Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

Y DIBW£§TWB. DAN NAWDD CYMANFA DDIRWESTOL GWYNEDD. " Ffrwyth yr Ysbryd yw—Dirwest." Cyf. II.] RHAGFYR, 1841. [Rhif. XVII. ARDYSTIAD GYSJANFA DIRWEST GWYNEDD. Yr wyf yn ymrwymo yn wirfoddol i Iwyr-ymwrthod â Gwlybwr Meddwol; t' beidio na rhoddi na chynyg y cyfryw i neb arall; ac yn mhob modd i wrth- sefyll yr aehosion a'r achlysuron o Annghymedroldeb." PREGETH ODDIAR EXODUS XXI. 29. M, [PARHAD O TUDAL. 164.] . AE y gosodiadau hyn yn penderfynu y cwestiwn, ac yn dangos yn ddiddadl fod pob marwclaeth a achoswyd gan feddwdod yn llofryddiaeth. Y mae yn hollol yr un fath a phe lleddid dyn gan ỳch rhydd a pher- yglus. Mae alcohol wedi bod yn dinystrio— mae y peth yn hysbys,—eto ni _ chadwyd ef. Mae y corff marwol wedi ei gael; un treisiol oedd ei angau; treisiol i gorff ac enaid; trais wedi cael ei arfer o dan y fath amgylchiadau, fel ag i wneyd yr amgylch- iad yn llofryddiaeth ysgeler yn ol rheolau y testyn. Gyda golwg ar y gwiredd hwn, mi a gynhygiaf i chwi un cwestiwn; Pwy sydd yn gyfranog yn yr euogrwydd o ddinystr y meddwyn ? Mae y dyn wedi ei ladd — 30,000 fel hyn sydd yn cael eu difabob blwyddyn, a'u colli am amser a thragy- wyddoldeb. Yn awr, yn mha le y mae y cyfrifoldeb yn gorwedd? Pwy a geir fwy neu lai yn euog yn nydd mawr y farn? Cwestiwn pwysig yw hwn, a rhaid i ni ei gyfarfod yn y byd hwn neu yr hwn a ddaw. At y pwnc hwn yr wyf yn awr yn gofyn eich ystyriaeth bwysicaf. I. Yn y lle cyntaf, y mae y meddieyn ei hun yn euog o'r trosedd mawr o hunan- iaddiad. Pan y saif ger bron gorsedd ei Farnwr, efe aymddengys fel dyn wedi ei ddistrywio ei hun—distrywio ei goríf mewn amser, a cholli ei enaid am dragywyddoldeb. Efe a all tra yma leihau ei euogrwydd, ac es- mwythau ei gydwybod; ond yno, bydd i'r gwirionedd ofnadwy felltenu arno, " 0! A a feddwyn, tydi a'th ddinystriaist dy hun.'1 Efe a wyddai fod angau yn y cwpan—er gwybod efe a yfodd—trwy yfed bu farw— daeth ei blant yn amddifaid, a'i wraig yn weddw yn fuan iawn. Gan hyny, beth y w y drosedd y mae efe yn euog o hono ? O hunatt-lojhfddiaeth raddoî, ond sicr. Ysgril'- enwch ar gareg ei fedd, 4i Efe a laddodd ei hun ; syrthiodd trwy drais ei law ei hun." Na ofynwch am ei enaid ! Wedi ei maeddu a'i Ilethu, hi a encilioad o'r gororau angeuol hyn, goleuodd tragywyddoldeb ariú; daeth lòesau yr ail farwolaeth yn rhan ofidus iddi. Y llaisaallasai ddyfyru cìustiau seraphaidd sy'n cyfranogi ynudiadau trymion uffern. 2. Yn yr ail 11 e, mae y gwneuthurwyr a'r gwerthwyr yn gyfranogion union-gyrchol yn ninystr y meddwyn. Nid wyf yn bwriadu dirdynu iaith i gael enwau air y rhestr hon o'm cyd-ddyuion. Efallai mewn amgyichiadau gwahanol y gallaswn i fod yn un o'u rhifedi. Y mae eu hollol feio a'u hesgusodi, yr un mor gyfeiliornus. Mi a obeithiaf am gadw draw oddiwrth y ddau gyfeiliornad, ac felly ddwyn allan ddim ond y gwirionedd noeth. Ueth yw y gwirionedd ar y pen hwn ? Yr wyf yn ateb, Eu bod yngyfran- ogion yn ninystr y meddwyn, ae yn euog ger bron Duw otdegid eu dìnystr. Gall t bydd tybiau deddfwyi- a duwin- yddion enwog, efallai yn fwy boddhaol nag unrhyw sylwadau gwreiddiol o'r eiddo fy hun. Byddwn ddistaw am fynyd i wran- daw ar ereill yn siarad. Y Canghellwr