Welsh Journals

SEREN GOMER. Rhif. 290.] TACHWEDD, 1839. [Cyf.XXII. P R E G E T H A DRADDODWYD YN NGHYFARFOD BLYNYDDOL ATHROFA Y BED- YDDWYR YN MHONTYPOOL, GORPH. 31, 1839. CYHOEDDEDIG AB GAIS Y GWRANDAWWYR. JER. III. 15. " Ac a roddafi chwi fugeilìaid wrthfoddfy nghalon, y rhaì u'ch porthant chwì â gwybod- aeth ac â deall. R oeddy bobl ag y mae addewid y testun yn cyfeirio atynt, wedi ymlygru yn ffi- aidd yn mudreddi eilunaddoliaeth", a'u dysg- awdwyr yn dwyllwyr gwenieithlyd, yn llawn cybydd-dod o'r f'ath waethaf,—yh arwain en- eidiau dynion i ddystryw er mwyn budr elw. Gelwid "hwy yn líadron, yspeilwyr, a chŵn mudion ; yr hyn beth, yn y diwedd, a fu yn foddion i'w dwyn dan lid Duw, yr hyu a gymmeroddleyn nghaethiwed Babilon. (Pen. y testun, adn. 12—14.) Yma hefyd y gallwn weled fod vr Hollalluog fal gwr nerthol yn cyfodi yn eí eiddigedd dros ei ogoniant, ac â chalon lawn o dosturi a thrugaredd at ddyrys- wch ei bobl, a ddallwyd gan dwyll bugeiliaid gau, dyweda yn fy nhestun, " Ac a roddaf i chwi fugeiliaid wrt'h fodd fy nghalon." Mae hyn, yn ddiau, yn cyfeirio at amser eu diwyg- iad, äc eu dycnweliad o'r caethiwed; et'to, nid oes modd, feddyliaf, fod mor fygydaidd na chanfyddwn, yn undeby cyssylltiadau hyn, sefyllfa, breintiau, a rhag'oriaeth yr Eglwys efengylaidd, yn ei hegwyddorion, ei swydd- wyr, a phob peth arall, ar yr hen Eglwys genedlaethol gynt a wladychai yn Ngha- naan. I. Hanfod a chynnwvsiad y swydd weinid- ogaethol,—" Porthi pra'idd Duw â gwybodaeth acâdeall." ° Y swydd fugeiliawl ynddi ei hun,—un yn gofalu, porthi, ac arolygu dros holl amgylch- ladau y praidd yn gwbl oll ydyw. Mae ur- ddasolrwydd yn perthynu i*r swydd, fal yr oedd y dyniou penaf yn ei harferyd, megys Jacob, Moses, a Dafydd. Yr Hoílalluog ei hun a elwir ar yr enw hwn; ac yn y swydd non yr arweiniodd Israel mewti tiriondeb, tynerwch, agofal mawr, yn yr anialwch a <-nanaan. Enw a roddir yn aml i'r Messiah ydyw hwn, yn ein Bibl; ac iddei wahaniaethu oddiwrth ereill gelwir ef y " Pen-Bugail," v . « ugad da." Felly canfyddwn fod ei weis'- ì0?: s?f ei weinidogion, dan yr Heu a'r New- vad Destamentau, yn cael yr enw hwn. At * °yi» y cyfeiria fy nhestun ; ac ar hyn y mae 41 fy amcan i sylwi yr adeg bresennol, gan l'od y gorchwyl, yr hwií sydd dra phwysig i'm tyb a'm teimladau, wedi syrthio i fy rhan. Pan y myfyriom ac yr ystyriom bethau yn eu priodol le a'u gweithrecliadau fel y dylem, rhwydd y canfyddwn bob peth yn ein'ham- gylchiadau yn dywedyd y dylem ymdrechu o awyddfryd calon am fod yn wasanaethgar un i'rllall; heb hyn y mae un o brif ddybenion ein bodoliaeth yn y byd a fwriadai Duw yn cael ei ddifodi, a'n gŵrthuni a wrthdarawa bob tebygoliaeth efelychawl o'r Bod Dwyfawl, yr hwn a'n gwnaeth. Diffyg o hyn, i raddau helaeth, y w yr achos o'r caledi, y gwasgfàon, y gorthrymderau, y terfysgoedd, a'r gwrthry- feloedd á deimlir ac a welir yn aml yn y byd y preswyliwn ynddo. Ond y swydd sy ffânom dan sylŵ a ddvbla ein rhwymau mewn diwyd- rwydd. Canfyddai Paul nerthoedd ei rhwymau pan y dy wedai. " Anghenrhaid a osodwyd ar- naf; "a g'wae fydd i mi oni phregethaf yr Efeng- yl."—1 Cor. 9,16. Y gwaith sydd yma yn cael éi nodi yn berthynol idd y swydd, yw " porthi praidd Ûuw â gwybodaeth ac a deall," yr hyn sydd ymborth mor naturiol at feithrin, magu, cryfhau, a chynnal egwyddorion a meddwl yr enaid, ag ydyw bara i gynnalnatur y cor£F. Er egluro y pwynt hwn yn mhellach, caf sylwi ar y pethau canlynol:— 1. Fod v creadur dynawl yn sefyll mewn anghen o ddysg, yn enwedig sydd â'i thucdd at welliant níoesau y byd. Mae llywodraeth ormesawl pechod wêdidirywio dynoliaeth i'r fath raddau, nes y mae yn holl elfenau ei nat- ur, yn yfed pob peth mewn dysg sydd ddar- ostyngiàd i'n rhywogaeth, iddei thebygoli i'r greadigaeth afre'symol. Ar yr achos yma y cwynai yr Hollalluog, pany dywedai, "Canys y mae fy mhobl i yn ynfyd, heb fy adnabod ì: meibion anghaíl ydynt, ac nià deallgar hwynt: y maent yn synwyrol i wneuthur drwg, eithr ewneuthur da' ni fedrant arno."—Pen. 4, 22. 2. I drosglwyddo gwybodaeth a deall er budd ac iachawdwriaeth i deulu dyn, mae ein