Welsh Journals

SEREN GOMER. Rhif. 283.] EBRILL, !839. [Cyf.XXII. BUCHDRAETH MISS ELTZA PROPERT, SOLYA. YFERCH enwog hon a anwyd Tachwedd 10, IS18, yn Soha, gerllaw Tŷ-Ddewi, yn swydd Benfro. Ei thad oedd y cadben Stephen Pro- pert, yr hwn a ymadawodd à'r byd hwn oddeutu 12 mlynedd yn ol. Ei mam, Mrs. Sarah Propert, a briododd drachefn àMr. John Harries,Crotì*tufF- ty, tyddynwr cyfrifol, yr hwn a fu farwychydigflynyddoedd yn ol. Medd- yliwyf yn bendifaddeu fod y íerch hon, wrth ymddyddan â hi amryw fìsoedd cyn iddi ymuno ag Eglwys Dtluw, dan argraffiadau yr Ysbryd Santaidd a gol- euni dwyfol, yn meddu awydd hiraeth- us am achub ei henaid o safn y Ilew ac o balfau yr arth. Er bod ei hym- ddygiad yn ddichlynaidd yn ei hymar- weddiad allanol, cyn iddi eglurhau ei meddyliau am grefydd Mab Duw ; ond wedi eidwyn dan deimlad o euogrwydd pechod, a'i dwysbigo yn ei henaid, hi a alarodd yn dduwioi. Ychydig wyth- nosau cyn ymuno â phlant Duw, dyw- edodd wrth ei mam fod arni chwant i gael ei bedyddio; yna wylodd mewn teimladau hiraethlawn am godi y groes a chanlyn yr Oen yn yr ordinhad o fedydd. Bedyddiwyd hi Mehefin 'ióain, 1837, gan y Parch. Titns Jones, ger- liaw addoldy Felinganol. Aeth yn mlaen gyda chrefydd yn ei sandalau arian hyd y diwedd. Fel merch, yr oedd ein chwaer wedi ei haddurno â'r tymherau mwyaf rhagorol; yr oedd yn esmwyth, tawel, a mwynaidd iawn,— yn amlygu llawer o ddynoliaeth.—ac yr oedd yn dra hynod yu ei chyfeill- ach, ac yn chwennych cael cymdeithas pobl grefyddol, yu enwedig pregeth- wyr. Dywedai wrth ei brawd, Mr. J. Propert, y byddai yn dda ganddi fod yn nghyfeillach hanner cant o bregethwyr ar unwaith, er eu clywed yn ymddydd- an a siarad iaith gwlad Cauaan, Mae yn ddiammheuol genyf fod y mddyddan & gweinidogion profiadol a duwiol o 13 werth mawr; yn gystal à bod " ym- ddyddanion drwg yn llygru moesau da." Rheidiol yw i ieuenctyd, yn moreu eu hoes grefyddol, ymarfer eu hunain, fel Timotheus, i dduwioldeb. Yr oedd cariad, amynedd, addfwynder, sel, gostyngeiddrwydd, ymdrech, a diwydrwydd gyda gwaith Duw, yn ganfyddadwy yn ein chwaer ymadaw- edig. Yr oeddynt fel perlau gwerth- fawr, yn dyscleirio yn ei hymarwedd- iad wrth deithio trwy y glyn. Fel uu o'r cantorion yn Seion, ni chlywais un ferch yn canu yn fwy rhagorol erioed. Canai yn beraidd, er yn wanaidd, arei gwely angeu. Cauodd y gair canlyn- ol, ynghylch wyth diwmod cyn ymad- ael, yn ddrylliog iawn :— " Parod wyf i orfoleddu, 0 lawenydd mawr 'rwy'n llatnu, Pan bwy'n meddwl fodaddewid 1 rai dall gael golwg hyfryd." Tybir yn gyft'redin mai y dirfoded- igaeth oedd natur ei hafiechyd. Bu yn dihoeni mewn nychdod a gwendid mawr oddeutu saith mis; ac er holl ymdrech y physygwyr, a dyfais o eiddo y meddygon, profodd yn glefyd marw- ol yn y diwedd. Aeth i fyny o'r par- lawr i'w gwely-ystafeíl, ynghylch tair wythnos cyu dydd ei marwolaeth, am y tro olaf. Dywedai yr amser hwnw, " Ni ddeuaf byth oddiyma yn fyw mwy," ac felly y bu. Ar y 3ydd o Ragfyr, sef ý dydd olaf y bu ar y ddaear, dymunod'd arnaf fi draddodi pregeth iddi, yr hyn a wnaethym oddi- wrth 2 Pedr 3, 11. Ymddangosai, yr amser hwnw, yn siriol iawn ; dywedai amryw weithiau ei bod hi yn hyfryd gyda Christ. " O, mae yn hyfryd! mae yn hyfryd ! Byddai yn dda iawn genyf gael myned ato ef, o herwydd yr wyf wedi bliuo byw yn y byd hwn." Darllenais a gweddiais gyda hi arn y tro olaf, oddeutu 9 o'r gioch nos Lun, | er iddi gael mynediad helaeth i mewn