Welsh Journals

AMRYWIAETII. 11] i'r ünol Daleithiau tua'r broydd tymher- us (tentperate regions). Dan y cylch poeth (iorrid zone), y mae hi yn llyw- odraethu yn nghanol yr Antilles, yn am- gvlchu cyfyngfor Mexico, nes cyfarfod y Taleithiau newyddion hyny, y rhai a rydd- häwyd gyntaf ganddi hi oddi wrth eu dibyniaeth ar y fam wlad, i sicrhau eu [ dihyniaeth ar ei masnach ei hunan—ac ar yr un pryd, er tarfu yr unrhyw arwyneb i'r ddaearen, pwy bynag a feiddia gyfodi yn erbyn ei llwyddiant a'i hawdurdod, y mae hi yn cadw meddiant ar y ffordd o Affrica i America, ac ar y ffordd sydd yn cysylltu Ewropac Asia, y graig hòno wrth ba un y cadwynai hi Prometheus yr oesau diweddaraf. Yn Affrica, y mae amher- odraeth Brydain o ganol yr ynys hòno a neillduid gynt dan arwydd y groes yn ddiogelfa i bob lluman cristionogol, yn mynu oddi wrth Daleithiau Barbary barch ac ymostyngiad na thalant i un gallu arall ar wyneb y ddaear. Oddi wrth droed colofnau Hercwlf, y mae hi yn cario dy- chryn i galonau ardaloedd pellaf Morocco. Ar lanau yr Atlantic, y mae hi wedi adeil- adu amddiffynfeydd y Gold Coast. a Myn- ydd y Llew ; ac oddiyma y mae hi yn gwrthsefyll y gaeth-fasnach felldithlawn, ac yn cipio y trueiniaid duon diamddiffyu o law y lladron dynion gwaedlyd, ac yn eu gosod yn bobl ryddion ar eu cyfandir genedigol. Ar yr un cyfandir, tu hwnt i'r tropics, ac ar y pwynt nesaf i'r pegwn deheuol, y mae hi wedi meddianu cysgod o dan Benrhyn yr Ystonnydd ei hunan—lle na feddyliodd yr Ilispaeniaid a'r Portu- galiaid am ddim chwaneg na " chilfach â glan iddi " i'w llongau droi i mewn—lle na ddeallodd yr Iseldiriaid y gallent gael dim chwaneg na phlanigfa—y mae Bryd- ain yn sefydlu tiriogaeth o ail Frytaniaid ; a chan uno yn ngliyd weithgarwch Bryt- aniaid ac amynedd Batafiaid y mae hi yn eangu terfynau tiriogaeth o amgylch Pen- rhyn Gobaith Da, yr hon a gynydda yn neheubarth Affrica i faintioli y Taleithiau n>ny a sefydlodd hi yn Ngogledd Ameri- c«- Oddiyma y mae hi yn taflu ei golyg- on tua'r India ; ac wedi darganfod a chy- meryd meduüant o sefyllfaau mwyaf pwys- ig er Uwyddiant ei masnach. Yn ddi- weddaf, Brydain yw meddianydd y gwled- ydd goreu a hyfrydaf yn y dwyrain, ac y mae hi yn edrych ar ei marchnadyddion yn rheoli wyth miliwn o ddeiliaid yn yr In- dia. Ymae ei buddugoliaethau yn Asia yn dechreu lle y diweddodd eiddo Aleiander Fawr, a lle hefyd y methodd y Rhufein- iaid erioed ei gyraeddyd. Y munud hwn —o lanau yr afon Indus hyd dueddau China—o geg y Ganges hyd fynyddoedd Thibet—y mae pawb yn cjdnabod awdur- dod cwmni masnachol sydd wedi ei gau mewn heol gul -\n ninas Llundain !" Mae ein brenines ni, er fod ei gorsedd mewn tỳ yn ninas Llundain yn unig, yn teyrnasau yn Ewrop, ar Gymru, Lloegr, yr Alban, Iwerddon, ynys Manaw, Jersey, Guernsey, Sark, &c. Ynysoedd Scilly, Alderney, Heligoland, Gibralter, Malta, Goso,a Comino, a'r ynysoedd Ioniaidd. Yn Asia, ar Hindostan, a'r Hindoo alliesand tributaries, Ynys Ce^lon, Ynys Tywysog Cymru, Sincapore, Hong Kong yn China. Yn Affrica, ar Sierra Leone (Mynydd y Llew) a'r tiriosjaethau dibynol, Sefydliad- au ar y Gold Coast, Fernando Po, Pen- rhyn Gobaith Da, Ynys Ffraingc, Seych- elle, St. Helena, Asceusion Station. Yn America, ar Brydain Newydd, y ddwy Ganada, Brynswic Newydd, Nora Scotia, Newfoundland, Cape Breton, Ynysoedd y Tywysog Edward, Ynjsoedd Bermuda, Ynjsoedd Bahama, Jamaica, Tortola ac Acwila, St. Christopher, Neyis, Montser- rat, Barbuda, Antigua.Dominica, St.Lucia, Barbadoes, St. Yincent, Grenada a'r Gren- adilles, Tobíigo, Trinidad, Sefydliadau yn Nghonglfòr Honduras, British Guiana ar gyfandir AmericaDdeheuol, a Aopparo yn Patagonia. Ac yn Australia, ar y rhan ddeheuol o Holland Newydd a Yan Die- men's Land. Yrn mysg llawer ereill sydd wedi dyfalu maintioli arwynebol Amherodraeth Bryd- ain, y mae y rhai canlynol yn cael eu hyst- yried yn enwog :— YN OL YR ALMANACH I)E GoTIIA. YN OL BaLBI. Mdldiroedd Milldiroedd ysgwar. ysgwar. Yn Ewrop.....124,970 . . . 121,200 YnAsia.....1,130,242. . . 1,132.650 Yn Affrica.....128,137 . . . 121,000 Yn Ameriea, . . . 2,704,140 . . . 2,573,000 YnAustralia, . . . 101,610,. . . 1,994,000 4,189,099 5,941,850