys o'u niyfyrdodau difrifol ar breg- r^v eth Joseph o Arimathea. Tra yr oedd y llais dystaw main o*u mewn eto yn llefaru tangnefedd wrth eu heneidiau, cyfarchwyd eu clustiau synedig gan ryfelgri uchèl a ffyrnig r Brigantwys, penaeth ieuanc y rhai oedd yn sychedu am enwogi ei hun eto yn fwy, ac yn dyheu amgael dychwelyd i wersyll y lluoedd Prydeinig à llawryfon buddugoliaethau' newydd- ion. Hyd yn nod tra y cyflym-deithiai o flaen ei wyr tua'r ymosodiad, rhuthrai drwy ei feddwl dybiaeth am y boddhad gaffai deimlo wrth gyf- lwyno y carcharorion Rhufeinig i'r Pendragon, a cheisiai ddarlunio iddo ei htm ddysgleirdeb llawen ac edmygol llygaid Gwladys pau welai ei chariad-lanc yn dychwelyd fel hyn i'r gwersyll, ae vn gosod llawryf buddugrjliaeth yn offrwm serch wrth ei thraed. Yr oedd Catiell wedi cymeryd y rhagofal i adael nifer diçronol o'i wyr yn osgorddlu gwareheidiol i'r Frenines Aregwedd Foeddawg. Ond er gwneyd hyny, yr oedd y milwyr a'u canlynent ef'i'r ym'oso'diad, ac a wnaent yu awr i'r goedwig ddadseiuio gan eu rhyfelgri bygythiol, yn ddìgon lluosog i roddi iddo, debygid, yr oruchalìaeth ar y fìntai fechan. Rufeinig. Yr oedd y lle yu hynod addas hefyd i'r vm- osodiad. Yr oedd y dyffryn, ar hyd yr hwn yr oedd Pudens a'i wyr wedi bod yn teithio, yn y fan hon yu cael ei gulhau gan ddynesiad y bryniau o bob tu. Yn gywir o'u blaen yr oedd Cadell a'i wyr, a rhai o honynt eisoes yn dechreu lledu heibio ystlysau y fintai Rufeinig, fel ag i'w hamgylchu yn hoìlol. Nis gallent felly fyued yu eu blaen heb dori drwy rengoedd y Brigantwys. Buasai troi yn eu gwrthol nid yn unig yn anfri ac yu llychwinedd ar ddysgleir- deb eu harfau, ond buasai y weithred hono yn eu gosod yn fwy agored i ymosodiad eu herlid- wyr.