Welsh Journals

iEBDI OOMER. Rhif. 210.] IONAWR. [Cyf. XVII. SOFFDER DUW X DRUGARHAU. EIN gwybodaeth am y Bod dwyfol sydd derfynol ac anmherffaith. Nis gwyddom ond ychydig am ein hysbrydoedd ein hunain, eu natur ac €tt galluoedd. Nis gallwn farnu am Fod ysbrydol, ond yn unig wrth ei weithredion, ac yn ol ei gymmeriad y y casglwn ei natnr ac ei briodoliaeth- au ;—ac felly yr ydym vn rhy barod i feddwl fod Duw yn gwhl fel ni ein hunain. Tueddir ni i dybied am ei briodoliaethau fel pethau dyeithriol iddei hanfod, yn hytrach nag fel syl- weddau yn cyfansoddi ei natur. Dy- wedir am Dduw, nid fel Bod galluog 0 gariad, ond ei fod yn garìad ei hun; a'r hyn a enwir genym ei beríFeithiau mdesol, ynt gÿmhwỳsderau hanfodol ei natur. laith ddynol sydd ry waii i drosglwyddo i ni unrhyw ddirnad- iaeth gyfatebol am y Duw niawr ac anfeidrol, fel ag y mae gofal yn ang- henrheidiol rhag i wendid perthynas- 01 ein hiaith nodi ein drychfeddyliau am y Duwdod. Pan duarllenom fod Duw "yn ddigllawn beunydd wrth yr annuwiol," a'r cyffelyb ddywediadau, nid ydym i ddychymmygu am lanwad- a.u gorlifawl nwyd ddj-nol fel yn aros yn y Duw goruchel; ond y fath iaith a arwydda fod pechaduriaid yn agor- ed'iddei gyfiawnder dwyfol fel Llyw- ydd moesol, a bod c.yflawnia.dau beu- nyddiol y drygionus i gael ymweled â hwy â chosp haeddiannol, (yn gyff- elyb i'r anfoddlonrwydd amlygedig gan lywodraethwr daearol yn amgylch- iadau o droseddiad.) Yr holl ddy- wè^diadau hyny, pa rai a eglurant y Bod dwyfol fel yn feddiannol ar serch- iadau dyuol, nid ynt ond ymadroddion Ulinìedig, er ateb gwendid ein gallu- oeìdd ni, a chÿfeiriant yn hytrach at ei' ogóniant amlygiadol nag at ber- ffeiíhiau hanfodol ei natur. ' Yr holì brUrlolÌaetfiau hyn a fodolant yn gyd- radd yn y Duwdod, fel nad oes un rhyw uvsçh^aeth yn berthynol i'r naill ar y lìatí, er yr vmddvscleiriant gyda graddau gwahanol o ogoniant i wahanol restrau o fodau creadigol, (intelligences.) Nid yw yn anmhri- odol fod y Ilengau o engyl perffeithiol yn ngwlad y gwawl, yn cael y golyg- iadau dyscleiriaf o'i burdeb dwyfol, y lluoedd cythreulig yr amlygiadau mwyaf o'i gyfiawnder dialeddol, (retri- butire,) a hìl syrthiedig Adda ddad- guddiad godidog o'i drugaredd annher- fynol. Nid oes un o berffeithiau ei natur igaeleigymylu gan gyflawniad- au y lleill, ond gweithredant oll mewn cydgordiad;—nid oes mwy o drugar- edd yn weledig raewii tosturio nag sydd o gyfiawnder wrth gospi. Pan yr estyh faddeuant, gellir dweyd,— "Trugaredd a gwirionedd a ymgyfar- fuant; cyfiawnder a heddwch a ym- gusanasant." Trugaredd Duw ydyw yr amlygiad hyny o'i haelfrydedd, yr hon a gyf- rauaffafr i'r troseddwr; a'rymhyfryd- iad y mae Duw yn gymmeryd ynddi sydd yn ymgodi o natur yr ymarfer- iad ei hun. Boddlonder teimlad hael- frjrdig sydd fwy dymunol nâ gwein- yddiad ìlymaidd o gyfiawnder; a lle y mae'r arferiad o gyfiawnder yn galw am weithrediadau cospawl cyfraitl». droseddedig, y pleser deilliedig o gyf- lawniad haelionus sydd lawer mwy dyrchafedig. Cariad yn Nuw at gyfiawnder a raid godi o'i gariad ato ei hun, ac hefyd o barch iddei gymmeriad. Fel Tad y goleuni, a Fí'ynnon pob da, rhaid mai ei berffeithiau ei hun yw, gwrthddrych ei sylw penaf; am hyny gellír dweyd yn iaith yr ysgrifenydd santaidd, ei fod " yn Dduw eiddigus," ac ni rydd- ei ogoniant i arall, na'i fawl i ddelwau cerfiedig. Nis goddef i änrhydedd ei gymmeriad gael ei lychẁioo, na pherffeithder ei natur ei anurddo, trwy yr attaliad o wein- yddiad cỳfiawnder. Fel Hywodraeth- wr moesol, gweithreda yn gyfatebol i'r hawliau, a thëimla foddlonder