Welsh Journals

288 NEWTDflJON. Dim arch mewn cyfyngder i gadw'r trigolion, Arswydus y galar isir Geredigion. Amddifad y w llawer o anedd i drigo, Y plant a wasgarw yd heb le i breswylio ; Oes un dyn i'w weied mor galed ei galon, Na theimla'n dosturiol am sir Geredigionì Ysgubwyd y maesydd o werthfawr drysorau, Trwy nerth y llifeiriant y collwyd llafuriau ; A'r dìluw disymwth yn rhuthro mor greulon, Rhoes ergyd galarus i sir Geredigion. Ond tristwch a i,'alar, a gwae heb ei debyg, I'rstorom ddychrynllyd ddwyn bywyd y medd- yg, O blas Àbermeirig, i fod gyda meirwon, Mae'r lianes yn archoll i sir Geredigion. Bro Aeron garedig orchuddiwyd â phrudd-der, A dilau ei dolydd a droisant yn chwerwder; Llanllur a Mynachdy, hyd hlas Llanerchaeron, A phawb a aíarant yn sir Geredigion. Talsarn nid yw'r awrhon ond lle annghyfanedd, A theiau y Pennani osudwyd yn garnedd ; Y'n greadúria'.d dilety, yn d'rist eu eolygon, Tosturier, tosturier wrth sir Geredigion. Cairs Llyffant. — Yn ddiweddar cynaliwyd trengholiad yn yr Alltgoch, yn mhlwyf Trelech- ar-Bettws, Deheudir, ar gorí'i' Martha Williams, geneth dair blwydd oed, yr hon a fuasai farw mewn canlyniad i fwyta y llysieuyn a elwir fungi, neu aelwirgany cyflredin CawsLlyffant, meun camgymeriad am "mushrooms. Aetliai y ferch fach a'i chwaer allan, a chasglasant fasged- aid o'r hyn a dybiasant hwy a'u mam oedd yn mushrooms; rhoddwyd hwy mewn crochan ar y tân gyda phei.li pupyr a halen yn gymysgedig, ac wedi eu parotot bwytaedd y ] lant lieth o honynt, ac aethant i'r gwely. Ganolnos clywai y fam y plant yn cyfogi, >r hyn ni pheidiodd nes y bu yr un uchod i'arw. Y maey fercharall yn parhau yn glaf iawn. Tmosodiad arall ar fyicyd Brenin Fj'rningc.— Ar ddydd Mercher, Gorph. 2Í)ain, gwnaod ym- osodiad arall d eflig ar f\ wyd y dyn hynod hwn, gan adyn o'r enw Henri. Yr oedd y Brenin ar nen-rodfa P.das y Tuileries ; wrth ei ymyl safai y Frenines, ac amrai ereilí o'r teulu breninol. Yr oedd ei Fawrhydi heb gymeryd ei eisteddle. Efe a ddechreuodd gyfarch y dorf, gan osod ei law ar ei ddwyfron. Clywwyd ergyd, a Uefai y Brenin,' Ataf fi y mae hwna.' Tybiai y person- au ag oeddent yn ymyl y Brenin mai s'wn rhyw dan-beirianau ydoedd; ond sylwai ei Fawrhydi yn arafaidd, ' Nage, dau ergyd llaw-ddryll yd- oedd, y rhai a daniwyd o'r fau yna,' gan gyfeirio at V fan â'i fys. Y mae hwn y seithfed ymosodiad, credwn, ar fywyd gwerthfawr y dyn trahynod hwn : y mae rhaio'r Newyddiaduron yn son am ei fywyd fel * bywyd swynedig.' Ond" cabledd y w priodoli ei amddifl'yniad i unrhyw swyn, eithr y niae yn am- lwg fod rha«luniaeth neillduol Duw wedi parhau i gyfryngu yn ei a< hos, er ei ddiogelu rhag jm- osodiadau gelynion. Y mae hyn wedi bod o fendith i'r byd, ac yn enwedijr'i Ewrop ; ac y mae yn destyn priodol o ddiolchgarweh oddi ■wrthljob un ag sydd yn caru heddwch. ESGOBODD, Awst 12fed, priod John Tudor, Peniarth (ac unig ferch y diweddar Mr. Richard Foulì;s, Tybrithj, ar fab. FRIODWYD, Awst l~eg, yn nghapel y Wesleyaid Cymreig, yn Nhredcgar, trwy weinyddiaeth grefyd'dol Mr. Daniel Lewis, pregethwr cynorthwyol, yn ab- senoldeb y gweinidog, Datid Anthony, á Jane Jones ; y ddau o Rymni. Hon oedd y briodas gyntaf a weinyddwyd yn y capel hwn. Bü PABW, Mehefin 8fed, Mrt. Jane Wynne, o'r Cìeger, ger Bettws, üwerfil Goch, cylchdaith Corwen. Dylynodd y Gwaredwr flynyddoedd meithiou. Ei" sel a'i flyddlondeb gyda'r achos oedd fawr, a'i thŷ yn agored i'n iiregethwyr, a hoff oedd ganddi eu gwncyd yn gysurus. *Fel y bu fyw y bu farw, sef yn y llawn fwynhâd o gymdeíthas Iesu. Rhodd'edy Nef yr un fraint i'r rhai sydd yn ol o'r teulu. Amen. J. II. C. Gorph. 8fed, Mr. Abel Jones, yn 59 fl. o'i oed- ran. \r oedd wedi bod yn aelod gyda'r Wesley- aid dros amrai flynyddoedd yn l.lanfair, g'er Ruthin. Yr oe«id yn gweithio y dydd o flaen ei far.volaeth ; ond daeth adref awr yn gynt oddi wrth ei waith. Cyn chwech o'r gloch boreu dranoeth yr oedd wedi gwynebu byd arall. Cafodd gystudd trwm am ychydig oriau, a thra yn ei gystudd dywedodd,—' lieth a ddaethai o honof yn bresenol pe na buasai <;enyf grefydd V Yr oedd y bwlch hwn a wnaeth angeu yu yr eglu'ys hou yn í'wy nag y gwnaiff dau neu dri ei lenwi, gan ei fod yn un o'r aelodau fíyddlonaf oedd gyda ni. D. W, Gorph. 1 leg, yn 75 oed, Mr. Richard Foulhes, Tŷbrith, Llansantfí'raid, cylchdaith Llanfyllin, wedi arddel crefydd 42 o flynyddoedd. Yr oedd yn mhl.th blaenflrwyth y weiuidojaeth Wesley- aidd yn y gymydogaeth höno. Ënillwyd ef at srefydd trwy y cenadau cyntaf a ymwelsant â thre'tian Llansantffraid, sef yn y fl. 1804. Yr oedd yn un o golofnau dechreuad yr aihos Wesleyaidd yn Llau-anttl'raid. Bu farw yn y meddi mt o hyder diysgog, heddwch a dedwydd- wchllawn yn Nuw ei iachawdwriaeth.-r-Dys- gwylir crynoad o'i hanes yn fanylach yn i'uan. Gor(>h. lfieg, Susanah Morgans, merch liynaf Mr. William Morgans, Great Darhgate Strect, Cabinet Maker, o'r darfodedigaeth, yn 17 oed, 1 wedi bod yn aelod cyson gyda ni am flynydd- oedd. Yr oedd ei diwedd yn heddwch. Gorph. 18fed, Morgan Powell, Mynvddbach,\xi I 2G mluydd o'i oedran, o'r dari'odcdigaeth, wedi ! bod yn aelod am 6 blynedd yn eglwys y Wes- 1 leyaid yno, ac yn flaenor y canu am lawer blwyddyn. Fe brofl'esodd broffes dda ger bron llawer o dystion, a bu ei ddiwedd yn sicrrwydd i a thangnei'edd, (îorph. 20fed, Margaret Williams, gweddw \ Cadben John Williams, 6 Terrace, Aberystwyth, ' yn 46 oed, o'r dari'odedigaeîh, gan adael dau ' blentyn amddifaid i alaru eu colled am fäm dyner. i Dydd Mercher, Awst 5ed, yn Itegmisoed, ' Jane Elizabeth, plentyn y Parch. D. Evans, I 2il, Gweinidog Wesleyaidd, Llanidloes. Cladd- : wyd hi y dydd Sadwrn canlynol, yn y fynwerit ; a herthyn i'n capel yn y Caerau, tair milldir o'r j dref hon. Awst 9fed, gerSt Ilarmon, cytchdaith Llanid- loes, Mr. Peter Jones, yn 90 mlwydd oed. Ym- unodd â'r Gymdeithas Wesleyaidd yn fuan ar ol ; iddynt sefydlu achos yn yr ardal hó'no ; a bu yn I gynorthwy mawr i'r achos yn y lle, mewn flbrdd o gyfranu a dilyn lletygarwch. Bu yn gwrando ar Mr. Weslev yn pregethu yn Rhayader, a hoflbdd yr athrawiaeth a gyhoeddai yn fawr, gan ei hystyried hi yn un addas ar gyler y byd euog a dirywiol. Ar ddydd Gwener, Awst I4eg, yn y Delfarch, ger Llangurig, cylchdaith Llânidloes, Míss Elizabeth Hamer, ŷn y 51 mlwydd o'i hoedran. Bu yn aelod ffyddlon gyda'r U'esleyaid am lawer o flynyddau. Y mae y Delfarch, tŷ Hr. H. Hamer, wedi bod yn llety cysurus i'r Gweinid- ogion Wesleyaidd er pan y dechreuoddyr achos yn y lle uchod, adymunodd Miss Ilamerychyd- ig cyn cymeryd ei hcdl'an i'r ' wlad well,' ar ei brawd i barhau i gadvv y drws yn agored i weision yr Arglwydd. J. R- GWELLIANT GWALL, Dygwyddoild gwall byclian ddj fod yn lianes agoriad capel Llanfair, yn Rhif. Mawrth, tudal. 92, yn y bedwaredd linell. Uarllen 'Tanygraig.' Canfyddwch yu yr Eurgrawn ' Pe»" Jgraig. LLANIDLOÍ»; A AROEAFFWYD OAN J. M. JONBS.