Welsh Journals

SEREN GOMER Rhif. 543.] RHAGFYR, 1860. [Cyf. XLÎII. Y BEDYDDWYÍL YN LLOEGR •JDJD^l.TJ CJ^I&T O FJLT^nST^'lDJDJ^TJ Y3ST 03L. CTLCHLTTHTR CTMMANFA CAERODOR. G-AN" Y PAECH. F. BOSWORTI, M.A. Ceir olion o fodolaeth gotygiadau y Bedyddwyr yn nghyfnodau boreuol hanesiaeth Seisnig ; y cyfryw olygiadau, dylid coíìo, nis gaìlent y pryd hwnw ddangos eu hun- ain oud yn unig mewn gwrthwynebiad i'r ymarferiad o fedydd babanod, gan mai trochiad oedd y dull ysgrifenedig, nid oedd íle i wahanol dybiau ar y pwnc hwnw.* Gan hyny, y cwynion a ddygicl yn erbyn y Bedyddwyr boreuol nid oeddynt ag nn cyfeiriad at y dull o weinyddu yr ordinhad, eittír at loadiad bedydd bdbanod. Un o'r tair erthygl o gyhuddiad a ddygwyd yn erbyn aelodau eglwys yn Chesterton, yn y flwyddyn 1457, ydoedd, eu bod yn credu " nad oedd eisieu, ac na ddyiai plentyn gael ei fedyddio." Modd bynag* nid cynt na tua diwedd yr unfed ganrif ar bum- theg y daeth y Bedyddwyr i ddechreu rhyfygu sefyllfa enwadol yn Lloegr. Dech- * Tr hybarch Bede a rîdarhinia Panlinus fel vn bedyddio yn y Glen, Swale, a'r Trent. Fod yn rhaid lod hyn ẁedi ei gyflawni trwv droohiad sydd eitlẃf amlwg oddiwrth arferiad yr Eglwys Babaidd ar y pryd, ac oddiwrth arferiad dilynol yr Anglo-Saxons. Gregory, yr un Pab ag a ddanfonodd Paulinus, a ddywed fel hyn am yr ordiuhad,—" Éithr nyni, yn gymmaiut a*D bod yn suddo (mergìmas) dair gwaith, ydym yn nodi allan y suerament o dri diwrnod y gladdedigaeth." Bede, er nad ydyw yn ei weithiau ond anfynyeh yn cyfeirio at y dull o fedydd, a rodda brawf digonol o ymarferiad ei eglwys ar yr amser tra yr oedd efe yn fyw Tn ei esboniad ar Ioan v mae vn cael y tebygolrwydd rhyfeddaf rhwng yr hanes am Lyn Beth- esda a'r ddefod o fedydd. Works v. 5S1. Felly hefyd pan yn traethu ar Ioan xin. 1—11, efe a siarada am ddyn fel wedi ei olchi vn gyfangwbl vn v bedydd. Worhs v. 710. Tn mhellach, efe a red gyfochriad fparallelj rhwng bedydd a golclúad Naaman y'n yr Iorddonen Works viii 3SS. Chweoh mlynedd a deu- gain ar ol marwolaeth Bede, gwnawd y rheol a ganlyn gan Pope Clement,—" Os unrhyw esgob neu henur- iad y trochiad, a'i ddefodau cvdfvnedol. Tua dechreu y nawfed ganrif (a.d. Slo), pnsiwyd rheol yn Nghymmanfa Celichyth i'r perwyl canlynol,—" Bydded hefyd i'r ofFeiriaid wybod taw pan ryddont hwy yn gweinyddu bedydd santaidd, hwy a dywalltant, nid dwfr santaidd ar benau y babanod, ond yn wastad eu trochi'hwynt yn y bedyddfaen." A'r nodiadau hyn y cyduna ysgrifeniadau y Sasomaid eu nunain ; eanys er yn nedd'fau Alured ac Ina, y cynghor rhwng Alured a Godrum, ac amryw mwn ereill o brawf- ysgrifau Saxonaidd, fod y gair a ddefnyddir am fedydd yn cyfeirio yn hytrach atei effeitlnau tybieaig nag at y dull, etto, mewn dwy o lawysgrifau (manuscrìpts) Anglo-Sasonaidd o'r Efengylau, y gair dyppan, (ein gair Seisnig dip) sydd, yn ol Lye, yn cael ei ddefnyddio bedair gwaith am fedydd Tn lawn ygwna Lingard yn ei waith ar yr Eglwys Anglo-Saxonaidd, ddyweyd,—" T modd rheolaidd o 1 weinyadu (bedydd) Tdoedd trwy droohiad " ' Tn ystod y llywodraeth Normanaidd, yr un dull o arferyd yr ordinnad dan sylw 45