Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

YSGEDYDD CREFYDDOIi, GWLADOL, PERORIAETHOIt, Scc. &c. &c. ÍÍHIF. 8.] AW'ST, 1828. [Cyp. VII. MSRTHYRDOD BENDEFIGES JANE GREY. AÍERTHYRW YD y bcndefiges Jane Grey yn y ddeunawfed Hwyddyn o'i '• hoedrao. Yr ydoedd yn rhagori yn ! inron ar bawb a giywwyd erioed am i danynt mewn prydferthwch personol,! gwybodaeth, a rhinwedd. Yr oedd wedi hanu, o du ei thad a'i mam, o'r teuluoedd mwyaf urddasol yn y deyrn- as. Yr oedd yn gyfarwydd yn yr holl wybodaethau ag oeddynt yn aduab- yddus yn yr amseroedd hyny, ac yn dra hyddysg yn y Groeg, y Lladin, a'r rhan fwyaf o'r ieithoedd Ewropaidd. Pan yn nghylch dwy ar bymtheg oed, hi a ymbriododd âg Arglwydd Dudley, pendefig addas iddi mewn urddas- rwydd a rhinwedd. Yr ydoedd yn gares agos i'r bienin rhinweddol a dnwiol hwnw, Edward y chweched, yr hwn a hoffai yn fawr gymdeitliasu à hi. Y brenin yn ofni i'w chwaer Mair ddyfod i'r orsedd ar ei ol, am ei bod yn babyddes greulon, a wnaeth ei éwyllys, gan adael y goron i'r ben- defiges Jaue, yn Ue i'w chwaer Mair, yr hon ydoedd uniawn etifeddes y goron. Ar ol niarwolaeth y brenin, coronwyd y bendefiges Jane Grey yn frenhines.—Y mae yn sicr nad oedd ganddi y dymuniad lleíaf i dderbyn y goron, ac ni fuasai yn ei derbyn ond mewn ufudd-dod i'w thad, ei mam, a'i phiiod.—Ond ni fwynhaodd yr an- rhydedd o fod yn frenhihes ond ych- ydig, oblegid yn mhen naw diwrnod eyhoeddwyd Mair, yr hon a elwir yn a.ddus, Mair wae;'!yd, yti üiíias Llun- dain, i fod yn frenhines. Pan aeth ei thad ati â'r newydd yma, hi a ddy- wedodd, " Yr wyf yn derbyn y new- ydd yma gyda mwy o foddlonrwydd nag y derbyniais y newydd am fy uyrchafiad. O ufudd-dod i chwi a fy mam, yn groes i'm dewisiad fy hun, y derbyniais y goron, ac yr wyf yn awr, gyda'r boddlonrwydd mwyaf, yn ei rhoddi i fyny." Fel hyn y terfynodd ei theyrnasiad ; a thŵr Llundain, yr hwn a fu dros ychydig ysbaid yn fren- hinllys iddi, a dröwyd i fod yn garch- ardŷ iddi. Yn fuan dedfrydwyd hi a'i phrì'od i gael tòri eu penau am deyrn- fradwriaeth. Ychydig o ddyddiau cy n ei dienyddiad, danfonodd y llythyr canlynol at ei thad;— "Anwyl Dad,—Er fod Duw wedî gweled yn dda gwtogi fy oes, a hyny trwy eich orìerynoliaeth chwi, yr wyf yn diolch i Dduw yu fwy calonog aiu hyn, na phe buaswn yn cael fy nghyn- ysgaeddu â holl drysorau y ddaear, ac yn rhoddi hyd fy oes at fy ewyllys fy hun. Mi a wn fod eich galar chwi yu fawr o'm plegid i, am eich bod yu offerynol i'm dwyn i'r sefyllfa hou; eto yr wyf yn dymuno arnocb, fy an- wyl dad, lawenhau yn fy nghystudd- iau, am fy mod yn gallu golchi fy nwylaw niewn diniweidrwydd, gyda golwg ar yrhyn a roddwyd i'mherbyii. Dichon eich bod chwi, fy anwyi dad, yn edrycîi arno yn beth tra gfdarus fo.l fy oes fel hyn yn cael ei byrhau; et.) ni allasai dini fod yn fwy derbyuiol genyf fì, na chael fy nghyineryd fel hyn mor foreu o holl gystuddiau y byd, a chael fy nyichafu i g 6edd y net"î fwynhau pob Uawenydd a byfrydwcti gÿdaCbrUt fv Ngwaredwr, Fei-Ägyr 2 t'