Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

IIANESION. 353 otholwyr, ac mewn 187 o Fwrdelsdrefl, yn cyn- nwys dau gant a phedwar ar bymtheg a deugain o íiloedd, dau gant a chwech ar ugain o ethol- wyi (259,226). Yn gwneuthur rhwng Siroedd a Bwrdeisdrefi pedwar eant ac un ar bymtheg a phedwar ugain o filoedd, dau eant a chwech ar ugain (496,226). Y mae tair ar ugain eto o Fwr- delsdrefl, a salth a deugain o siroedd, yn Mrydain Fawr, lle na buwyd yn dosbarthu traethodau. Nifer y darlithwyr yw 14; treulient y rhan fwyaf o'u hamscr i draddodi darlithiau ; ond yn achlysurol dosbarthent draethodau. Cyrhaeddai eu hymdrechion dros 59 o siroedd yn Lloegr, Cymru, a Scotland, a thraddodasant dros chwe chant a haner o ddarlithiau. Cynhaliwyd cyfarfodydd mawr yn y Dinas- oedd a'r Bwrdeisdrefi, gan rai anfonedig gan y League. Ymwelwyd fel hyn a chant a deugain o drefydd heb son am y Brif-ddinas. Y lleoedd canlynol yw y prif leoedd yr ymwelwyd â hwynt; Macclesfield, Coventry, Sheftìeld, Halifax, Huddersfield, Leeds, Accrington, Liverpool, Con- gleton, Sandbach, Northwich, Nantwich, Chester, Fadiham, Wilmslow, Sunderland, Middlewich, Mottram, Cheadle, Rochdale, Kendal, Bradford, Blachburn, South Shields, Ormskirk, Ilolmíirth, Freston, Cleckheaton, Derby, Bacup, Newcastlc, Staffordshire, Belder, Nottingham, Stall'ordshire Fotteries, Chesterfield, Bury, Bilston, Dudley, Ironbridge, Wolverhampton, Colnbrookdale, Stourbridge, Warrington, Colne, Bolton, Hal- shaw Moor, Walsall, Birmingham, Ulycrstoue, Burnley, Todmorton, Newcastle-on-Tyne, Glas- gow, Stirling, Perth, Dundee, Edinburgh, Leith, Hawick, Dunfermline, Kelso, Lancaster, Shiflhal, Shipton, Holywell, Swansea, Taunton, Tavi- stoclc, Bridport, York, Ashton, Durham, Aln- wick, Darlington, Bridgewater, High Wycombe, Worcester, Oldham, Doncaster, Bristol, Barns- ley, Southampton, Stroud, Leicester, Yarmouth, Gloucester, Cheltenham, Tiverton, Great Tor- rington, Exeter, Barnstaple, Middleton, North Shields, Norwich, Plymouth, Lislteard, Cam- bridge, Stockton, Merthyr-Tydvil, Dcvonport, Ipswich. Un o'r pethau rhyfeddaf yn yr holl symudiad mawr i gyd yw y cynnydd sydd ar yr achos hwn yn mhlith yr Amaethwyr. Y mae dynion yn dyfod i ddeall yr egwyddor o ryddfarchnadaeth yn rhagorol, i'e, lawer o'r Ffermwyr rhagfarnllyd a. gedwid yn y tywyllwch gau eu meistri tiroedd, ni chymerant eu darbwyllo mwy o blaid gor- faeliaeth (monopoly), Cadwyd pump ar ugain o gyfarfodydd yu mhlith Amaethwyr yn y llc- ocdd caulynol:— Bedfordshire Berkshire 15uckinghampshirc Cambridgeshirc Cheshire Dorsetshire Essex (dau gyfarfod) Hampshire Hercfordshire Ncitlbrdshire ilunlingdonshire I.LEOEDD ClíFAIirOI). Bedford Ueading Aylesbury Cambridgc Knutsford Dorchester Coìchester &Chelmsfoid W inchester Hereford Hertford lluntingdon Penenden-heath & Can- terbury Lancaster Lincoln Uxbridge Norwich Oxford Bury St. Edmunds Guildford & Croydon Rye & Lewes Salisbury Kent (dau gyfarfod) Lancashire Lincolnshire Middlesex Norfolk Oxfordshire Suflblk Surrey (dau gyfarfod) Sussex (dau gyfarfod) Wiltshire Nid ellir pasio y cyfarfodydd mawr a gynhal- iwyd gan y League, yn ystod yr wythnos a ddechieuai lonawr 30, yn y Free Trade Hall, Mancliester, yn ddisylw. Nid oedd dim llai nag ugain mil o bersonau yn y cyíarfodydd hyny, o'u dechrcu i'w diwedd. Yr oedd y cenhadon yn501, yn cynnwys Aelodau Seueddol, Perchenogion Tiroedd, Amaethwyr enwog a deallus, Llaw- weithwyr, Trafnidwyr, a Gweinidogion yr Efengyl o bob parth o'r wlad. Treuliwyd pum niwrnod y pryd hwnw i ystyried y pwnc o rydd- farchnadaeth. Cyuhaliwyd cynhadledd fawr hefyd, yn Llundâin, yn mis Mai diweddaf; ac ymddengys nad ydynt am roi i fyny nes cael yr ormes hon o'r ffordd yn llwyr. Nid oes ganddynt ond dwy fil, pedwar cant ac unarbymtheg a thriugain o bunau, deg swllt, a thair ceiniog heb eu gwario o'r swm dirfawr o ddeg mil a deugain a gasglwyd y llynedd. Nid oes un ammheuaeth na fyuant gael y can mil y maent yn fwriadu. Beruir fod yn bresenol yn y eyfarfod hwn dros chwe mil o bersonau, a phob un o honynt o galon dros yr achos. Derbyniwyd Mr. Cobden gyda llawenydd anarferol, soddodd ar unwaith i fêr y ddadl, nid oedd modd fod dim yn fwy priodol i'r pwnc na'r hyn a draddodwyd gauddo. Ymddangosai oddiwrth ei araith, nad yw y Lcague am geisio gan neb ddeisebu dim yn ychwaneg; ond dal i oleuo dyniou ar y pwnc. Dilynwyd Mr. Cobdeu gan Mr. Bright, a Mr. Fox. Yr oedd y rhesymau a ddygid yn mlaen dros ddyddimu treth y bara yn anwrthwynebol. Gresyn ua fuasai rhai o'r Bara-drethwyr yn bre- seuol fel y gwelasent mor dderbyniol y mae dyddimiad y dreth yn dyfod yn barhaus. SEFYLLFA DEHEUDIR CYMRU. Yn ddiweddar llosgwyd Ffarmdy, a'r lioll adeil- adau perthynol iddo, yn agos i Cilycwm, Mor- ganwg, gan haid o Iiebecäod. Chwalwyd y cwbl hyd at y ilawr er atal dyn oedd wedi cymeryd y lle rhag myned iddo. Y mae amryw durn- pikes wedi eu distrywio o gwmpas Llandwrog, am yr ail tro gan Rebecäod. Cadwyd cyfarfod- ydd yn Llanddow ror, Pencrwcybalog, &c, i anfon deisebion at ei Mawrhydi yn nghylch eu goddef- iadau. Yr oedd dros dair mil o Amaethwyr parcluis yu un o'r cyfarfodydd hyn. Cymerwyd dau ddyn i fyny am dòri i dý a myuu ariau; yr oedd eu persouau wcdi eu dyeithro. Y mae Proclamalion y Fienhines wedi ei ddarllen drwy yr holl fanau aflonydd yn y De- heubarth, ac yn rhai o drefydd y Gogledd. Y mao wedi ei gyíieithu i'r Gymraeg. Dywed y Globe, " Nad ydyw yr allonyddwch preseuol