Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

f ŵjmpjìẁ a'r (StyntrntB. Rhif. 115.] GORPHENHAF, 1863. [Cyf. X. TREFNIDEDD GYMDEITHASOL. WiTTHYR V. Effeithiau uniongyrchol diwydrwydd a threfnidedd ydyw casglu cyfoeth. "Llaw y diwyd a gyfoethogir," meddai Solomon. Ac ni a ganfyddwn, ond troi ein goíyg- on i'r cyfeiriad y mynom, fod y wlad hon yn llawn o gy- foeth. Ỳn y wlad, gwelir cyfoeth yn cymeryd y ffurf o faesytid gwrteithiedig a tlioreithiog, anifeiliaíd, mwnau, rheilffyrdd, &c.; yn y dref ni a'i cawn ar lun tai, gweith- faoedd, peirianau, ystordai a siopau yn llawn o bob nwydd- au er porthi a dilladu dyn ac anifail. Gelwir pob peth ag sydd yn effaith llafur yn gyfoeth. Ac os cymerir yr uchod yn ddarnodiad cywir o gyfoeth, ac yr ydym yn credu ei fod yn un cywir, fe welir ar unwaith focl llawer o bethau heblaw a enwyd yn gyfoeth ; megys arian, gwy- bodaeth, medr, offer, &c, oblegyd nis gellir cìyfod o hycl i'r un o honynt heb lafur; ac o ran hyny, ni a gawn ar lafar gwlacl fod y dyn a'r cíyn "yn gyfoethog o wybodaeth." Nid un dyn yw perchenog yr holl gyfoeth sydd yn y wlad hon; oncl y mae yn berchenogaeth miloedd ar filoedd, Nid oes , neb mor dylawd na pherchenoga beth cyfoeth, bydded hyny mor lleied ag y bo, Ni fedd rhai, mae yn wir, ragor na'r dillad sydd yn eu cudclio; tra y mae ereiü yn bcrchen tai a thirocdd, a Uawer o arian " sych- ion," ys dywed yr hen Gymiy, yn ychwanegol at liyny. Er fod cyfoeth y wladwriacth yn rhaneclig rliwng y bobl- ogacth, eto yr ydym yn gwelcd fbd y rhaniad yn im hynod o anghyfartal. A chan fod rhyw rcswm dros yr anghyf- artaJcdd hwn, purion peth, ys dywcd pobl y North, lÿddai