Welsh Journals

DYSGEDYDD CREFYDDOL, &c. Uhif. 130.] HYDREF, 1832. [Cyf. XI. COMANT Y DIWEDDAR BARCHEDIG ANDREW FULLER. Ganwyd Mr. Fuller, Chwefror Ged. 1754, yn Wicken, Swydd Cambridge. Ei dad Robert FulIer,ydoedd ainaetli- wr5 yu gyntaf yn mherrtref Wicken, wedi hyny yn Soham, ac ar ol hyny yn JBothsham. Ei fam, yr hon a elwid Philippa, ydoedd ferch i Andrew Gunten,yr hwn hefyd ydoedd amaeth- wr. Yr ydoedd ei henafìaid oduei dad a'ifam yn anghydffurfwyr, o'rdyb Gaifìnaidd. Nis oes genym ddim hanes am ei ddysgeidiaeth, na'rdtilly cyr- haeddodd y graddau helaeth o wybod- aeth ydoedd yn feddianti, heblaw cyf- eiriad damweiniol maeyn ei wneuthur yn un o'ilythyrau. Wedi ei sefydliad yn weinidog eglwys y Bedyddwyr yn Soham, lle treuliodd ei febyd a'i ieu- enctyd, mae'n dywedyd, "Wedi sef- ydlu mewn tref ag y bumyn byw er pan yn chwech oed, nis gallaswn ddis- gwyl llawer o barch gan y trigolion; er, yn hyn nid oedd genyf nn achos i gwyno. Ccfais. yn wir, fwy o barch nag oeddwn yn ei ddisgwyl, a hyn mewn rhan oblegyd y dyb ydoedd pan oeddwn yn yr ysgol fy mod yn fwy ysgolhaig na fy nieistr—tybyr wyf yn sicr yn mhell o fod yn gywir. Ond bu beth y n fy ffafr, ac fe allai o beth defn- ydd i arwain publ i wrando y gair." Ond er nad oes genyra hanes helaeth o diiniaethau ei feddwl, eto amlwg yw oddiwrth ei lythyrau iddo gael llawer ymrysonfa rhwngtueddiad igydffurfio à'r bydyn ei ffyrdd pecludurus, ac ar- swyd tynu arno y digofaint a gyhoeddir yn ngair Dtiw vn erbyn yr anedifeitiol Hv»kef, 1832.] a gweithredwyr anwiredd. Cyn ei fod yu bymtheg oed, dechreuodd gael ei ddychiynu ag argyhoeddiadau o bechod yn ei gydwybod. Yr ydoedd gweinidog y Bedyddwyr yn Soham, yr hwnaelwid Eve, arbanny byddaiMr. Fuller yn myned i wrandogydâ'i ríeni, yn son cymaint am bynciau dirgelaidd y drefn Galfinaidd, neufely dywed Mr. FuIIer, "yrydoedd wedi ei lych- wino gyma'mt â gau Galfiniaeth," fel na byddai ganddo braidd un amser ddim iddywedyd wrth yr annychweU edig; gan hyny, tybiai nad oedd uu berthynas rhwng yr hyn a draddodid o'r areithfa ag ef; ond wrth ddarllen ac ad-fyfyrio byddai yn meddwl llawer am bechod a'i ganlyniadau. Y pryd hyn yr ydoedd yn cynnorthwyo eí dad mewn amaethyddiaeth; ae yr ydoedd yn nodedigyn y be'íau o ddywedyd celwydd, tyngu a rhegu. Ond ni pharhäodd yn hir yn y be'iau hyn,' Pan ydoedd oddeutu pedair ar ddeg, dechreuodd feddwl am amser dyfodol. Un diwirnod pan yn cerdded witho ei hun, gofynodd "Beth yw ffydd ? mae Ilawer o stwr yn ei chylch,beth ydyw?" Nis gallasai ateb y gofyniad yn fodd- h'áol, ond boddlonodd ei hun pan ddelai ynhynachy deuai i wybod mwy am dani. Byddai yn teimlo argyhoedd- iadau dwys yn aml ar eifeddwl, a "chyhuddiadau cydwybod euog, fel cnofëydd pryf uflTern." Teiaìlai fel pe na buasai ganddo un saU i fyned at Grist am icchydwriaeth, eto yr ydoedd yn beudeifynolnad oedd gobaith iddo