Welsh Journals

Rhif. 41. RHAGFYR ISfed, 1866. , Cyf. III. ~ "- . '------■----- 2------:'.__Z- T i ai Y PLCDBÜAEDD. CHRISTMAS BOX. ÇÍ?j1 eth edry ch i hanesyddiaeth, yr ydym yn caeì i'r ddefod ^*^' hon dderbyn ei bodolaeth ryw bryd tua'rŵmser y cyóawnwyd gwasanaeth yr offeren gyntaf gan yr offeiriaid Pabaidd. Yr oedd i Rufain, yr hon yn wreiddiol a rod odd ddechreuad i ofergoelion, nifer angrhedadwy o offeiriaid i'w eynaì, ac yn mysg dyfeisi&dau eraül tuagat hyny, y mae hon fel nn, a chymerodd yr enw Jtfaw o'r gair Lladin miíío, anfoc. Yr oedd y gair mitto yn f'ath o gofiadur, neu yn hytrach orchymyniad, "Anfonwch i'r offeiriaid, roddiou, offrymau, ac aòerthau, fel y gailent eiriol ar Grist i achub eich eneidiau trwy adrodd y fath rifedì o offerenau (massís).*' Yn ganlynol galwyd ef gan y Saeson yn " Ghrísfs mass" Deu feí y mae yn bresenol wedi ei dalfyru,—" Christmas." Cyn beiled a hyn y mae tarddiad y gair yn ddiamheuol, ac y mae pob un a dalodd sylw i fanyìion hanesyddiaeth gys- egredig yn rhwym o wybod fod yr hyn a adroddir yma yn ffaith. Y mae y gair ŵ« yn rhan o'r un dichellion offeiriadol, a chymerodd ei ddechreuad o'r amgylchiadau canlynol:— Pa bryd bynag yr hwyliai llong allau o rai o'r llong-byrth Ue yrydoedd y proffesiadau crefyddol o dan awdardod Rhuf- ain, enwid sant neillduol bob amser,i nodded yr hwn y cyf-