Welsh Journals

*Y DYSGEDYDD.* Hen G\f,—S52. CHWEFROE, 1S93. Cyf. Newydd,— 252. CEIST A'R LLÜAWS. GAN Y PAECH. R. RÜBERTS, MANCHESTER. |YMA bwnc y dydd. Pwy sydd i helpu i waredu y lluaws ? Os nad Crisfc, pwy hefyd ? Darllenwn ei eiriau yn fanwl ac ystyr- iol gyda golwg arnynt, ei eiriau yn y nawfed o Mafcfchew a'u cyffelyb, ac fe wel pob un craff a meddylgar fod Crist heb un cydymgeisydd efco, fel cydymdeimlwr, a gwaredwr y bobl. Yr oedd Iesu Grist wedi cyffwrdd â chalon y lluaws:—" Torfeydd lawer a'i canlynasanfc ef." Yr oedd y lluaws hefyd wedi cyffwrdd â'i galon yntau,—" Pan welodd efe y fcorfeydd, efe a dosturiodd wrfchynfc." Nid rhifo y bobl, Did gwenieithio i'r bobl, ac nid diysfcyru y bobl a wnai. "Efe a dosfcuriodd wrthynt." I'r lluaws yr oedd swyn yn Nghrisfc, er eu bod hel ei adnabod. I Grist yr oedd swyn yn y lluaws, er ei fod yn eu hadnabod. Gwelai ynddynt lawer i'w feio, a llawer i'w gondemnio, ond " efe a dosturiodd wrthynt." Yn y fan yma mae gobaifch y lluaws, nid mewn Sosialaeth, nid mewn Undebau, nid mewn Gweriniaeth, ac nid mewn Eglwys- yddiaeth neu Enwadaeth. Ni fynem ddiystyru y pethau yna, gailanfc fod yn dda yn eu Ile. Mae goleuni seren, goleuni trydanol, goleuni nwy, goleuni canwyll, ie, hyd yn nod goleuni canwyll frwyn, yn wasanaethgar ar ddunos dywell. Ond dywedwn, os oes gwawr i dori ar achos y Iluaws, mae yn rhaid i'r goleuni dd'od o galon gynhes ac eang Haul cyfìawnder. Cyn y daw y byd i'w le, rhaid cael Crist at y lluaws, a'r lluaws at Grist. Crisfc yw cyfaill goreu y bobl. Yr oedd y bobl gynfc ar adegau yn ei amheu, os nad yn ei ofni, a dichon fod rhai felly efco, ond heb ei adnabod y maenfc. Nid yw Crist yn ofni y bobl. Yr oedd Saul brenin Israel yn ofni y bobl. Yr oedd penaethiaid yr Iuddewon gynfc yn amser Crisfc yn ofni y bobl. Mae rhai penaefchiaid eto efallai yn ofni y bobl. I rai sydd yn edrych i lawr ar y bobl, yn eu hanmharchu ac yn gormesu arnynt, peth hollol naturiol yw iddynt ofni y bobl. Wnaefch Crist ddim erioed a barai fod aohos iddo ef ofni y bobl,—" l)a y gwnaeth efe bob peth." Pan yr oedd efe yma yn nyddiau ei gnawd, yr cedd arweinwyr y bobl yn wladol a chrefyddol yn gulion a chelyd. Ymddygent atynt gyda diystyrwch, os nad gyda ffieidd-dod. Yr oedd eu lly wodraethwyr gwladol yn eu gwasgu nes gwneud iddynt udo, a'u hathrawon crefyddol yn eu melldithio, ac yr oedd hyn yn creu atgasrwydd a chwerwder mawr yn y lluaws tuag atynt hwyfchau drachefn. 0 dan yr amgylchiadau hyn, mae yn werfch i ni sylwi ar y safle a gymer Crist gyda golwg ar y lluaws. 1. JNid yw yn eu cyfiawnhau. 2. Nid yw chwaith yn eu condemnio. Gwelai ynddynt ddau beth. i. Eu bod wedi pechu. 2. Eu bod yn rhai ag y pechwyd llawer yn euherbyn gan eraill,—" A phan welodd efe y torfeydd, efe a dosturiodd wrthynfc." Gofynir yn aml, " Befch a ddaw o'r lluaws—y lluaws yn y wlad hon, a'r lluaws mewn gwledydd tramor ? " Nid gwiw gwadu, y mae eu sefyllfa yn