Welsh Journals

BÜCBEDDIAETH. í.fO gwylltion sydd yn gorwedd rhwng y ddau le a'u gilydd, a hyny ar ol diwrnod o galed- waith, a cherdded llawer cyn hyny; ond fel y mae gyda llawer arall, felly l>u gydag yntau lawer gwaith, gallai aml uneistedd gartref yn ddigon tawel, er na byddai ganddynt ond ychydig ffordd i'r cyfarfod, pan y costiai chwys dyferog a lludded trwm i'w blaenor ffyddlon, er mwyn eu hadeiladaeth hwy, a thaith galed at ei or- chwyl boreu dranoeth. Fe fydd yn beth annhraethadwy sobr os gwelir neb o bobl ei ofal ef yn ol yn y diwedd, ac yntau yn dyst i'w herbyn ; ac os felly, fe fydd ef y tyst cyflymaf a sobraf a welsant hwy er- ioed ar y ddaear, yn eu herbyn mewn barn. Tybia rhai, os oedd yn cyfeiliorni mewn dim, ei foj yn rhy dyner a dyoddef- gar, ac y dylasai fel blaenor fod yn llym- ach rai prydiau. Ond y mae rhywheth i'w ddywedyd am hyn. Gwyddom yn dda fod rhai yn achwyn ar dynerwch swyddog- ion eglwysig, gan waeddi, ' Nid oes yma ddim trefn—dim dysgyblu—dim ceryddu am feiau, ond gadael i bawb gael eu penau yn mlaen;' ac eto os dygwydd i'r cyfryw ddyfod odditani eu hunain, nid oes neb yn fwy candrull, anmhlygedig, ac anhydriu,— neb yn achwyn cymaint ar yr ochr arall, gan gyfrif y cyfan i ddrwg-fwriad a drwg- egwyddor ; yr hyn sydd yn amlwg fod y cyfryw yn gwaeddi am lymder at ereill yn fwy oddi ar ddygasedd nag o burder a chariad at santeiddrwydd. Dygwyddodd i'r brawd James a minau synhio i ym- ddyddan ar y pen hwn, ychydig cyn ei gystudd, fel y mae genyf y fantais o wy- bod ei feddwl a'i deimlad ar hyn. Dy- wedai ei fod wedi dyfod yn ychydig fwy gwrol yn ei swydd er ys peth amser yn ol nag y byddai; a'i fod M'edi penderfynu dadlwytho ei gydwybod gyda golwg ar bobl ei ofal, pan y gwelai achos argy- hoeddi ; " ond," meduai, " yr wyf yn ys- tyried y dylwn hefyd fod yn burofalus; canys y mae yn lled hawdd, weithiau, gwneuthur rhwyg mewn ychydig funudau nas cauir mo'no mewn llawer o fisoedd, osbyth." Efe a ystyriai jn ddifrifol werth }r eneidiau o dan ei ofal, a'u bod wedi costio llawer o chwys, nerth, dagrau, a hir daerineb gweinidogion y gair,—'ie, mwy na hyny, ystyriai eu bod yn costio chwys a gwaed Mab Duw; gan hyny nid peth bychan yn ngolwg y brawd James oedd bwrw un ymaith, eithr y dylasai hyny fod y peth olaf oll. Gogoniant achos Duw oedd yn mhen clorian y ddysgyblaeth gan- ddoefibwyso gwarth troseddau aelodau egìwysig. Dyma oedd ei olygiadau o berthynas i ddysgyblu, ac oddi ar-hyn yn ofn Duw yr ymdrechai ymddwyn. Nid chwaeth bersonol oedd yr hyn a gynhyrfai e: weithrediadau ef; eithr cariad gwresog at Oduw, gwertli eneidiau,cydwybod effro, a gogoniant Duwa'i achos. Trwy ychydig gyfeillach âg ef, gwelais fod ganddo yntau ei chwaeth gystal a llawer ereill ; ond yr oedd ef yn rhagori ar ìawer un, canys gall- ai ef ymwadu âg ef ei hun, a medi lles, a bod o les mewn amgylchiadau nas gall rliai yn eu byw fod felly ; gyda hwy nid oes dim yn iawn, pa mor ragorol bynag, os yn ddiffygiol o'r un peth—yr hyn a gyferfydd â'u taste hwy: canys yn ol eu taste y burnant, y canmolant, y condemn- iant, y gweithredant, neu y strangciant. Pell iawn ocdd y brawd James oddi wrth j hyn; na, yr oedd ei feddyliau yn uwch, a'i galon yn santeiddiachnag i gymeryd ei | arwain yn oi rhodres y cliwaethus. Yr wyf yn sicr fod ei gydwybod yn bur dawel ! yn ngwyneh marw, pan yr edrychai yn ol I at ddull ei ymddygiadau at bobl ei ofal. j Diau y gallai ef ddywedyd wrthynt, Dy- j lynweh íi, feì yr wyf finau yn dylyn Crist. j Ynddo y cawsant batrwn o fuchedd j dduwiol, yn codi o gariad difl'uant, a sel j danllyd, a thaerineb mawr mewn gweddi- au, a gofal mawr am achos yr Arglwydd, a pharhâd cyscn hyd y diwedd ; ac y mae pob enaid bywro honynt yn addef hyn yn awr. Ond os oedd ef o'r ddau yn rhy dyner hefyd mewn dim, yn amgylchiadau tymorol yr achos yr ydoedd, gan <?ymer- yd arno ei hun, a chyfranu llawn cymaint, os nad mwy nag aoddefai ei amgylchiadau iddo. Yr oedd cf bob amser yn rhoi siampl yn hyn i'r rhai ag y gofynai gan- ddynt; ac ar ol cyfranu yn gydwybodol, a deisyf ar ei g-y feiìlion wneyd yr un peth, byddai rhaid iddo ail roi, neu adael i bethau tymorol yr achos fyned i ddy- ryswch. Fe barodd hyn iddo rai gweith- iau gryn lawer o drallod meddwl. Dy- wedai wrthyf fod hwyrfrydigrwydd rhai