Welsh Journals

SEREN GOMER. Rhif. 302.] TACHWEÜD, 1840. [Cyf. XXIII. TRAETHAWD AWBRTBFAWROGRW7DD PETBAU DAEASOL PAN YN WYNEBU AR BETHAU A BYD TRAGYWYDDOL. [PARHAD o'll RHIFYN DIWEDDAF, TLDAL. 293.] DOSPAHTH IV. ANWERTHFAWROGRWYDD petliau daearol panyn wynebu ar y byd tragywyddol. Ÿn y dospartl-.iadau blaenorawl y mae pethau daearawl, o ran eu cread, eu dyben, a'u natur, wedi eu hegluro eisoes; ac oddiwrth y sylwadau a wnaed yn barod, drwy y dosparthion blaenorol, gwelir nad yw pethau dae- arol o un lles yn angeu, nac yn y farn olaf. Y raae enaid dyn, mor bell ag yr â sylweddysbrydawl, a pharhad Iragyw- yddawl, yn arddwyn arnodiant cytì'el- ybawl i'r Jehofah ; ac er anufyddhau, a syrthio yn Eden, ni chollodd enaid dyn y priodoliaethau yma, oud fe golU wyd digon yno i ddwyn gwaëau i'r byd, a sefyllfa o gosp a gwobrtu draw i r bedd. Cyn y cwymp, yr oedd enaid dyn yn lùn, dieuog, ac yn addas, o dan law y Creawdwr, i gyfrinachu â Duw, a'r tueddfryd eneidiawl yn llwyr ddi- niwed, ac yn ymhyfrydu i ufyddhau i eirchion Nèr, yn mhob achos ; ord ar ol y cwymp nid felly y cafwyd gweith- rediadau yr enaid, canys ar ol y tro galarus hwnw, fe dröwyd yrenaid, fal peiriant olwynog, ynei wrtliol, ac felly fe aeth y serch, y bryd, a'r holl duedd- iad, yn hollol groes idd yr anian gynt- efig. Yn awr, yn y man yma, y mae enaid y testun presennol yn dyfod i'r golwg, sef yn ngwerth y moddion a arferwyd er troi olwyniou y peiriant iddeu hediad cyntefig ; neu, mewn geiriau efengylaidd, y moddion a drefn- odd Duw er glanhau a phuro enaid pechadur oddiwrth bechod ac aflendid, ac addasu y cyfryw i fyd gwell, a hwnw yn un nefol a thragywyddol. Yn awr, canfyddir yn y sefyllfayma, fod holiad y testun yn taro yn uuion mewn gwrthwynebiad i'r trefniad gras- law'n a wnaeth Duw er achub pechad- ur ; ac nid yw yr holiad, na'r atebiad, yn bwriadu cyanvg unrhyw warth na dirmyg ar barotöadau iechydwriaeth dyn o du Duw, ond fe saif y peth yn hollawl i'r gwrthwyneb ; canys, os holir beth yw gwerth pethau daearawl erbyn tilfyd, yr ateb bỳr yw,—" dim; " a chan fod yn rhaid i'r enaid fyned i eilfyd, a chael ei addasu, cyn myned yno, drwy foddion cyfagweddawl à'r byd hwnw, y canlyniad yw, y daw dar- pariadau Duw i'r golwg, ac fe lew- yrcha trefn y nef yn achubiaeth, acyn nygiad, pechadur o'r byd yma i'r nef, yn eu gogoniant priodol ac aneftlych- adwy. Mewn frefn i gael golwg ar Anwerth- fawrogrwydd Pethau daearol yn ngwy- neb barn ac eilfyd, mi gymineraf yma, mewn wyth o sylwadau, olwg gyffred- inawl ar drefu Duw yn achub dyn, yn gymmysoedig ag anwerthfawrogrwydd neu anfuddioldeb pethau daearol i wneyd yr un peth ; fel y bydd cyfle, oddiwrth werthfawrogrwyddtrefn Duw yn achub dyn, i weled nad yw pethau daearawl, neu y byd hwn, o un gwerth, nac yn meddu unrhyw fath o rinwedd, er cyflawni gweithred o gymmaint pwys i enaid anfarwawla thragywydd- awl. 1. Pethau daearawl yw pethau y byd darfodedig hwn. Oddiwrth yr hyn a fynegwyd eisoes, gwelir fod pethau y byd rmn'yn beth-