Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

CEEDDOE Y TONIC SOL-FFA. 17 JNDEB CEEDDOEOL DIEWESTWYE EEYEI. Íballwn fod yr Undeb hwn wedi penderfynu cynal i gylchwyl yn Llanberis, yn mis Awst. Nid ydyw [ dydd wedi ei hollol benderfynu. Y mae dau gor fewydd yn ymuno y flwyddyn hon; sef Cor Undebol jinorwic, dan arweiniad Mr. Hugh H. Parry; a hor Pwllheli, dan arweiniad Mr. J. Williams. Y darnau a genir gan y corau ynghyd fyddant— . Anthemau.—Par i mi wybod dy ffyrdd (D. Har- ries). Teyrnasoedd y ddaear ( J. A. Lloyd). Cydganau :—A gogoniant yr Ior, Oherwydd gan- Wýd i ni Had, Dyrchefwch fry, Eu sain aeth i maes, Baleluwia, Teilwng yw yr Oen, Amen (o'r Messiah, gan Handel). Cenir hefyd amryw unodau o'r un gẃaith. Tonau Cynulleidfaol:—Grafenberg, Y. 34, Hymn St. John, Y. 15, Hymn, 182. Esther, Y. 55, in, 295, Moab, Y. 51, Hymn, 851. CANU A CHWAEEU. )ywedwyd gan yr awdurdod uchaf fod ,c ffolineb yn |wym yn nghalon plentyn." Nid pell iawn o'n Ue ddem pe dywedem fod chwareu yn rhwymjn nghalon entyn hefyd. Dywed un ysgrifenydd galluog mai i ^wareu y gwnaed dyn. Dywed un arall mai i weithio [jwnaeà ef, ac nad ydyw chwareu yn perthyn iddo ond tunigfely maeyn greadur llygredig. Fe allai fod gwirionedd yn y canol, rhwng y ddau, heb fod yn aell oddiwrth y rhigwm Saesneg : " All work, and no play, Makes Jack a dull boy." id y mae dau beth i'w gochelyd yn y cyfeiriad hwn 'da golwg ar ganu a chwareu. Un ydyw colli golwg Sy gwahaniaeth sydd rhyngddynt, a gwneyd canu a |wareu yn gyfystyr. Y mae llawer ìawn gormod o edd yn em gwlad y dyddiau hyn i edrych ar ganu, os ì yr un peth, o leiaf yn gysylltiedig anwahanadwy, chwareu. Nid oes dim a wna y tro yn y mater o P"? Ueu wrando canu ond rhywbeth digon ysgafn, grit. Os na fydd y darn yn cynwys defnyddiau di- f aÌ' ymaitl1 a£ ef5 y mae yn rhy farwaldd; ac os H íî .ywDetn yn y canwr neu yn y gan yn fforddio i Ia- JàÌe ° gymhorth i chwerthin i'r gwrandawyr, aoddrr ef ì lawr fel yn anheilwng o'u cefnogaeth. jreu chwerthin, cynyrchu ysbryd difyrwch neu chwareu Wjw y maen-prawf at ba un y dygir darnau cerddorol icùantonon yn ein gwlad. Ac ar ol creu y chwaeth ^îî,-1111*6!!^11 naturio1 i ryw ddosbarth o ddynion ei mta, Hyderwn yn fawr y cedwir dosbarthiadau y Tonic Sol-ffa yn ein gwlad rhag yr haint dinystriol hwn ; a thuag at hyny, mae yn angenrheidiol i'r ath- rawon arferyd gofal a gwyliadwriaeth wrth ddwyu darnau i fewn i'w dosbarthiadau. Hyd yn ddiweddar, nid oedd yn Nodiant y Tonic Sol-ffa yn Nghymru ddim ag oedd o duedd i lygru nac i wageiddio y meddwl; ond erbyn hyn, yn anffodus, y mae yn wahanol. Yn gysylltiedig a'r perygl hwn y mae un arall, sef ystad ysgafn, gellwerus, ar y meddwl pan yn ymwneyd a cherddoriaeth—pan yn canu neu yn gwrando canu. Trwy fod cyfarfodydd canu wedi bod yn cael eu dwyn yn mlaen yn ddidrefn a diddysgyblaeth, y mae pobl ieuainc ac eraill wedi myaed i feddwl mai dig m o gell- wair, chwareu, a digrifweh, wrth gwrs, sydd i fod yn y cyfarfodydd canu. Y mae llawer iawn gormod o fag- wraeth yn cael ei roddi i'r ysbryd hwn gan ddynion a ant o amgylch y wlad i gynal cyngherddau. Y mae rhai enwau wedi myned yn y wiad yn gyfystyr a digrifwch. Yn y fan yr enwer hwynt, yr ydys yn cyn- hyrfu crechwen; a phan y clywer eu bod i fod yn cynal, neu yn bresenol mewn, cyfarfod, bydd Uiaws yn cym- eryd hyny yn arwyddo mai cyfarfod am " lol," gwag- edd, a chwerthin fydd y cyfarfod hwnw. Ac wrth gael pethau felly yn fynych mewn cysylltiad a chanu, y mae llawer yn methu deall nad yr un peth a ddylid ei gael bob amser. Ant i gyfarfod canu gau dybied, o angen- rheidrwydd, mai digon o gellwair a chwerthin a geir ynddo. Ac os bydd y cyfarfod yn troi allan yn wahanol i'w disgwyliad, y maent yn debyg iawn o geisio ei wneyd yn anghysurus ac aflwyddianus trwy anfoesgar- wch ac aflywodraeth. Gobeithiwn yn fawr y bydd dosbarthiadau y Sol-ffa yn Nghymru yn cadw y goron a enillasant yn y mater hwn. Oofiant mai nid adeg i gellwair ydyw pan yn canu mawl i'r Goruchaf. Ystyr- iant mai nid lle i goegddigrifwch, chwerthin, a chwareu ydyw Ty yr Arglwydd; a'u bod yn dwyn cerddoriaeth i warth, yn gosod anfri ar y rhan ardderchog hon o wasanaeth cysegr Duw wrth ymddwyn yn ysgafn a chellwerus, pa un byuag ai yn nghyfarfod Egin yr Oes, ai yn yr Ysgol, ai yn y Bregeth y byddant. Os bydd nifer o honynt wedi eu gosod gyda'u gilydd yn yr Addoldy, fel yr ewyllysia rhai eu gosod, er nad ydyw hyny yn ateb un diben da hyd ag y gwelsom ni, dylent gofio eu bod yno, nid yn unig gerbron Duw, ond hefyd gerbron y gynulleidfa; ac na ddylent sibrwd a'u gilydd, chwerthin, a throi dail eu llyfrau pryd y dylent fod yn gwrando. Yr ydym wedi cael ein blino rai prydiau gan y pethau hyn, a chlywsom eraül, oddiwrth gamym- ddygiadau o'r i'ath, yn cymeryd achlysur i roddi anair i gerddoriaeth, ac i bawb a phob peth sydd yn perthyn iddi. ME. HULLAH—YE AEOLYGYDD CEEDDOEOL. Ar ryw gyfrif, yr oedd cysyDtiad Mr. John Hullah a'r Swyddfa Addysg y fath fel yr oedd yn anhawdd iawn troi ei hawliau o'r neilldu pan aed i ymofyn am wr cymhwys i ofalu arc'j 1: rddoriaeth yn cael y lle a'r