Welsh Journals

SEREN GOME Riiif. 319.] EBRILL, 1842. [Cyf. XXV. COFIANT Y DIWEDDAR THOMAS RICHARDS, MYFYRIWR YN ATHROFA IIWI.FFORDD. ' 0! what a noble heart was here undone When Science 'self destroyed her favourite son ! Yes ! she too much indulged thy fond pursuit, She sow'd thc seeds, but üeath has reap'd the fruit." Byrgn ox i'hb death of II. K. White. rpnOMAS RICHARDS oedu fab ieuengaf -*- John a Mary Richards, ac orwyr i"r Parch. David Richards, gweinidog cyntaf eg- lwys y Bedyddwyr yn Llangloffan. Nid wyf jtî gwybod am ddira nodedig a gjmmicrodd le yn mlynyddau cyntaf ei fywyd, ond ci fod jrn naturiol o dj'inhcr ddystaw, esmwj'th, a chariad- lawn ; ac fod jmddo awydd ciyf i ddarllen, dysgu, a myfyrio. Yn nyddiau ei ieuenctyd cafodd ychydig ysgol wledîg gan ci ricni, yn mha un y dysgodd ddarllen, jrsgrifcnu, ac ycliydig rifyddiaeth. Unodd yn ieuanc à'r ysgol Sabbothol yn y Feliriganol, ìt hon y parhaodd yn gefnogwr ffyddlawn ac jTiidrechol trwy lioll dymmor ei fywyd. Pan oedd yn nghylch pedair-ar-ddcg ocd, aeth i wasanaeth nt Mr. Bcvan, Tretir ; lle hefyd y dechreuodd ei yrfa grefyddol. Xid ydwyf yn gwybod trwy ba foddion y dygwyd ef i weled truenusrwydd ei gyflwr fcl pechadur, ac i ffoi at Grist am ddiogelfa. Cofiwyf ci glywed yn son am amgylçh- iad nodedig a gymmerodd lc yn nghylch yr amser jina. Yr oedd yn yr ysgol Sabbothol yn dysgu pwnc ar y farn olaf, o waith y diweddar Barch. T. Lewis ; ac yr oedd yr adnod olaf yn llj-fr jr Pregethwr jrn djrfod yn ei atebiad cf i'w dysgu :—" Canys Duw a ddwg bob gweithred i fam, a phob peth dirgel," &c. Ac un noson yr oedd ei gydweision, trwy hir gymhell, gwedi llwjTddo ganddo ddyfod i ryw gamp annuwiol ocdd ganddynt yn y gymmjrdogaeth ; pan ar y ffordd jti myned. tarawpdd yr adnod uchod fel mellten i'w féddwl, a dywedodd, " Os bydd pob gweithred yn jr farn, a phob peth dirgel, býdd fÿ ngwáith i jrn myned ffordd yma jmo, ac jm cael ci ddwyn i'r ámlwg:" safodd, medd- jdiodd, trodd yn ei ol, ac actìi i'w artref. Djmia un prawf yn ychwaneg o effeithiau daionus yr ysgol Sabbotliol. Trwy ymweliadau nertliol a grasol yr Ilollalluog â'i galon, dj-gwyd ef i'r pendèrfjTiiad i gyflawn ddilýn ei Arglẁydd, a rhoddi ei hun iddei wasanaeth e£ Cafodd ei fedyddio ar broffes o'i ffydd, a d'erbyniwyd eí' jii aelod jrn eglwys y Felinganol. Yn firm gwedi ei dderbyn jm aelod, anno;;- wyd ef gan rai o'i gyfcillion i fyned i'r j'sgol ani ychydig amser mewa trcfn iddei alluogi i gadw j-sgol ci hnn, yr hyn a wnaeth. Gwedi bod dan ddysgeidiaeth T. James (yr hwn oedd y pryd hjmy j-n cadw j'sgol j'n jr Felinganoi), aeth i gadw jrsgol ei hun i Oroesgoch. Am ci allu a'i fëdruswj'dd fel jrsgol-feistr, nis gallwn ddwej'dmewn iaith rhyucnel a chanmoladwy. Llawer o blant ag yr oedd eu rhieni gwedi cu rhoddi i fyny mewn anobaith na ddysgent byth, o dan ci ofal gwelwyd hwy yn dysgu yú rhwj'dd a chyflym. Ac jt oedd bob amser j-n cymmysgu ei ddysgcidiaeth ag addj'sgiadau ac û gwcrsi crcfyddol addasachymhwys i amgyffred- ion y rhai oedd dan ci ot'al ; ac yr oedd jti ymarfer â 'r ddyledswydd glodwiw o ddarllen a gweddio liwyr a boreu jrn ci ysgol. Dywedwn wrth bob ysgol-fcistr yn Nghymru, " Dos di- thau, a gwna yr un modd." 0 gjdch tair bìynedcl gwedi ei fedyddio, annogwyd ef gan ci frodj-r i ddechreu pregethu. Cydsyniodd â'u cais, a thraddododd ei bregeth gjmtaf yn Tretir, oddiwrth 1 Thes. 5, 17, " Gweddiwch yn ddibaid." Cafwyd boddlon- rwydd cyffredinol ynddo y waith hon, ac annog- wyd ef i barhaU a bod yn ymdrechol j-n jr gwaitli da jTr oedd jti awr gwedi ymaflyd j-nddo. Gwedi iddo ddechreu pregethu, jt oedd ynddo awydd cryf am ychwaneg o ddysgcidiaeth ; ac aeth iVýsgol am hanner blwjrddjrn at y Parch. J. W. Morgau, gwernidog y Bedyddwyr yn Pater ; yna dyehwelodd yn ei ol i gadw J'sgol j'ii y Felirjganol, lle hefj'd jt arosodd nes ei fyned i Athrofa Hwlffordds Y prj-d hyn bu jrn ymdrêchol a defnyddiol iawri yn ngwahanol gj-ssylltiadau crefydd. Bu