Welsh Journals

SEREN GOMER. Rhif. 355.] EBRILL, 1845. [Cyf. XXVIII. COFIANT Y DIWEDDAR BARCH. DANIEL DAVIES, PENYBONT, LLANDYSSIL, CEREDIGION. GWRTHDDRYCH ein Cofiant presermol, sef y diweddar frawd hybarchus Daniel Davies, Llandyssil, a anwyd ac a fagwyd yn y Talgoed, yn mhlwyf Llanfihangel-ar-Arth, swydd Gaerfyrddin, yn y flwyddyn 1766 ; ac yno y preswyliodd hyd derfyn ei daith yn y fuchedd hon. Yr oedd ei riaint wedi cyrnmeryd dal-ysgrif CJeaseJ ar y tyddyn, ar ammodau cymmedrol iawn ; ac y mae un bywyd a roddwyd joiddi yn parhau hyd yn awr. Bn hyny yn fanteisiol iawn i Mr. Davies, er cael bywioliaeth gj-surus iddo ef a'i deulu, ac i'w feibioji gael sj'lfaen i ddechreu eu bywioliaeth. Rhanodd Mr. Da- vies y Ue yn ddau dyddyn, rhwng ei ddau fab, John a David ; ac y maent yn dyddynod lled helaeth etto, ar yr enwau Ta'goed-uchaf a'r Talgoed-isaf. Ei wraig oedd Anne Jones, merch Mr. Jones, Maesnoni. Yr oedd o deulu cyfrifol iawn, yn dal egwyddorion yr Eglwys Sefydledig; a dau o'i brodyr oeddynt yn otî'eir- iaid parchus jti yr egîwys hono. O hon caf- odd saith o blant, sef dau fab a phnm nierch ; a chafodd y fraint o'u gweled oll wedi priodi, ac mewn sefyllfaoedd cj'surus, ac oll hefyd wedi eu bedyddio ar broffes o'u ffydd yn Mab Duw, ac y maent yn dal gyda'r achos goreu hyd heddyw. Ni ellir dywedyd am Mr. üavjes, fel am lawer, ei fod wedi cymmeryd ei rwymo gan ragfarn wrth grefydd ei dadau. O na, efe a chwiliodd Air Duw yn ei ieuenctyd, a barnodd drosto ei hun. Efe a'i chwaer, Margaret Da- vie8, a dòrasant y caste, ac a ddaethant gjmtaf at y Bedyddwyr oddiwrth ei genedl liosog ei hun, y rhai oeddjmt Annibjnriwyr yn gjTffredin- °1» heb lawer o eithriad. Ei frawd oedd y Parch. E. Davies, gweinidog gydaT Annibyn- wyr yn yr Aber ac Aberhonddu ; a brawd arall iddo oedd y Parch. D. Davies, adnabydd- «t Wrth yr enw Person Bangor. Meibion i 13 hwn oeddj-nt yr enwogion parched'g J. P. Da- vies, Tredegar, a William Davies, yr hwn a fu farw yn Affrica. Yr ocdd y Dr. T. Phiilips, Neuaddlwj-d, jTn gefnder iddo. Bu Mr. D. jtí flaenffrwj'th i lawer o'i genedl ddyfod yn Fed- yddwjT erbyn hjTn. Nai mab brawd iddo yw y Panh. D. Davies, yr hwn a fu jm weinidog parebus a llafurus yn Lloegr gyda'r Bedydd- wyr, a'r hwn sydd yn awr yn preswylio j'n agos i Henffordd, mewn amgylchiadau cysurus, ac Vn parhau i bregethu j-n achlysurol lle byddo galwad arno. Erbyn hj*n y mae nifer liosog o genedl Mi-. Davies yn Fedyddwyr, ac jTn ddynion o gj'mmeriad cyfrifol. Yr oedd Mr. Davies o gyfansoddiad cryf a cbadarn, o ran corff ac enaid. Ei gorffoedd luniaidd a hardd, jiighylch pura troedfedd ac wyth modfedd o hŷd, a'i braffder yn gyfatebol; ei wyneb])ryd yn serchog, hardd, a charuaidd ; ei gefn yn uniawn syth, a pharhaodd felly hj-d ddiwedd ei yrfa ; nid oedd henaint wedi eff- eithio ond ychydig iawn jTn jt olwg arno. Ei enaid oedd yn meddu meddylddrychau gwrei- ddiol ; nid parrot ydoedd, ond dywedai yr hyn oedd yn fiynnonol ynddo ei hun, heb j'mddi- bynu dim ar ereill. Ei wybodaeth yn y Bibl oedd yn helaethach nag eiddo y cyffredin, yn enwedig jm yr Hen Destament. Yr oedd yn hyddysg iawn yn holl bynciau y grefydd Grist- ionogol, ac yn lled uchel ei sjniadau ;T-ond yn mhell oddiwrth eithafion Antinomiaetöì Yx oedd jyn gymdeithaswr medrus a grjTnus, mwynaidd a gwresog; a buasai yn orthrech i neb ei droi i lawr mewn dadl ar unrhyw bwnc crefyddol. Yr wjTf jti credu y gallasai, o ran ei alluoedd, ehedeg mewn cylch uchel iawn ; ond ni chafodd ar ei feddwl i ymestyn at hyny, o herwydd ei ofal am ei amgylchiadau cartrefol. Yr oedd ganddo dyddyn helaeth, fel y crŷ- bwyllwyd yn flaenorol, ac ni dderbyniodd trwy ei holl daith ond ychydig iawnam ei lafur