Welsh Journals

(ÜERPPOR -Y.tëYMRYi CYHOEDDIAD MISOL CENEDLAETHOL, &t ÎDnsrnmetÍT dfettfẃoẅietlt* &c*t ^n mfttitft 3 Csmttî* Cyfrol II. TACHWEDD, 1884. Rhif. 16. *R eisteddfod a cherddor- IAETH GYSEGREDIG. Gan Alaw Brycheiniog. LAWER gwaith tra mewn aml i Eisteddfod lle y byddai " Worthy is the Lamb," " Hallelujah Chorus," " Ben- digedig fyddo Arglwydd Dduw jsrael," "O'r dyfnder y Uefais," " Clyw, V Dduw, fy llefain," yn gystadleuol, yno'n ^istedd yn mysg y canoedd fyddai wedi yfod i wrando a mwynhau'r Eisteddfod— rnai yn prysur wrando ar waith y cyfarfod ^ cael ei ddwyn yn y blaen—ereill yn eistedd yma a thraw ar hyd y neuaddau y cynhelir hwy yn wahanol gylchoedd, gan Slarad pobpeth fel mae'n dygwydd y naill ^rth y Hall er treulio'r amser rywfodd, ^iöi arall i wneyd ar y pryd ond yn unig aros am ddyfod o'r prif ddarn, wedi uno a r côr hwn, a'r côr arall, ac yn hollol ddi- jtylw o bob testyn ond yn unig y testyn ^nw. Gofyn i ambell un weithiau, ^dych chi'n perthyn i ryw gôr ? Ydym. J-or pWy ? Côr hwn a hwn. Canu'n dda, *ed debyg? Canu'n fendigedig, ac jiis &ellir ein curo, fyddai'r atebiad. Cof genyf fod mewn Eisteddfod yn ddi- ^eddar, lle'r oedd yr " Hallelujah Chorus " ^n gystadleuol. O'r lol a'r berw oedd ^110! 'Roedd yno dafarn yn agos i'r fan ì, cynaliwyd yr Eisteddfod, a hwnw mor a^n aŵyo wyr yr Eisteddfod, ac amryw g. nonynt wedi cyfranogi mor helaeth o r\yytn yr heidden neseucynhyrfui ganu(?) ^hnellau basaidd diwerth hyny," Victoria, íctoria, very well done, Jim Crow," tros- JJd a throsodd fel cydgan. Yn awr, eddyliwch am fynyd os yw pobl fel yma *** addas i ganu darnau mor gysegredig o - n eu nodweddion a'r rhai uchod ? Bydd ai'n well genyf pe bawn i yn lle awdwyr y darnau uchod, i beidio bod yn awdwr erioed i'r un darn, pan yn meddwl eu bod yn cael eu canu gan y fath ebychwyr a'r creaduriaid yma, yn enwedig ar ddydd yr Eisteddfod. Nid wyf, wedi'r cyfan, yn teimlo fy hun yn un o'r sect fanylaf ar y pen hwn. Byddaf yn foddlon i bawb ganu, a chanu beth a fyno. Nid wyf yn un o'r rhai hyny sydd yn dẅeyd na ddylai anghredinwyr, ac heb fod yn arddel Mab Duw yn Geid- ẁad i'w heneidiau, i uno yn Ei fawl yn y gynulleidfa yn gyhoeddus. Pell wyf o gredu hyn. Byddaf yn teimlo y gall pawb gymeryd rhan, os bydd yn teimlo tuedd i hyny. Nid wyf yn credu y bydd ei sain yn un rhwystr i blant yr Arglwydd i'w folianu mewn ysbryd a gwirionedd, ond yn rhoddi nerth newydd iddynt, gan eu cynorthwyo er cyflwyno eu mawl Iddo. Er hyny, pell wyf o gredu y dylai plant yr Arglwydd fod yn offerynau i drefnu a chyfansoddi cyfarfodydd o'r natur yma i ganu rhanau o Air Duw er ymbleseru ag . ef, gan ddwyn gwarth ar Ei Air Santaidd. Maent yn union fel y gwnaeth Belshassar gynt, pan yn trefnu gwledd i fil o dywys- ogion, gan ddwyn llestri tý Dduw yno i'w defnyddio i yfed gwin ynddynt, yn rhyf- ygu'n ofnadwy! ac os na roddir terfyn buan ar hyn, ceir gwel'd y darn llaw ar y pared yn siarad mor groew ag erioed y geiriau hyny: " Mene, Mene, Tecel, Upharsin." Buan bydd yr eglwysi yma wedi colli eu breniniaeth, neu eu llywodr- aeth ; ac wedi eu gorphen, pwysir hwy yn y glorian, a cheir eu bod yn brinion iawn, a'r diwedd fydd rhanu eu breniniaethau rhwng y Mediaid a'r Persiaid. Wedi'r cyfan, dyma mewn gwirionedd yw sefyllfa pethau y dyddiau presenol parth yr Eist- eddfod. Dwyn llestri ty'r Arglwydd i'r wledd gystadleuol i yfed eu gwinoedd, a mwynhau eu hunain, yw'r prif amcan, gan anghofio Duw a'i deml santaidd. Addoli duwiau o aur, ac arian, coed, maen, pres, &c, er mwyn hunan-glod. Pwy fedr folianu Duw