Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Cyf.XXII] MAI, 1906 [Rhif 267. Crynhodeb o Ddarlithíaa Dr. Lcwís Edwards yn Athrofa y Bala—Í 873-4. D'Arlith V.—Person Crist. Heb aros i sylwi ar ddyndod ein Hargflwydd Iesu Grist, rhoddaf i chwi ardrem gyffredinol o*'r holl fater—yr oll o Grist. Dysgfa rheswm ni cyn y gfalíasai ufuddhau na datgfuddio ei gfariad fod' yn rhaid iddo ddyfod yn ddyn. Ond ni ddibynaf ar ddyfaljadau rheswm ond ar oraclau Duw, ewyllys ddatgfuddiedigf Duw yn ei air. Dibynaf yn ostyng-edig- ar yr hyn a ysgfrifenwydl; ac fel y darfu i'r enwog- Hooker roddi crynhodeb i ni o'r holl ddadleuon ar y pwnc hwn, sef Person Crist. Cymeraf ei g-ynllun ef i roddi trem hedeg-og; ar y mater pwysig- yma. Crynhoa ef yr oll mewn pedu-ar gair Groeg": alethos, teleos, adiaxretos, asugfchutos— yn wirioneddol, yn berffaith, yn anwahanol, yn ddigymys^; v cyntaf yn arwyddocau ei fod yn Dduw, yr ail ei fod yn Ddyn, y trydydd ei fod o'r ddau yn Un, a'r pedwerydd ei fod yn aros o hyd yn yr un hwnw yn Dduw ac yn ddyn. I sefydlu y pwyntiau hyn cyfeiriaf chwi at y pedwar Cyngfhor mawr—y Cyngfhorau Egiwysig- fel y g-elwir hwynt, y rhai roddant i chwi gyfnodau y dadleuon ar y mater pwysig- hwn. i. Cyngor Nice yr hwn a gfondemniodd y cyfeiliornad Ariaidd, yr hwn oedd yn tueddu at wadu Duwdod Crist. Yr oedd Arius yn dadiu nad oedd person Crist o'r un sylwedd a'r Tad, ond o g-yffelyb sylwedd iddo. Arfer- ai yr Ariaid y gfair homoiousios g-an g-ydnabod fod Crist mewn rhyw ystyr yn Ddiuw, sef ei fod o g-yffelyb natur i'r Tad, ond homoousios sydd yn gfolyg-u ei fod o'r un a'r unrhyw natur â'r Tad. 2. Cyngfor Caercystenyn a gfoindemniodd y Cyfeiliornad Apolynaraidd, yr hwn a wadai wir neu berffaith ddÿndod Crist. Cymerid fod dÿn yn d'air rhan, Corff, Enaid1, ac Ysbryd" a delid fod g-an Grist gforff ac enaid gfwirionedd'ol, ond fod y natur ddwyf- ol yn ei berson ef yn cymeryd lle yr ysbryd dynol. 3. Cyng-hor Ephesus yr hwn a gfondemniodd y cyfeiliornad Nestoraidd. Yr liwn oedd yn tueddü i wneyd Crist yn ddau berson. Ni olyg-ai Nestor i'w ddvsgfeidiaeth ef sefydlu y cyfeiliornad hwn, ond yr