Welsh Journals

Search over 450 titles and 1.2 million pages

SEREHr CtOMJEMt. Rhi-p. 253.] HYDREF. 3yf.XIX. ESGOBION GYMREIG. ARAETH BENJAMIN HALL, YSWAIN, YN Y SENEDD, O BLAID ESGOBION CYMREIG.. WEDI darllen gorchymyn y dydd i gymmeryd. i ystyriaeth ddi- wygiadau yr Arglwyddi yn Ysgrif Diwygiad yr.Eglwys Sefyd.ledig,- Mr. ■Hume a ddÿwedodd ei fod ef etto yn coleddu yr un gwrthwynebiadau yn erbyn yr ysgrif hon ag a hysbysasai ,yn flaenorol. .,-.., Yna Mr. Hall a gyfodòdd, ac a ddy- wedodd, er^ei fod ef yn iin o'r rhai.a goleddentyr un farn mewn perthynas- i'r ysgrif hon ag a Jiysbysasid gan ei anrhydeddus gyfäill, yr aelod dros Middlesex ; etto, gan ei bod yn barod wedi myned trwy ddadl dra hirfaith, acwedLei chymmeradwyo gan y-nifer amlaf o lawer yn y Tỳ isaf, .buasai.ýn. anweddns iddo gymmeryd i fyny.am- ser y Tŷ. na galẁ .ei-sylwgarwch, yn hŵy nag oedd-yn anhebgoröl ang-" heurheidiol ar yr achlysur presennol. Ond, gan ei fod yn d-wyn-perthyna.s agos. â íby wysogaeth Cymrt*, ac ý« teimlo yn ddwys meẃn pob achos a berthyna i'r ran hono o'r aniherod: raet|i, gobeithiai ,y caíFai ei esgusodi am wneyd rhai sylwadau ar un o'r cyfnewidiadau a wnaed, ac hysbysu ei resymau dros beidio cydsynio â'r cyf- ryw gyfnewidad. Diau ei bod yn nghoffadwriaeth llawero'r anrhydedd- us aelodau, i'r nelod dros Gaerlleon Gawr, (John Jervis, Yswain,) tra yr oedd yr ysgrif hon yn y gyfeisteddfod, gynnyg dosparth j'w osod ynddi,yr hwn a ^ÿmmeradwýwyd gan y nifer amlaf; ac er nad oedd y ,blàid a'i cefnogai yn llawer amlach nA'r hon a'i gwrthwynebai, etto yr oedd y fuddug- oliaeth o bwysmawr, gan i amddiffyn- wyr yr Eglwys:Gymreig orchfygu nid yn unig Gweinidogion ei Faw.rbÿdi,, 87 ond gwrthwynebwyr penaf y Llywod- raeth heí'yd. Y dosparth ycyfeiriasai efe... ato a gynnwysai ddau osodiad gwahanol ; y cyntaf oedd, fod pol» esgobae_th wag *yu Nghymru i;gẃei ei llanw, o hyn allan, ag offèiriajl a díje- allo yr Iaith Gymraeg; a'r go'spdiad arall òedd, na iyddai, i uu offeiriad gael ei benódii unrhyw'blw'yf Cym- reig, heb ei foti yn hyddysg ;yn iaith y Dywysogaeth.' Yu awr, mewn per- thynas i'r gospdiad olaf,s creUai'ef ei fod.yn aros yu gynihwys yn;yr un sef- yllfa ag y danfònwyd ef i fyny o'rTŷ isaf; ond mewn perthynas i'r blaenaf, drwg.oedd gand{}oddy wedyd nád oedd mwyaçh mewn bodoliaeth. Y rheswm a ddygid yn mláen gan y prelad tra pharchedtg^.a gynnygodd fod i'r geir- iau a.fifyiient fod i'r Esgobion Cym- reig ddealì y Gyinraeg gael eu gadael allan, pedd, mai. '.'Nip dyledswỳdd E§gnb Q$ú$iỳw ttéwÿnfçl bugail.Hgadeil, ond fel arolyyydä y bugeiliaid." Gyda'r gostyngeiddrwydd mwyaf dymunai Mr. Hall wahaniaethu pddiwrth y gwir barcliedig brelad; ac ,er y gellai, er mwyn rhesymu, ganiatâu nad pe,dd yr esgob yn fugail y bobl, ond yn fugail y bugeiliaid, etto, mewn gwirionëdd, os yr esgòb a gyflawnai ei ddyled- swydd, dygid ef yn fynych méwn cys- sylltiad â'r bobl dros ba rai y galwesid ef yn llyw.ydd ysbrydol. Dyledswydd esgob oedd pregetha i'r gynpulleidfa, gweinyddn ỳr «rdinhàd santaidd o sw.per yr Arglwydd, a'r gwasanaeth difrifol o'r crysfad, (coitfirmation;) ac etto, Archésgob Caergaint a ddywédá, >' Nid yw yh anghenrheidiol i; Esgob- ionCymreigddeaìl yrIaithGymraegî^ Os edrycha y gwir barchedig brclad