Welsh Journals

SEREN GOMER. Rhif. 284.] MAI, 1839. [Cyf. XXII. RHAGHANFODIAETH Y DDAEAR. Mr. Gomer, CANIATEWCH drwydded i mi gyf- lwyno i fy ngbydwladwyr y sylw- adau canlyuol, fel y caffont gyfìeusdra iddeall dros ba beth yr ydym yn ym- ddadleu, ac ar ba dir y safwn. 1. Wrth Raghanfodiaeth y ddaear y deallwn fod sylwedd neu elfenau y bellen ddaearol yn bodoli yn flaenorol i'r pryd y dygwyd bi i'w threfn bres- ennol; neu, mewu geiriau ereill, nad yw dullwedd bresennol y ddaear, a ffurfiad dyn, ond pethau diweddar yn amseryddiaeth y ddaear. 2. Credwn nad oes dim yn hanes- yddiaeth Moses yn taro yn erbyn y gosodiad yna; o'r tu arall, y rbydd darganfyddiadau anian a chelfau brof- ion o'i wirioneddolrwydd. Pe byddai geiryn yn erbyn y dyb, yny Gair, gor- fyddid pob credwr yn ei ddwyfoldeb i'n/gwrthod, gan nad i ba angbysson- derau lybiedig y buasai byny yn ei daflu; ac fel credwr yn nwyfolrwydd hwn, ni rydd ysgrifenwr y llinellau byn i fyny i neb dan haul; teimla ei hun yn eiddigeddus agos i benboethni dros ei hawliau, ac arno y sylfaena ei obaith am anfarwolder a gwynfyd yr ochr draw. Gwir, y mỳu anffyddwyr ein darbwyllo i gredu y bodola ang- hyssonder rhynddynt, o ganlyniad mai nid yr un yw awdwr dadguddiad a nat- ur; ond methwn yn eiu byw a'i gan- fod. Yr hyn a ddywed yr ysgrifenydd ysbrydoledigyw, mai '' yn y dechreuad y creodd Duw y nefoedd a'r ddaear ;" ac y mae genym gystal hawl ag yntau i ddyddiaw y dechreuad yma filoedd o oesoedd cyn ffurfiad y ddaear iddei dull presennol. Geill fody fVfiWlD er ys chwe mil, neu chwe mil a deugain, 0 ran dim a grybwyllir yma.* Dywed * "The beginning, in Gen. 1,1, expresses a point in duration at an incalculable distance oack. The narrative, comuieucing Gen. I, 4 of the gix days, records a series of operati- 17 Moses, (Ëcs. 20, 11,) mai mewn chwe diwrnod y gwn.aeth Duw y nefoedd a'r ddaear. Amlwg yw, ar yr olwg gyn- taf, nad oes yma gyfeiriad at y weitb- red ddechreuol, " bodoli peth o ddim," oud gosod y peih hyny yn ei drefn bresennol. Nid yw y gair creu, tt")3j Kt/Ç«, yn yr adnod hon, ond ffurfio, rtt^y* TLoiEU, achosi peth i fod mewn dull ac i ddyben gwahanol.—Gwel Parhhurst, &c. Etto, darganfyddiadau anianyddol a brofant ei rhaghanfodiaeth. Nid am- canafarhyno bryd ddwyn profion i'r gosodiad hwn. amgen nâ dywedyd, yn ngeiriau Mr. Babbage, " fod agos boll athronyddion, dysgawdwyr y byd, a pbawb a feddant y cymbwysderau llei- afiffurfio barn, yn unol ar y pwnc." Tybied nad oes un ymddiriedaeth iddei rhoddi i ddynion o ddysg a chymmèr- iadau,—Dr. J. Pye Smith, Dr. Pbnd, Dr. Chalmers, yr^Athraw Hitchcòck, C. Lyell, F.R.S., Herschell, Yates, ac ereill, adiîifinitum, rhai o ba rai a dreuliasant y rhan fwyaf o'u hoes mewn myfyr ar y pwnc; nad arbedas- ant na thraul, na lludded, na llafnr; teithiasantfynyddoedd, ymwelasant ag ynysoedd pellenig, treiddiasant i gol- uddion y ddaear, a thynasant brofion diymwad.—profion y byddai yn wyrth iddynt beidio a bodfelly, dros Raghan- fodiaeth y ddaear; ac etto nid ydynt yn ol yn eu sel i'r neb a aned, dros ddwyfolrwydd y Bibl ? Gofynaf yn ddifrifol, A ydynt barnau dynion o deithi, manteision, a chwaeth gwbl. wahanol, i'w hystyried yn bwysicach,v. . ons of the Almighty Power bringing the sur- i face of the globe iuto a new condition, to be the habitation of mau and inferior creatures, | inorder tohigherdisplaysofthe Divine glory^ —Cong. Mag. Feb. 1839, p. 122. " > * ntî^y Fẁt Paravit Subegit aptavit. —BuAtorf.