Welsh Journals

SEREN GOMER. Rhif. 441. MEHÈFIN, 1852. Cy* XXXV. COFIANT RICHARD DAFYDD RICHARD. Bu farw o'r darfodedigaeth, Chwefror yr lleg, yn 54 mlwydd a thri mis oed, y teil- wng fraẁd Richard Dafydd Richard, o Dy'n Waun, ger Blaen, Rhymni, yn mhlwyf Gelli- gaer, swydd Forganwg. Y dydd Sadwrn canlynol, ymgasgiodd tyrfa luosog o gyfeill- ion a chymydogìon, o bell àc agos, i heb- rwng ei weddillion marwol i gladdfa Hebron, Dowlais. Cyn codi ei gorff, darllenodd a gweddiodd y Parch. D. R. Jones, gweinidog Penuel, Rhymni, yua cychwynwyd tua lie y gladdfa. Yu Hebron, darllenodd a gwedd- iodd y Parch. S. Edwards, Soar; a phreg- ethodd ÿ Parch. D. R. Jones, yh fỳr, ond yn bwrpasol iawn i'r amgylchiad, oddiwrth 1 Thes. iv. 13. Cyfeiriai ei sylwadau yn fwyaf neillduol at deulu a pherthynasau galarus y trengedig er eu cysuro, gan ddan- gos diogelwch y rhai sydd yn marw yn yr Argiwydd, yn nghyd â'u sicrwydd o adgy- fodiad gwell. Nos Sul, yn mhen yr wythnos, yn Mhen- uel, traddododd yr un gweinidog parchus bregeth, mwy uniongyrchol fel pregeth ang- laddol ein hanwyl frawd, oddiwrth y geiriaa hyuy* " Ond fy ngwas Caleb, am fodysbryd arall gydag ef," &c. : Num. xiv.-24. Dangosodd ragoriaeth Caleb a Joshua, mewn ffyddlondeb, ar eu cyd-yspiwyr; yná dangosodd debygolrwydd Richard iddynt, yn nghyd â'i ragoriaeth mewn aìdd a ffydd- londeb çrefyddol, ar lawer o'i gyd-aelodau ; gaû anog pawb idd ei efelychu yn hyny. Cafodd wrandawiad astud a difrifol gan dorf luosog, ac arwyddion amlwg o'r parch a deimlent at goffadwriaeth y brawd, yn nghyd â'r galar dwys oedd ìar ei ol. MYFrRDOD AK WEITHREDIADATT ANGED. Och ! angea, elyn creulon, Ác «ngbymodlon yw, Mae'n lladd y r.hai llarieiddaf, A dyniou goraf Uuw: Ni wrendu ar och'neidiau Períü'nasau mwyaf cu: Ond tery eu cyfailítyner, I ddyt'nder daear ddu, Vr tin fath * llawer ereill, ;; V gwnaethâ'mcyfaillgŵiw, 31 Fe'i lladdodd er mawr alar Ei deulu ac eglwys Ddqw; 'Doedd werth ei wrthwynebu, Na chynyg amod hedd, £ fynai gaèl ei symud, O'r byd i waelod bedd. Mae wedi lladd ei filoedd 0 bobloedd yn mhob oes— Fe wasgodd gewri ffyrnig 1 lewyg dan ei loes; Ond coílodd ran o'i allu, Wrth dagu Ceidwad dyn— Y cadarn lesu a gododd, GTorchfygodd angeu'i hun. Ni raid i un credadyn I dfni'r gelyn cas, Mae wedi ei fwrw o'i fawredd, Trwy rinwedd dwyfol ras: Os gall roi'r corff i orwedd ¥n farwedd yn ei fedd, 1! foria'r rhan anfarwol I wlad tragwyddol wledd. Paham yr ofna'i golyn, E r gorfod myn'd i'w gell, Os wyf yn eiddo'r lesu, Caf godi er fy ngwell ; A gofyn yno i'r gelyn B'ìe mae dy golyn fu, A ph'le mae buddygoliaeth V beddac uffern ddû. BTB PUCH-DBAETH I*R TRANCEDIG. Ganwyd Richard mewn lie a elwir Pwll-y- wyaid, ger gwaith haiarn Dowlais ; enw ei dad oedd Dafydd Richard ; fel hyny gelwid y brawd gan lawer yn Richard Dafydd, o herwydd hyny rhoddodd ei enw yn Rich^ ard Dáfydd Richard, i'r dyben o fod yn fwy adnabyddus i bawb. Ni chafodd ddim manteision addysg yn ei febyd, ond fel y rhan fwyaf o blant yr amser hwnw, gyrwyd ef i weithio mor gynted ag y daeth yn alluog» neu gynt, pe cawsai gyfiawnder. Ni ddealî- ais fod dim yn hynod ynddo yn ei febyd, na dim arwyddion y pryd hyny, y byddai yn ddyn mor ddefnyddiol mewn amser dyfodol; on'd ya hytrach i'r gwrthwyneb, ymddan- gosai yn dra difater a diymgais am ^iỳbodw aeth, fel Hawer o'i ^yfoédion. Claddwyd ei rieni pan oedd ef yn dra ieuanc, fel hyny cafodd ymladd ei ffordd tmy-sy^byà Ŵij gallai, oml yn utóg fod tí à*à*nài&âaÀ