Welsh Journals

24 HEN ARGRAFFWYR LLYFRATT CYMRAEG. T. Fleteher...... W. Minshull W. 0. Jones a T. Crane (yn achlysurol) W. C. Jones ei hun.. John Fletcher Bristol:— Samuel Farley Felix Farley...... Samuel a Felix Farley (yn achlysurol) E. Farley(gweddwFelix?).. J. Grabham...... John Graeham [Grabham ?] a William Pine .. William Pine Croesoswallt:— N. Minshall* J. Salter ...... William Edwards .. ARGRAFFWYR CYMÍ Trefhedyn:— Isaac Carter .. Caerfyrddin:— Nicholas Thomas .. Isaac Carter...... John Eoss...... Samuel Lewis Evan Powell.. Evan a Dafydd Powell Rhys Tomos.. John Daniel.. John Evans .. Lewis Morris Caergybi:- Pontypool:— '' Argraph - wasg Ne wy dd '' Gwrecsam:— R. Marsh J. Hughes .. T. Marsh...... A. Hughes .. Joseph Tyef.. M. a S. Marsh John Painter Bodedcrn:— John Rowland John Rowland Bala:— Llanymddyfri Rhys Tomos.. Daniel Thomas Pontfaen:— Dienw Rhys Tomos .. Rhys Tomos a Daniel Thomas Henry Walters 1791—1794 1796-? 1797—1799 1797—1806 1799—1819 1732—1767 1742—1753 1739—1749 1753-1765 1759-? 1760—? 1773—1775 1758—? 1789—1791 1794—1807 1719—1724 1723—1739 1725—1730 1743—1799 1744—1745 1757—1764 1762—? 1761—1764 1783—1822 1797—1830 1735—? 1740—? 1745—1793 1790—1791 1792—? 1793—1794 1794—? 1795—? 1799—1823 1748—1760 1761—1776 1764—1771 1770—1773 1770-? 1771—1783 1771—? 1783—1790 * Nis gwyddom am unrhyw lyfr Cym- raeg a argraffwyd gan N. Minshall, yng Nghroesoswallt. f Y mae o'n blaen lyfrau a argraffwyd f;an A. Tye, yng Ngwrecsam, o 1802 byd 818. Trefecca;— Dienw .. .. E. Roberts & Co. .. Aberhonddu:— E. Evans J. Evans William a George North .. Trefriw:— Dafydd Jones Dienw Ishmael Davies Abertawy :— D. Evans...... Voss* a Morris ìtachynlleth :— Titus Evans .. Edward Prichard .. Mynwy:— Argraffydd di-enw yn ar- graffu llyfr Saesoneg ábermaw:— T. Evans...... Dolyellau:— Thomas Williamsf .. Cacmarfon:— Thomas Roberts Treffynnon :— E. Carnes ...... Drefnewydd:— J. Salter 1770—1800 1800—1803 1772—1782 1784—1794 1785—1815 1776—1785 1786—1795 1796—1817 1781—P 1797—1799 1787—1793 1795—1805 1793—? 1794—? 1795—1807 1797—1811 1798—1826 1799—1832 Fe welir fod siroedd Cymru, ag eithrio Penfro a Maesyfed, yn cael eu cynnrychioli yn y daflen uchod. Dywed ysgrifenydd yn y Bye-gones, 1879, i argijaff-wasg gael ei sefydlu yn Hwlffordd, Sir Benfro, yn 1798; ac i un arall gael ei gosod i fyny yn Nghasnewydd, SirFynwy, yn 1799. Ond methasom a dod o hyd i lyfr 'wedi ei argraffu yn un o'r lleoedd a nodwyd ; ac ni welsom gofnodiad o honynt. Ac y mae yr ysgrifenydd a nodwyd yn sylwi ym mhellach, mai yr unig sir o'r tair-ar-ddeg ag nad oedd wedi cael argraff-wasg oedd Maesyfed, y sir fwyaf Seisonig o'r siroedd Cymreig. Dywed yr un ysgrifenydd i argraff-wasg gael ei sefydlu ym Modedern yn 1734, ac ail-adroddir hyn yn y Red Dragon, 1886, tud. 273. Ond methasom a chael dimi gadarnhau hyny. Buasai yr amseríad hwnw flwyddyn yn gynarach na sefydliad y wâsg yn Nghaergybi gan Lewis Morris. Pa fodd bynag am hyny, bxi y Cymry yn lled hir cyn cael cyfleus- derau argraffol; ac araf yr ymledodd y gelfyddyd yn y Dywysogaeth. Charles Ashton. Dinas Mawddwy. * Yr ydym yn oael enw Voss ei hunan o 1803 ym mlaen hyd 1812. t Yn ol Llyfryddiaeth y Cymry, yn 1799 y dechréuodd Williams argraffu; ond yn 1795, yn ol Owen Rees (Bye-Qonest 1879).