Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

*Y DYSGEDYDD* IÍEN G\F.—862. 1ÎHAGFYE, 1893. Cyf. Newydd.—262. «DOETHINEB DT'W MEWN DIHGELWCH." GAN Y PAUCIL .T. J. JONES, B.A., HAWEN. iAlí'N amlwg oddiwrth ddechreu yr epistol hwn nad oedd Paul wedi bod yn astudio dysgwyliadau y Corinthiaid er mwyn eu boddloni. *25WÊL Beirniada rhai pobi bregethwyr am eu boi yn rhag-edrych beth sydd yn taro cynulleidfaoedd. Pa un a ydyw y fciiniadaeth hon yn deg a'i peidio, nis gallasai un gelyn gyhuddo Paul o geisio boddloni y Groegwyr hyn gyda'i bwnc na'i arddull. Awgrymir yma mae'r pwnc a foddlonai y Corinthiaid fuasai rhyw agwedd ar athroniaeth, neu yr hyn a alwent yn ddoethioeb. Nid athroniaeth a ncdweddai y Groegiaid ganrifoedd cyn hyny yn amser Plato ac Aristotle, oblegid yr oedd athroniaeth Groeg fel ei dinasoedd a'i thrigolion mewn sefyllfa o ddirywiad mawrar yr adeg hon, " Their so called philosophy had become little better than a jingle of phrases—the languid repetition of effete watchwords—the unintelligeni echo of empty furmnlal." Tebyg hefyd mai yr arddull a ddysgwylient oedd rhyw arddangosiad blodeuog o eiriau yn ol rheolau Kheitheg goegaidd yr oes; oblegid nid areithyddiaeth Demosihenes oedd areithyddiaeth Groeg y pryd hwn. Ond yn lle "doethiueb y byd hwn," rhoddodd Paul " Iesu Grist a hwnw wedi ei grceshoelio" iddynt; ac }m lle "godidowgrwydd ymadrodd" rhcddodd iddynt " ffolineb pregethu." Er nad oedd gan Paul ddoethineb yn ol syniadau y Corinthiaid, eto hawliai efe fod ganddo ef ddoethineb ond cael pobl briodol i'w gwerth- íawrogi fel y cyfryw, " A doethineb yr ydym ni yn ei llefaru yn mysg rhai perffaith; eithr nid doethineb y bycl hwn." Hawliai hefyd fod ganddo arddull mwy effeithiol na'r hnn ddysgwylient hwy, sef nid mewn "geiriau denu," oncì "yn eglurhad yr Ysbryd a nerth." Ond nid pob on a glywai yr efengyl allasai ei gweled fel doethineb. na'i theimlo yn allu Duw. Mae dau wirionedd pwysig yn y testun a'i gysylltiadau, ag y cawn sylwi arnynt, sef:— Anallu y hyd i ddirnad a sylweddoli yr efengylfel Uoethineb, ac o ganìyn- iad, Çw gicerthfawrcgi yn ei darpariadau penaf, A'r gwirionedd cyfochrog, sef: — Addasder a gaìlu y "perffaith" aV "yslrydol i wneitd hyn drwy cghirhaä yr Ysbryd. I. Mae natur yr efengyl fel Doethineb yn ei gwneud hi yn anmhosibl i'r